Wobec wyzwań sprawiedliwej transformacji woj. śląskiego związek samorządów tego regionu zaapelował w środę, 8 grudnia, o dialog w tej sprawie, zgodnie z zaproponowaną w marcu koncepcją Śląskiego Okrągłego Stołu, a także o zmiany prawa pozwalające gminom przejmować za darmo tereny pogórnicze.
O podjęcie rozmów w formule Śląskiego Okrągłego Stołu w sprawie transformacji energetycznej zaapelowali 1 marca br. samorządowcy i przedstawiciele firm okołogórniczych. Wskazywali, że odchodzenie od węgla powinno być uzgadniane z udziałem wszystkich stron, których dotyczy transformacja.
Pod ogłoszonym wówczas apelem w tej sprawie podpisali się szefowie największych w regionie samorządowych organizacji: Śląskiego Związku Gmin i Powiatów (ŚZGiP) oraz Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce, a także Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej (GIPH), reprezentującej m.in. firmy kooperujące z kopalniami.
O podjęcie tej koncepcji zaapelowało w środę w przyjętym stanowisku zgromadzenie ogólne ŚZGiP.
W obliczu niespotykanej dotąd skali wyzwań oraz piętrzących się problemów i trudności, z jakimi muszą mierzyć się regiony węglowe z powodu koniecznej transformacji energetycznej, jako reprezentanci 143 gmin i powiatów z terenu woj. śląskiego apelujemy o wdrożenie przedstawionej w marcu br. (...) koncepcji Śląskiego Okrągłego Stołu, który stanowiłby platformę rozmów wszystkich interesariuszy tego procesu - napisano w stanowisku.
Jednocześnie postulujemy przygotowanie adekwatnych rozwiązań legislacyjnych, odpowiadających na potrzeby diagnozowane przez samorządy lokalne, a zwłaszcza przepisów umożliwiających gminom górniczym nieodpłatne przejęcie terenów pokopalnianych bądź wykupienie ich za symboliczną złotówkę - dodano.
ŚZGiP traktuje transformację woj. śląskiego w kategoriach zmiany cywilizacyjnej, kreującej przyszłość całego regionu w kolejnych dekadach. Będzie to złożony proces, który wpłynie na samorządy i mieszkańców. Dlatego już teraz trzeba podejmować działania mające zmniejszać trudności oraz negatywne skutki społeczne i gospodarcze.
Samorządy uważają, że do realizacji skutecznego procesu transformacji konieczne są działania dotyczące: ożywienia terenów poprzemysłowych (w tym terenów o strategicznym znaczeniu dla rozwoju gospodarczego), rozwoju innowacyjnych, zielonych technologii oraz kreowania rynków związanych z zieloną energetyką czy zrównoważonym transportem (a tym samym istotny wzrost zielonych miejsc pracy).
Konieczne są też: poprawa efektywności energetycznej budynków oraz zwiększenie poziomu produkcji energii ze źródeł odnawialnych, rozwój technologii przetwarzania odpadów w ramach koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym, poprawa jakości środowiska, w tym jakości powietrza, wydolności ekosystemów ochrona różnorodności biologicznej oraz niwelowanie skutków zanieczyszczenia wód i gleb, a także poprawa jakości życia lokalnych społeczności, w szczególności na terenach dotkniętych skutkami transformacji.
ŚZGiP przypomina, że w woj. śląskim mieszka blisko 4,5 mln osób, zatrudnienie w kopalniach to ok. 83 tys. osób, co stanowi niecałe 2 proc. mieszkańców. Z kolei blisko 400 tys. osób, czyli ok. 10 proc. mieszkańców, jest związanych z górnictwem w sposób pośredni i bezpośredni. Oznacza to, że sektor odgrywa ważną rolę dla lokalnych rynków pracy, a wpływy z podatków i opłat eksploatacyjnych są ważnymi składowymi budżetów części samorządów.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
