Wysokość emerytury to bardzo indywidualna sprawa. Zależy od kwoty składek emerytalnych opłaconych do FUS, poziomu ich waloryzacji, a także wieku

- Emerytury rosną i dotyczy to wszystkich grup społecznych. Wystarczy spojrzeć na wysokość minimalnego świadczenia i jak w ostatnich latach ono wzrosło – mówi PAWEŁ ŻEBROWSKI, rzeczniki prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

ZUS udzielił wsparcia na kwotę prawie 40 mld zł przedsiębiorstwom, które ucierpiały z powodu COVID-19, z czego zwolnienia z opłacania składek to koszt ponad 15 mld złotych, a wypłata postojowego ponad 6 mld zł. Jak jest dziś kondycja ZUS, Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?
Pomimo trwającej w dalszym ciągu epidemii sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w trzech kwartałach ub.r. była zdecydowanie lepsza niż w analogicznym okresie 2020 r. To przełożyło się na kondycje Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stopień pokrycia wydatków wpływami ze składek osiągnął poziom 80,9 proc., tym samym zbliżamy się do wartości obserwowanych przed wybuchem epidemii. Dzięki dobrej sytuacji FUS Zakład podjął decyzję, aby nie wykorzystywać w pełni dotacji z budżetu państwa. Zwolniliśmy już 19,5 mld zł.

Stale analizujemy i monitorujemy sytuację Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, będziemy informować o niej na bieżąco. Największą pozycją przychodów FUS były składki na ubezpieczenia społeczne, których kwota według przypisu w okresie styczeń–wrzesień wyniosła 172,4 mld zł i była o 9,3 proc. wyższa od osiągniętej w analogicznym okresie 2020 r. Największą ich pozycją były transfery na rzecz ludności w kwocie 206,1 mld zł, obejmujące świadczenia emerytalno-rentowe oraz pozostałe świadczenia. W okresie styczeń–wrzesień wydatki na emerytury i renty wyniosły 183,0 mld zł, tj. o 7,2 proc. więcej niż przed rokiem – to wynik rosnącej liczby świadczeń emerytalnych oraz ich waloryzacji.

Przeciętne miesięczne świadczenie emerytalno-rentowe w dziewięciu miesiącach 2021 r. wyniosło 2 540,08 zł i było wyższe o 6,8 proc. od wypłacanego w analogicznym okresie 2020 r. Najważniejszym czynnikiem wpływającym na wysokość świadczeń niezmiennie jest coroczna waloryzacja – w 2021 r. wskaźnik waloryzacji wyniósł 104,24 proc. Pozostałe świadczenia wypłacane z FUS w okresie styczeń–wrzesień 2021 r. wyniosły 23,1 mld zł i były niższe o 2,6 proc. w porównaniu do analogicznego okresu 2020 r., głównie w wyniku spadku wypłat zasiłków opiekuńczych.

Jak rośnie liczba cudzoziemców zarejestrowanych w ZUS, których jest coraz więcej na polskim rynku pracy?
Liczba cudzoziemców, którzy legalnie mieszkają i pracują w Polsce, systematycznie rośnie. Na koniec września 2021 r. w ZUS było zarejestrowanych 846 418 obcokrajowców, co oznacza wzrost o 22,8 proc. w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku oraz wzrost o 16,7 proc. w stosunku do stanu na koniec 2020 r. Największą grupę (72,9 proc.) stanowili obywatele Ukrainy – na koniec września 2021 r. ich liczba wyniosła 616 901 osób, tj. O 21,7 proc. więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku oraz o 15,8 proc. więcej niż w grudniu 2020 r

Zapowiedzieliście, że w ciągu dwóch lat ZUS przejmie obowiązki przedsiębiorców związane z rozliczaniem składek. Z czego zostaną odciążeni przedsiębiorcy?
Przejęcie obowiązków przedsiębiorców związane z rozliczaniem składek obniżyłoby koszty działań pozabiznesowych firm. Jesteśmy na etapie szerokich konsultacji tego projektu. W ramach strategii na lata 2021-2025 Zakład Ubezpieczeń Społecznych planuje przyśpieszenie procesu obsługi płatników, automatyzację i cyfryzację, uproszczenie przepisów prawa, lepszą integrację danych w ramach administracji, usprawnienia organizacyjne i infrastrukturalne. Planowane jest wprowadzenie programu automatyzacji rozliczenia płatników składek i automatyzacji wypłaty zasiłków.

Dziś świadczenia do 2500 zł pobiera ponad 5 mln osób: 3,7 mln emerytów oraz 1,4 mln rencistów. Od emerytury i renty do 2500 zł nie są potrącane zaliczki na podatek dochodowy, tylko składka zdrowotna. W jaki zakresie uszczupli to budżet ZUS-u?
Zmiany te nie mają wpływu na budżet Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Składkę zdrowotną ZUS bezpośrednio przekazuje do NFZ i nie jest ona ewidencjonowana na FUS.

Od roku szkolnego 2021/2022 ruszył programu Dobry Start, w którym ZUS przyznaje i wypłaca świadczenie, tzw. 300+. Komu ono przysługuje?
Od 1 lipca do końca listopada ub.r. można było składał wnioski o wypłatę 300 zł z programu „Dobry start”. W roku szkolnym 2021/2022 wniosek o świadczenie składało się wyłącznie drogą elektroniczną – za pomocą Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, bankowości elektronicznej lub portalu Emp@tia. Pieniądze z programu są wypłacane wyłącznie na rachunek bankowy. Sprawna obsługa tego zadania przez ZUS była możliwa dzięki elektronizacji i automatyzacji. W ostatnim czasie mocno na to postawiliśmy i widzimy już tego efekty.

Zaawansowane informatycznie systemy pozwoliły na szybką obsługę wniosków i wypłatę pieniędzy. Automatyzacja pozwoliła również odciążyć pracowników ZUS. Program „Dobry start” to 300 zł jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny. Rodziny otrzymują świadczenie bez względu na dochód. W ramach programu ZUS wypłaca świadczenie w wysokości 300 zł – raz w roku – na dziecko uczące się w szkole, aż do ukończenia przez nie 20 lat, lub 24 lat - w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami.

Dr Krzysztof Szwarc z poznańskiego Uniwersytetu Ekonomicznego, członek Rady Rodziny w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, alarmuje, że spada dzietność w Polsce i wg prognoz GUS w 2050 r. na 100 osób pracujących będzie przypadało średnio aż 75 osób w wieku poprodukcyjnym. Jak to wpłynie na wysokość naszych emerytur?
Według długookresowej prognozy funduszu emerytalnego, który wchodzi w skład Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przeciętna wysokość emerytury w 2080 r. w cenach stałych wyniesie 4,5 tys. zł. Z prognoz jasno wynika, iż emerytury i ich siła nabywcza nie będą maleć, lecz będą rosnąć.

Należy jednak zaznaczyć, że wysokość emerytury to bardzo indywidualna sprawa. Zależy od kwoty składek emerytalnych opłaconych do FUS, poziomu ich waloryzacji, a także wieku, w którym każdy indywidualnie decyduje się wystąpić o świadczenie. 85 proc. dochodów gospodarstw domowych emerytów pochodzi z publicznych systemów emerytalnych.

Dlatego bardzo ważne jest to, aby Polacy dywersyfikowali źródła oszczędności. Na świadczenia emerytalne Polska wydaje przeciętnie ponad 200 mld zł. Musimy pamiętać, że nie można traktować seniorów wyłącznie jako obciążenie budżetu. Transfery pieniędzy dla państwa z tytułu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych - bo to jest przecież prawo - są przecież kluczowe dla gospodarki, są kluczowe z punktu widzenia konsumpcji, dynamiki rozwoju gospodarczego.

Rośną emerytury Polaków, a wszyscy zazdroszczą wysokich emerytur górnikom. Czy słusznie?
Emerytury rosną i dotyczy to wszystkich grup społecznych. Wystarczy spojrzeć na wysokość minimalnego świadczenia i jak w ostatnich latach ono wzrosło. Warto pamiętać, że w naszym systemie emerytalnym obowiązuje zasada zdefiniowanej składki, która oznacza, że wysokość emerytury zależy od tego, ile składek odłożymy i w jakim wieku przejdziemy na emeryturę.

Im później przejdziemy na emeryturę i im dłużej pracujemy, odprowadzając składki do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, na tym wyższe świadczenie możemy liczyć. Obecnie osoby, które odłożą o rok przejście na emeryturę mogą liczyć na wyższe świadczenie nawet o 15 proc.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.