Dlaczego światowy przemysł komputerowy zainteresował się akurat namibijskim tlenkiem miedzi? To minerał o składzie chemicznym Cu2O o nazwie kupryt, występuje wszędzie tam gdzie znajduje się miedź rodzima. Ta zaś związana jest z rzadko na świecie występującymi jej złożami pochodzenia wulkanicznego. Jest to minerał barwy ciemno-czerwonej występujący w strefach przypowierzchniowych, krystalizuje osiągając kilkunastomilimetrowe kryształy.
W Polsce występuje w Miedzianej Górze pod Kielcami oraz w Miedziance na Dolnym Śląsku. O ile polskie znaleziska tego minerału mają raczej charakter unikalny, to te z Namibii mogą być wydobywane na skalę przemysłową i to jest przedmiotem zainteresowania przemysłu informatycznego na całym świecie. Okazuje się, że te największe kryształy tego minerału występują jedynie w namibijskiej kopalni.
Od kuprytu do komputera kwantowego
Kupryt jest ważnym minerałem dla fizyków, ponieważ wytwarza wyjątkowo duże ekscytony Rydberga ( quasicząstki utworzone ze związanych kombinacji elektronów). Zespół kierowany przez dr. Hamida Ohadi z University of St Andrews (Szkocja) ogłosił, że połączył światło z ekscytonami kuprytowymi Rydberga, tworząc największe hybrydowe cząstki typu materia - światło, jakie kiedykolwiek stworzono.
Einstein udowodnił, że energia (w tym światło) i materia są równoważne, dzieląc się przez kwadrat prędkości światła. Polarytony Rydberga tworzą pomost między nimi, przełączając się między światłem a materią. W stanie materii mogą wchodzić ze sobą w interakcje, otwierając drogę do komputera kwantowego znanego jako symulator kwantowy.
Polarytony zostały stworzone przez polerowanie kryształu kuprytu z namibijskiej kopalni Onganji, aż stał się cieńszy niż ludzki włos – zaledwie 0,03 milimetra (0,0012 cala) grubości – i umieszczono go między dwoma ultrarefleksyjnymi lustrami. Światło zostało następnie uwięzione między dwoma lustrami, przechodząc przez kryształ, tworząc polarytony Ryberga o szerokości 0,5 μm, 100 razy większe niż jakiekolwiek wcześniej wyprodukowane.
Polarytony Rydberga nieustannie przełączają się ze światła na materię i z powrotem. W polarytonach tych światło i materia są jak dwie strony monety, a strona materii powoduje, że polarytony wchodzą ze sobą w interakcje.
Starożytny kamień szlachetny
Kupryt był dotąd jednym z wielu niczym nie wyróżniających się minerałów miedzi. Od chwili dokonania odkrycia właściwości kuprytu dla informatyki został on natychmiast ogłoszony jako kamień szlachetny, równy diamentom, rubinom i szafirom.
Jest to zgodne z ogólną definicją tychże kamieni, że zalicza się do nich te najbardziej poszukiwane najcenniejsze i przynoszące największe dochody. Te zaś wraz rozwojem kwantowej techniki komputerowej mogą cenowo przebić wszystkie inne kamienie zaliczane do tej właśnie grupy. Światowe media kamień ten opisują jako starożytny, co jest pewnym nadawaniem mu znaczenia, którego wcale on nie potrzebuje. Ta starożytność może mieć tu znaczenie raczej przenośne w stosunku do ery proterozoicznej, która miała miejsce kilka miliardów lat temu, kiedy złoża te powstawały, a wraz nimi zaistniał ów kupryt.
Górnicza Namibia
To afrykański kraj położony nad południowym wybrzeżem Oceanu Atlantyckiego, którego częścią jest Pustynia Kalahari. Dochodzi ona do oceanu na długości ok. 1500 km i z tego powodu nazywana jest Wybrzeżem Szkieletów, gdyż pierwsi żeglarze chcąc opłynąć Afrykę, szukali tu pożywienia i wody. Nic nie znajdując, kolejno ginęli na tym wybrzeżu.
Dziś Namibia jest jednym z najszybciej górniczo rozwijających się krajów tego kontynentu. Oprócz legendarnych zasobów diamentów znaleziono tu złoża uranu i miedzi. Ostatnim spektakularnym odkryciem są tu minerały kuprytu, dzięki którym nastąpić może rewolucja w technice komputerowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
