- Jednym z powodów do zadowolenia to fakt , że po 38 latach od oddania do użytku ostatniej linii tramwajowej, rozpoczęły się prace nad budową nowego odcinka w Sosnowcu, a niebawem ruszy budowa nowej linii w Katowicach – podkreślił w rozmowie z portalem netTG.pl Gospodarka i Ludzie BOLESŁAW KNAPIK, prezes Zarządu Tramwajów Śląskich.
Czy jest Pan zadowolony z komunikacji tramwajowej w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii?
Jestem zdania, że w tej branży zawsze jest coś do zrobienia i nigdy nie będę mógł powiedzieć, że jestem w stu procentach zadowolony. Ale nie będę ukrywał, że mamy sporo powodów do satysfakcji. Obsługujemy ponad 300-kilometrową sieć tramwajową położoną na terenie 13 miast, z których każde ma swoje problemy i oczekiwania, przy mocno zróżnicowanych możliwościach finansowych. Sukcesem jest już samo to, że udaje się nam co roku pogodzić potrzeby z możliwościami, choć niektóre decyzje o ograniczeniach bądź likwidacjach linii są dla nas bolesne. Na pewno możemy być zadowoleni z procesu inwestycyjnego, który zapoczątkowaliśmy w 2012 r.
Główne zadania tego procesu inwestycyjnego?
W jego ramach realizujemy już drugi projekt infrastrukturalny dofinansowany przez Unię Europejską, co pozwoli nam do 2023 r. gruntownie zmodernizować w sumie około 180 km torów, czyli znacznie ponad połowę wszystkich naszych torowisk. Rozpoczęliśmy też przygotowania do kolejnego projektu z nowej perspektywy unijnej, żeby kontynuować proces inwestycyjny. Kolejny powód do zadowolenia to rozpoczęty proces rozwojowy – po 38 latach od oddania do użytku ostatniej linii tramwajowej, rozpoczęły się prace nad budową nowego odcinka w Sosnowcu, a niebawem ruszy budowa nowej linii w Katowicach.
Cieszy także zakup prawie 100 nowych tramwajów oraz kilku pojazdów technicznych i utrzymania ruchu, a także fakt, że niemal 100 kolejnych wagonów przeszło lub przechodzi gruntowną modernizację, dając naszym pasażerom większy komfort podróży. Pracujemy ciężko, żeby odmienić komunikację tramwajową i przyciągnąć do niej pasażerów. W rekordowym 1983 r. tramwaje przewiozły ponad 350 mln pasażerów. Dziś taki wynik to nierealne marzenie, ale chcemy, by z roku na rok pasażerów przybywało – wówczas będę zadowolony.
Jak pandemia odbiła się na kondycji finansowej Tramwajów Śląskich?
Niestety pandemia mocno odcisnęła swoje piętno na wyniku finansowym spółki. Mimo, że osiągnęliśmy fantastyczny wręcz wynik 99,8 proc. realizacji zleconej przez ZTM pracy przewozowej, to bardzo duże ograniczenia kursów spowodowały, że nasze tramwaje przejechały niespełna milion wozokilometrów mniej niż rok wcześniej. To przełożyło się na znacznie niższe – niż zakładane i niż w latach wcześniejszych – wpływy do budżetu. A wydatki, nie tylko te związane z bieżącą działalnością, ale zwłaszcza nakłady inwestycyjne, są olbrzymie. Dopiero po przeprowadzeniu sprawozdania finansowego będziemy mogli pod tym kątem podsumowywać rok i zestawiać go z latami ubiegłymi.
Od lat spółka inwestuje w tabor. Kiedy na ulice śląsko-zagłębiowskich miast wyjadą kolejne nowe tramwaje ?
Nowe tramwaje dostarczane przez producentów na bieżąco wprowadzamy do eksploatacji. Firma Modertrans dostarczyła wszystkie zamówione w 2018 r. wagony – 10 z części podstawowej i 5 zamówionych w ramach opcji. Wszystkie są w ruchu liniowym.
Dostawy z bydgoskiej Pesy nadal trwają – do końca 2020 r. producent dostarczył nam 15 z 27 wagonów 25-metrowych i 2 z 8 zamówionych tramwajów 32-metrowych. W ostatnich dniach 2020 r. zleciliśmy Pesie także realizację zamówienia opcjonalnego, czyli 5 dodatkowych wagonów 25-metrowych. Liczymy na to, że do połowy 2021 r. wszystkie wagony z zamówienia podstawowego będą już wozić pasażerów.
Najbliższe inwestycje w infrastrukturę to…
…to kontynuacja realizacji „Zintegrowanego projektu modernizacji i rozwoju infrastruktury tramwajowej w Aglomeracji Śląsko-Zagłębiowskiej wraz z zakupem taboru tramwajowego”, współfinansowanego przez Unię Europejską. W trakcie modernizacji jest 11 odcinków torowisk w: Będzinie, Bytomiu, Chorzowie, Sosnowcu, Świętochłowicach, Rudzie Śląskiej i Zabrzu. Prowadzimy postępowania przetargowe dla 4 kolejnych inwestycji – w Dąbrowie Górniczej, Mysłowicach i Sosnowcu, a dalsze przetargi są w przygotowaniu. Rok 2021 to będzie kolejny bardzo pracowity dla nas czas, jak lata poprzednie.
Gdzie powstaną nowe linie tramwajowe?
W ramach bieżącego projektu inwestycyjnego rozpoczęła się budowa nowej linii tramwajowej w sosnowieckiej dzielnicy Zagórze od istniejącej pętli do ronda im. Jana Pawła II. Drugi nowy fragment sieci tramwajowej to linia wzdłuż ulicy Grundmanna w Katowicach, dla której chcemy ogłosić przetarg wykonawczy w I, a najdalej II kwartale 2021 roku.
Opóźnia się budowa nowej linii tramwajowej na południe Katowic…
Niestety, proces pozyskiwania niezbędnych decyzji administracyjnych przedłużył się na tyle, że jasne stało się, iż realizacja tego zadania w bieżącej perspektywie finansowej Unii Europejskiej będzie mało prawdopodobna. Żeby nie stracić unijnego dofinansowania, zmieniliśmy zakres rzeczowy III etapu naszego projektu i już w zmienionej formie podpisaliśmy umowę na dofinansowanie. Proces przygotowania inwestycji na południu Katowic jednak się toczy i chcemy budować tę linię z unijnym wsparciem, ale już z nowego rozdania.
Jakie będą koszty inwestycyjne bieżącego projektu?
Na dziś wartość całego, składającego się z trzech etapów, projektu wynosi ponad 1,2 mld zł, przy czym koszty kwalifikowane wynoszą ponad 923 mln zł, a unijne dofinansowanie to niemal 600 mln zł.
W Katowicach powstały centra przesiadkowe. W jakim zakresie poprawią one komunikację tramwajową?
Ideą budowy centrów przesiadkowych w Katowicach nie była tylko poprawa jakości komunikacji tramwajowej. Ich istotą jest zintegrowanie różnych środków komunikacji zbiorowej i indywidualnej oraz zmniejszenie liczby samochodów wjeżdżających do centrum Katowic. Faktem jednak jest, że budowa centrów w Brynowie i Zawodziu, których spółka Tramwaje Śląskie SA jest współinwestorem, znacząco wpłynęła na: komfort podróży, dzięki nowym torowiskom; komfort przesiadania się, dzięki zintegrowanym przystankom typu „drzwi w drzwi” i całkowitym zadaszeniom; komfort oczekiwania na podróż, dzięki budynkom dworcowym z zapleczem sanitarnym i placówkami handlowymi.
Miasto Katowice działa kompleksowo, a całokształt tych działań – inwestycje w torowiska, w tabor tramwajowy i autobusowy, w centra przesiadkowe, zmiana polityki parkingowej – powinien wpłynąć na zmianę przyzwyczajeń komunikacyjnych mieszańców i wzrost liczby pasażerów korzystających z komunikacji zbiorowej, w tym przede wszystkim tramwajowej.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.