Dekarbonizacja zredukuje miejsca pracy w górnictwie i branżach powiązanych. Proces ten może przebiec łagodnie przy utrzymaniu aktywności zawodowej pracowników. Jak w takim razie ograniczyć koszty społeczne zamykania kopalń? Na to pytanie odpowiedź próbują znaleźć autorzy raportu z Instytutu Badań Strukturalych.
Jan Frankowski, Joanna Mazurkiewicz, Jakub Sokołowski podkreślają, że należy wstrzymać przyjęcia nowych pracowników w całym sektorze górnictwa węgla kamiennego. Trzeba też umożliwić pracę starszym pracownikom do momentu osiągnięcia uprawnień emerytalnych. Konieczne jest też zapewniene z wyprzedzeniem wsparcie w podjęciu pracy poza sektorem młodszym pracownikom górnictwa i branż powiązanych. Instrumenty te należy uruchomić już teraz.
- Będą one wspomagać naturalną ewolucję struktury zatrudnienia, a ich wprowadzenie pozwoli: utrzymać wykwalifikowane osoby na rynku pracy, złagodzić niedopasowania związane z relokacją pracowników i likwidacją miejsc pracy w branżach powiązanych, przyspieszyć proces dekarbonizacji, przy jednoczesnym ograniczaniu kosztów społecznych – wyliczają autorzy raportu.
Zdaniem IBS, wdrażanie instrumentów aktywizacji powinno przebiegać we współpracy ze spółkami górniczymi oraz instytucjami rynku pracy.
Środki na przekwalifikowanie pracowników i wspieranie działalności gospodarczej mogą zostać uruchomione w ramach regionalnego projektu systemowego ze środków europejskich. Niezbędna jest przy tym wymiana informacji oraz planów zatrudnieniowych między podmiotami sektora górnictwa i branż powiązanych a instytucjami rynku pracy.
Po nawiązaniu współpracy i podczas realizacji projektu wojewódzki urząd pracy – powinien koordynować regionalny projekt systemowy, oferując instrumenty wsparcia w samorządach górniczych (szkolenia oraz wsparcie w założeniu działalności gospodarczej), jak również monitorować powstające miejsca pracy. Zaś spółki górnicze i firmy okołogórnicze – powinny informować z wyprzedzeniem wojewódzki urząd pracy i powiatowe urzędy o redukcjach zatrudnienia oraz liczbie osób, które wymagać będą wsparcia przy zmianie miejsca pracy; pozwoli to z wyprzedzeniem przygotować indywidualną ofertę dla pracowników.
IBS dodaje, że z kolei powiatowe urzędy pracy – powinny uczestniczyć w tworzeniu programów zmiany kwalifikacji, organizować kontakt lokalnych pracodawców z pracownikami zagrożonymi zwolnieniem oraz uruchamiać punkty konsultacyjne w zakładach przewidzianych do likwidacji, tak, by możliwie wcześnie informować pracowników o wsparciu.
Zaś zadanie związków zawodowych to aktywny udział w transformacji górnictwa po podpisaniu umowy społecznej.
- Silne uzwiązkowienie górnictwa, a także współpraca z wieloma podmiotami lokalnymi, powinny ułatwiać przygotowanie pracowników do procesu transformacji – czytamyw raporcie.
- Rekomendujemy stosowanie następujących instrumentów: relokacje do zakładów prowadzących wydobycie węgla koksującego; rekwalifikacje, umożliwiające znalezienie pracy poza górnictwem; wsparcie w założeniu i prowadzeniu firm – podsumowuje IBS.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
