Stal to potężny i wytrzymały materiał występujący w kilku różnych gatunkach i posiadający unikalny skład chemiczny. Bazą stali jest stop żelaza i węgla, przy czym od zawartości pozostałych pierwiastków, takich jak nikiel czy miedź, zależy rodzaj danej stali. Rozróżniamy cztery główne rodzaje i wiele podtypów przydatnych do różnych zastosowań. Jeśli więc zastanawiasz się, jaki rodzaj stali kupić dla swoich konkretnych potrzeb, zapraszamy do przeczytania naszego artykułu.
Cztery główne rodzaje stali to:
1. Stal węglowa (niestopowa)
Stal węglowa ma matowy kolor i jest podatna na korozję. Istnieją trzy podtypy stali niestopowej: stal nisko-, średnio- i wysokowęglowa, przy czym niska zawiera około 0,30 proc. węgla, średnia 0,60 proc. i wysoka 1,5proc. Sama nazwa tego rodzaju stali faktycznie wywodzi się tego, że zawiera ona w sobie bardzo małą ilość innych niż węgiel pierwiastków stopowych. Stal węglowa jest wyjątkowa wytrzymała, dlatego często wykorzystuje się ją w przemyśle samochodowym czy do produkcji takich przedmiotów, jak: noże, druty wysokiego napięcia i inne podobne. Stale węglowe stanowią aż około 90 proc. całej produkcji stali!
2. Stal stopowa
Kolejnym rodzajem stali jest stal stopowa, która jest mieszanką kilku różnych metali, takich jak: nikiel, miedź i aluminium. Przedmioty wykonane ze stali stopowej są zazwyczaj tańsze, bardziej odporne na korozję i preferowane w przypadku niektórych części samochodowych, rurociągów, kadłubów statków i projektów mechanicznych. W tym przypadku siła zależy od koncentracji pierwiastków, które zawiera.
3. Stal narzędziowa
Stal narzędziowa słynie z tego, że jest twarda oraz odporna na ciepło i zadrapania. Nazwa wzięła się z faktu, że jest ona bardzo powszechnie używana do wyrobu narzędzi metalowych, takich jak młotki. Stal narzędziowa zawiera w sobie takie dodatki stopowe, jak: kobalt, molibden i wolfram, co jest podstawowym powodem, dla którego stal narzędziowa ma tak zaawansowaną trwałość i odporność na ciepło.
4. Stal nierdzewna
Stale nierdzewne są prawdopodobnie najbardziej znanym gatunkiem na rynku. Są one błyszczące i zazwyczaj zawierają około 10-20 proc. chromu, który jest ich głównym pierwiastkiem stopowym. Dzięki tej kombinacji przedmioty ze stali nierdzewnej wykazują bardzo wysoką odporność korozyjna, a samą stal bardzo łatwo można ją formować w różne kształty. Ze względu na elastyczność i jakość stal nierdzewna znajduje zastosowanie w sprzęcie chirurgicznym, przyrządach domowych, sztućcach. Jest nawet wykorzystywana do produkcji samochodowych układów wydechowych w przemyśle motoryzacyjnym czy jako okładzina zewnętrzna w budynkach komercyjnych czy przemysłowych.
Stal nierdzewna ferrytyczna i superferrytyczna
Stal nierdzewna ferrytyczna oraz superferrytyczna to podgatunki zawierające zwiększoną wartość chromu - do 3 proc., a także niewielkie domieszki molibdenu, tytanu czy niobu. Stale te wykazują dużą odporność na wilgoć, charakterystyczna jest też dla nich mniejsza rozszerzalność cieplna w porównaniu z innymi rodzajami stali. Wykorzystywane są w częściach do pralek i innych urządzeń AGD, do produkcji zbiorników magazynowania kwasu, w przemyśle chemicznym, rolniczym, browarniczym czy owocowo-warzywniczym.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
