Delegacja samorządowców Subregionu Wałbrzyskiego, organizacji pozarządowych i członków społecznego zespołu, przekazała marszałkowi województwa dolnośląskiego oraz dyrektorowi Przedstawicielstwa KE we Wrocławiu, Społeczny Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji Subregionu Wałbrzyskiego (STPST SW).
Samorząd informuje, że plan jest efektem kilkumiesięcznej pracy społecznego zespołu powołanego przez prezydenta Wałbrzycha.
- Przez kilkaset lat, szczególnie w pierwszej połowie XX w. obszar Subregionu Wałbrzyskiego był jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych Europy. Rozwój przemysłu węglowego i przetwórstwa węgla, w tym koksownictwa, umożliwił dynamiczny rozwój innych gałęzi przemysłu, w tym maszynowego, ceramicznego i włókienniczego. Likwidacja wydobycia węgla w l. 90 pozostawiła głębokie skutki gospodarcze, społeczne i ekologiczne odczuwalne do dziś. Setki tysięcy mieszkańców Subregionu Wałbrzyskiego ciągle wyraża głębokie poczucie historycznego dramatu, jaki stał się ich udziałem. Brak właściwego wsparcia w trudnym procesie restrukturyzacji Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego jest źródłem ciągle aktualnego oczekiwania na realny impuls rozwojowy, mimo upływu 25 lat od zamknięcia kopalń - czytamy w komunikacie.
W styczniu 2020 r. KE podjęła decyzję o ustanowieniu Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST) z którego środki finansowe mają łagodzić skutki transformacji społecznej, gospodarczej i środowiskowej mieszkańcom i pracownikom regionów węglowych w Europie w procesie odchodzenia od wydobycia paliw kopalnych. Subregion Wałbrzyski jest jednym z trzech obszarów w Polsce, który został objęty tym funduszem.
Środki finansowe z FST przeznaczone będą na ograniczenie emisji CO2 i dekarbonizację, inwestowanie w OZE, tworzenie klastrów energetycznych, rozwijanie elektroprosumeryzmu, tworzenie nowych miejsc pracy w nisko lub zeroemisyjnej gospodarce, rozwijanie przedsiębiorczości, rewitalizację zdegradowanych terenów pokopalnianych i przywracanie bioróżnorodności oraz tworzenie nowych terenów inwestycyjnych, przekwalifikowywanie pracowników i podnoszenie ich kompetencji na zmieniającym się rynku pracy.
Podstawą do uruchomienia środków finansowych służących realizacji celów Sprawiedliwej Transformacji w regionach objętych funduszem są Terytorialne Plany Sprawiedliwej Transformacji, tworzone przez samorządy województw z udziałem lokalnych społeczności, samorządów i wszystkich grup interesariuszy, zatwierdzane przez rządy państw UE, a następnie akceptowane przez KE.
W październiku 2020 r. prezydent Wałbrzycha powołał społeczny zespół, którego celem stało się opracowanie STPST SW. Społeczny plan stanowi wsparcie dla prac UMWD w tworzeniu TPST Województwa Dolnośląskiego dla Subregionu Wałbrzyskiego.
- Idea STPST SW jest oddolną inicjatywą wszystkich beneficjentów i interesariuszy procesu sprawiedliwej transformacji subregionu. Odpowiada na oczekiwanie realnej zmiany w tempie rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru zamieszkiwanego przez ok. 695 tys. mieszkańców. Różnice wewnątrzregionalne w rozwoju na Dolnym Śląsku motywują społeczności subregionu do stawiania bardziej odważnych, ambitnych, opartych na partycypacji społecznej celów rozwojowych na najbliższe lata - mówi prezydent Roman Szełemej.
To stało się źródłem ambitnej wizji rozwoju Subregionu Wałbrzyskiego, wolnego od węgla w energetyce i ciepłownictwie w 2030 r., z redukcją emisji CO2 o 55 proc. w 2030 r., neutralnego klimatycznie w 2040 r.
Deklaracja #Dekarbonizacja2030 liderów samorządowych wszystkich 49 gmin subregionu - eliminacja węgla z gospodarki cieplnej i energetyki subregionu oraz brak eksploatacji złóż węgla - pokazuje determinację do radykalnego działania dla realizacji lokalnych aspiracji.
Społeczny Plan zawiera propozycje uruchomienia w okresie do 2050 r. 26 kluczowych programów o szacowanym budżecie 37,3 mld. zł, w tym budżet transformacji środowiska 34,5 mld. zł.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
