Sytuacja epidemiologiczna w Polsce pokrzyżowała plany świętowania jubileuszu 70. rocznicy utworzenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Zapowiadana z tej okazji konferencja naukowa może zostać przeniesiona na rok przyszły.
- Mieliśmy zaplanowane część obchodów na kwiecień i część na jesień, ale na razie nie ma warunków do świętowania - mówi dr inż. Jan Reklewski, dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
Park został utworzony Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1950 r., które zaczęło obowiązywać od 1 maja 1950 r. Obejmuje najwyższą część Gór Świętokrzyskich, określaną mianem Łysogór oraz położone na północny zachód od nich niższe wzniesienia, w tym Miejską Górę czy Bukową Górę. Największą atrakcją parku są rumowiska kwarcytowych głazów na zboczach Łysogór, zwane gołoborzami.
Rozporządzenie wprowadziło zakaz pozyskiwania skał i minerałów na terenie Parku. Jednocześnie w dokumencie tym wprowadzono możliwość, żeby dyrektor Parku mógł wydawać zezwolenie na wydobywanie tychże surowców na potrzeby prac naukowo-badawczych.
W przeszłości na terenach obecnego parku prowadzona była działalność hutnicza i górnicza. O tej pierwszej świadczą nazwy miejscowości i szczytów, m.in. Huta Szklana czy Hucka Góra. Są też pozostałości eksploatacji górniczej u podnóża Łysogór, takie jak dawny kamieniołom utworzony na potrzeby kolejki wąskotorowej łączącej Hucisko koło Nowej Słupi z Zagnańskiem. Kolejka ta służyła nie tylko do wywozu drewna z lasów. Po drugiej wojnie światowej przez krótki czas prowadzone były przejazdy pasażerskie, a także przewozy rudy z kopalni pirytu w Rudkach, funkcjonującej do 1972 r., a leżącej już poza terenem Świętokrzyskiego Parku Narodowego.
Trasą pozostała po rozebraniu działającej na niegdyś potrzeby kopalni wąskotorówki utworzona została w granicach parku ścieżka przyrodniczo-kulturowa „Śladem kolejki wąskotorowej” Nowa Słupia - Święta Katarzyna. Jednak 2 lipca 2019 r. została ona zamknięta do odwołania ze względu na prowadzone tam prace ziemne związane z udrożnianiem przepustów.
Obecnie górnictwo odkrywkowe funkcjonuje poza Świętokrzyskim Parkiem Narodowym, ale w jego bezpośrednim sąsiedztwie. W rejonie północno-zachodniego krańca ŚPN działa kamieniołom na zboczu Bukowej Góry, należący do PCC Silicium SA w Zagórzu koło Łącznej. Wydobywa się tam piaskowce kwarcytowe, które powstały w odległej przeszłości na terenie istniejącego tu niegdyś płytkiego morza wczesnodewońskiego. Produktami kamieniołomu są zarówno kwarcyt przemysłowy, jak i kruszywa kwarcytowe.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
