Nieukończony kompleks hitlerowskich sztolni koło Walimia już od piętnastu lat mogą zwiedzać turyści. To zadziwiające, jak dzięki temu zmieniła się gospodarka oraz geografia turystyczna Gór Sowich, aktywizując górskie wioski.
Włodarz to największy zespół sztolni wydrążonych przez Niemców w ramach programu Riese w Górach Sowich. Wykonano je od listopada 1943 do początku 1945 roku. Cztery sztolnie liczące od 180 m do 240 m, których wyloty znajdują się na wysokościach od 585 do 590 m n. p. m. na zboczu góry Włodarz, połączone zostały prostopadłymi korytarzami. Po drugiej wojnie światowej podziemia te były porzucone. W latach 1949-1950 z wykorzystaniem kolejki wąskotorowej z czasów budowy dokonano wywozu tłucznia, cegieł i innych pozostałości po nieukończonej inwestycji na Włodarzu. Potem z biegiem lat wyloty sztolni uległy przysypaniu, a nawet zawaleniu.
Dopiero w 2003 r. gospodarz terenu, czyli Nadleśnictwo Wałbrzych, ogłosiło przetarg na dzierżawę 1,69 ha terenu w Leśnictwie Jedlinka, gdzie znajdowały się wyloty czterech sztolni, wylot szybu wentylacyjnego i hałda pogórnicza. Zwycięzcą przetargu zostało Centrum Muzealno-Turystyczne „Olbrzym”, które zajęło się udostępnieniem sztolni.
Z uwagi na stabilność górotworu większość wyrobisk pozostawiono w litej skale gnejsowej. Żelbetową obudowę otrzymały wyloty sztolni trzeciej i czwartej. Dalsze odcinki tych sztolni na długości kilkudziesięciu metrów zabezpieczono obudową drewnianą prostokątną oraz siatką metalową. Ze spągu rozebrano resztki oryginalnego torowiska.
Turystów zaczęto wpuszczać do Włodarza 2 czerwca 2004 r., a kilka miesięcy później po spiętrzeniu wody betonową tamą w zachodniej części podziemi rozpoczęto podziemne przejażdżki łódkami. w 2011 r. turystom pokazano także górny poziom podziemi.
Wcześniej od Włodarza udostępniono pobliskie Sztolnie Walimskie oraz podziemia Osówki. Dzięki temu okolica ta zaczęła ściągać turystów i aktywizować gospodarczo tereny, na których niedługo wcześniej upadł przemysł włókienniczy.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
