Polityka Surowcowa Państwa to jeden z dokumentów mocno wyczekiwanych przez górniczą branżę. Projekt jest gotowy i jak poinformował w poniedziałek (13 listopada) prof. Mariusz Orion Jędrysek, wiceminister środowiska i Główny Geolog Kraju, został właśnie skierowany do konsultacji. Równie ważna jest nowelizacja Prawa geologicznego i górniczego, która ma niebawem trafić pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów.
W tym drugim przypadku chodzi o koncesje. W ciągu najbliższych trzech lat wygaśnie niemal połowa z 65 udzielonych w Polsce koncesji na eksploatację węgla kamiennego i brunatnego. Starania o nową trwają średnio 3-4 lata, rekordziście zajęło to siedem lat.
Przewlekłe postępowania
Prof. Aleksander Lipiński, specjalista od prawa górniczego i ochrony środowiska Uniwersytetu Śląskiego, podkreślał podczas konferencji „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi” w Rytrze:
- Polską bolączką jest przewlekłość postępowań. Wiele kopalń stoi przed koniecznością uzyskania koncesji.
Wiceminister środowiska zapowiadał wielokrotnie, że sprawa ułatwień w uzyskiwaniu koncesji, skrócenia procedur – zostanie załatwiona do końca roku w ramach trzeciego pakietu zmian w Prawie geologicznym i górniczym. Projekt jest gotowy, ale jego szczegóły nie są znane publicznie.
Aby przedłużyć koncesję w resorcie środowiska, kopalnie obecnie muszą spełnić dwa główne warunki: uzyskać odpowiednie decyzje środowiskowe i poczynić uzgodnienia z właściwymi organami samorządów. Przedstawiciele środowiska górniczego podkreślają, że w obecnym stanie prawnym przy przedłużaniu posiadanych koncesji, nawet bez wprowadzania zmian w zakresie warunków eksploatacji czy obszaru górniczego, obowiązują takie same procedury, jak przy staraniach o nową koncesję.
Ogromne zasoby
W tym tygodniu w resorcie środowiska omawiano projekt Polityki Surowcowej Państwa, który po przejściu przez proces legislacyjny został skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.
- Większość obszarów Polski to tereny, gdzie występują udokumentowane złoża surowców. Żadne państwo w Europie nie może pochwalić się takimi zasobami surowcowymi jak Polska – mówił prof. Jędrysek podczas poniedziałkowego briefingu w Ministerstwie Środowiska.
Główny Geolog Kraju zwrócił uwagę, że w naszym kraju znajduje się 80 proc. europejskich złóż węgla kamiennego, 100 proc. węgla koksującego, 20 proc. zasobów węgla brunatnego. Polska jest też bogata w ropę naftową i gaz ze złóż niekonwencjonalnych, np. z łupków; zasoby siarki; kopalin chemicznych, jak sól potasowa; wody termalne, lecznicze i mineralne.
Wejście w życie Polityki Surowcowej Państwa będzie miało, zdaniem przedstawicieli resortu środowiska, znaczący wpływ na rozwój technologii, stworzenie ułatwień gospodarczych i podatkowych dla przedsiębiorców, zwiększenie świadomości społecznej w zakresie gospodarki surowcami, pozyskiwanie surowców poza granicami kraju, bezzbiornikowe magazynowanie substancji w górotworze oraz pozyskiwanie surowców z odpadów, a także wykorzystanie energii geotermalnej.
Z dna oceanu
Resort informuje, że jednym z pierwszych programów wykonawczych jest „Program Rozpoznania Geologicznego Oceanów”, czyli PRoGeO. Program ten został opracowany w Ministerstwie Środowiska i zatwierdzony przez rząd w sierpniu 2017 r. Zakłada on wydobycie cennych złóż metali znajdujących się na dnie oceanicznym. PRoGeO przewidziany jest na wiele lat, a potencjalnie cenne złoża metali są oceniane na bardzo zasobne.
Wiceminister Jędrysek podkreślił, że na dnie Atlantyku mamy działkę z potężnymi zasobami geologicznymi, wartymi nawet 200 mld dolarów brutto.
- Na świecie jest tylko 7 krajów, które dysponują taką działką. Sądzę, że w ciągu 10 lat będzie możliwe rozpoczęcie eksploatacji pochodzących z niej złóż, m.in. siarczków miedzi czy pierwiastków ziem rzadkich. Pierwszy rejs rozpoznawczy odbędzie się już w przyszłym roku – mówił.
Wiceminister w wypowiedziach dla mediów podkreślał, że tak naprawdę politykę surowcową rozpoczynamy od nowa. Cel to wzrost gospodarczy państwa oraz wzrost jego roli geopolitycznej w oparciu o surowce mineralne. Póki co trzeba zrewidować budowę geologiczną kraju, bo ostatnie nanoszone na mapy dane pochodzą z lat 60. XX w.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.