Tanio kopać węgiel i sprzedawać go z zyskiem

Pracownicy obecnej Kompanii Węglowej wraz z przejściem do nowej spółki będą pracować w lepszej firmie, mającej szersze perspektywy, uwolnionej od bagażu nierentownych kopalń. Dzięki temu pracownicy powinni czuć się bezpieczniej. Może być tylko lepiej - mówi w rozmowie z portale górniczym nettg.pl KRZYSZTOF SĘDZIKOWSKI, prezes Kompanii Węglowej.

Podczas naszej pierwszej rozmowy dotyczącej losów Kompanii Węglowej zapowiedział Pan, że do końca lutego do SRK przekazane zostaną kopalnie Piekary i Brzeszcze. Przy prezentacji biznesplanu Kompanii mówiono już, ze stanie się to z końcem marca. Jaki będzie ten termin realnie?

Te terminy są po trosze niezależne od Kompanii Węglowej, bo powstają rozporządzenia wykonawcze do znowelizowanej ustawy o restrukturyzacji górnictwa. Mamy informację, że rozporządzenia powinny być gotowe do końca marca, umożliwi to przesunięcie kopalń do SRK. Jest to realny termin. W przypadku kopalń dzielonych, czyli Sośnicy-Makoszów i Bobrka-Centrum, terminy przeprowadzanych podczas tego procesu procedur formalnych są także poza nami.

Jakie procedury formalno - prawne należy przeprowadzić w związku z rozdzieleniem ruchów?
Zakładamy, że z jednej funkcjonującej obecnie kopalni powstają dwie nowe. Zgodnie z prawem, aby taki podział mógł nastąpić, kopalnie muszą zostać wyodrębnione co do majątku, ale także co do tzw. ruchu zakładu. Powołani muszą zostać kierownicy ruchu zakładu i struktury tych kopalń, a także uzgodnione plany ruchu zakładów zatwierdzone przez urząd górniczy. Te plany ruchu są konsultowane przez samorządy, bowiem zawierają m.in. informacje dotyczące szkód górniczych. W tej chwili znajdujemy się właśnie w momencie przekazania samorządom planów ruchu do konsultacji. Termin konsultacji wynosi 30 dni. Z tego powodu ruchy Makoszowy i Centrum zostaną przekazane do SRK o miesiąc później niż kopalnie Piekary i Brzeszcze, czyli pod koniec kwietnia. Jako Kompania Węglowa jesteśmy do tego przedsięwzięcia przygotowani.

A co z kopalniami rybnickimi? 9 lutego KW zawarła z Węglokoks ROW umowę przedwstępną dotyczącą ich sprzedaży. Jednak kopalnie te nadal znajdują się w strukturach Kompanii.
Kopalnie rybnickie formalnie nadal są własnością Kompanii Węglowej. Po zawarciu umowy przedwstępnej zmieniła się koncepcja przeprowadzenia tej transakcji. Prawdopodobnie kopalnie rybnickie trafią do nowej spółki w tym samym czasie, co pozostałych siedem kopalń. Plan jest taki, aby stało się to do końca czerwca. Kopalnie zostaną przekazane wraz ze zobowiązaniami. Pragnę to podkreślić, bowiem w ostatnim czasie kwestia ta była powodem do niepokoju. To prawda, że mamy bardzo trudną sytuację, ale po to przeprowadzamy tę restrukturyzację, żeby z tej sytuacji wyjść. Bardzo ważne jest założenie, że nikt z kontrahentów nie zostanie pokrzywdzony na skutek tego procesu.

Jak będzie to zrealizowane technicznie?
Przyjmijmy, że 11 kopalń wchodzi do nowej spółki. Firmy świadczące usługi na ich rzecz część płatności "z marszu" otrzymają z tego nowego podmiotu, ale część zobowiązań powinna uregulować wobec nich "stara" Kompania. My zaprosimy tych kontrahentów do tego, by zobowiązania były regulowane przez "nową" Kompanię, bo tam będą pieniądze. Nikt nie zostanie na lodzie i wszystkie zobowiązania będą regulowane zgodnie z terminami płatności. Do "nowej" KW przejdą także zobowiązania bankowe.

A co ze zobowiązaniami tych kopalń, które przejdą do SRK?
Stare zobowiązania będzie spłacała "nowa" lub "stara" Kompania Węglowa. Za zobowiązania powstałe od momentu przejścia będzie odpowiadać SRK. Ten program jest uczciwy wobec wszystkich wierzycieli, nie chcemy nikogo krzywdzić i zobowiązania wobec firm kooperujących będą regulowane.

Jak przebiega proces pozyskiwania inwestorów do nowej spółki i czy padły jakieś wiążące deklaracje?
Po przyjęciu biznesplanu rozpoczęliśmy proces rozmów z potencjalnymi inwestorami w sposób uporządkowany i rynkowy. Zaczęliśmy od banków, które już mają w naszej firmie dług; rozmowy są obiecujące. Oczywiście banki nie zrobią nic, dokąd nie pojawią się inwestorzy. To trudna transakcja, którą trzeba zamknąć całościowo, pewne jej elementy trzeba zamknąć niemal jednocześnie. Na pewno nie będę w tej chwili mówił, kto znalazł się na liście potencjalnych inwestorów, bo w takich sprawach należy pokazywać efekty, a nie rozbudzać nadzieje.

Uspokoił Pan firmy okołogórnicze, ale lęki o przyszłość mają też pracownicy. Chyba najmocniej ujawniło się to w przypadku kopalni Makoszowy. Pracownicy mają podstawy do obaw o miejsca pracy?
Kopalnia Makoszowy po oddzieleniu od Sośnicy trafi do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Potencjalnie powinna poszukiwać inwestora, który może odkupić ją od SRK po wstępnej restrukturyzacji. Deklaracje dotyczące chęci zakupu kopalni złożył Węglokoks Kraj, ale musi zostać przeprowadzona analiza rentowności tej kopalni. Ze strony KW robimy wszystko, żeby kopalnia była atrakcyjna dla inwestora. Niepokoje załogi były zrozumiałe, staraliśmy się je rozwiać w dobrej komunikacji ze związkami zawodowymi.

A co jeśli inwestor się nie znajdzie? Nie wszyscy pracownicy dołowi mają uprawnienia, by skorzystać z urlopów górniczych.
Taka ewentualność zabezpieczona jest w porozumieniu: wówczas Kompania Węglowa gwarantuje zatrudnienie wszystkich pracowników, którzy nie zechcą skorzystać z programu osłonowego. Ja potwierdzam, że się tak stanie. Mam jednak nadzieję, że Makoszowy znajdą inwestora.

A co zmieni się dla pracowników obecnej Kompanii Węglowej wraz z przejściem do nowej spółki?
Z jednej strony nie zmieni się nic, a z drugiej bardzo dużo. Będą pracować w lepszej spółce, mającej szersze perspektywy, uwolnionej od bagażu nierentownych kopalń. Dzięki temu pracownicy powinni czuć się bezpieczniej. Może być tylko lepiej. Pracownicy wejdą do nowej spółki na dotychczasowych warunkach i umowach o pracę.

Czy pracownicy, którzy znajdą się w SRK, już teraz muszą deklarować chęć skorzystania z programu osłonowego?
Jest to robione na zasadzie intencji. W kopalniach prowadzone są ankiety i zbierane deklaracje. Trzeba pamiętać, że część pracowników będzie niezbędna podczas przeprowadzania procesów restrukturyzacyjnych, dlatego konieczne są harmonogramy czasowe, ale generalnie zasada jest taka, żeby wychodzić ludziom naprzeciw i uwzględniać ich sytuacje życiowe.

Nowa spółka będzie gotowa do wkroczenia na gospodarczą arenę pod koniec czerwca. Czy obecny montaż finansowy gwarantuje środki na wypłaty wynagrodzeń do tego czasu?
Tak, tu wszystko idzie zgodnie z planem. Mamy środki pozyskane ze wstępnej transakcji sprzedaży kopalń rybnickich oraz sprzedaży zapasów.

Ta ostatnia kwestia budzi sporo emocji...
Nie rozumiem dlaczego. O sprzedaży zapasów mówiliśmy od samego początku. Może niektórzy w to nie wierzyli.

Czy założenia zawarte w biznesplanie, mówiące, że EBIDTA ma wynieść 2 mld zł, a koszty zejdą do 200 zł na tonie, nie są zbyt optymistyczne?
Nie są. EBIDTA, która finansuje działalność, ma wynieść 2 mld zł już w roku 2016, jednak ze względu na długie terminy płatności gotówkowo będziemy się bilansować dopiero w 2017 r. To jest realne. Co do kosztu, to założona wielkość to nie jest to koszt całkowity, lecz mining cash cost - koszt gotówkowy porównywalny ze spółkami giełdowymi, w którym nie zawiera się np. amortyzacja.

Proponuje Pan zmianę filozofii w myśleniu o górniczych finansach?
Oczywiście. Musimy zacząć zajmować się liczbami, a nie zapowiedziami, których nie realizujemy. Nie interesuje mnie zbieractwo danych. Trzeba operować na faktach i rozliczać ludzi za wykonanie planów, a te plany muszą być ambitne, lecz realizowalne. Potrzebna jest większa swoboda, ale też większa odpowiedzialność.

Zmiana mentalności w górnictwie to trudne zadanie...
Ten rygor obowiązujący w kopalniach trzeba umieć wykorzystać. Sam pracowałem pod ziemią kilka lat, tam musi być dyscyplina, bo pracuje się w ekstremalnie niebezpiecznych warunkach, przy zagrożeniu życia, trzeba szybko podejmować decyzje. Bardzo sobie cenię to doświadczenie, bo nauczyło mnie życia i zarządzania. W górnictwie, ale też w innych branżach brakuje mi jednak takiej zasady, że ludzie powinni robić to, co należy, a nie to, co im się każe. Dyscyplinę trzeba zachować, ale przy tym myśleć. Każdy powinien podejmować decyzje na tym szczeblu, na którym ma największą wiedzę. Górnictwo nie różni się pod tym względem od każdej innej branży. To prosty biznes. Mamy tanio wydobywać węgiel i sprzedawać go z zyskiem. Ale stykamy się też z trudnymi problemami geologicznymi, zagrożeniami, żywiołami i niezwykle ważne jest zachowanie bezpieczeństwa dla pracowników.

Hasłem - kluczem padającym w programach naprawczych jest efektywność. Jak to założenie będzie realizowane w Kompanii Węglowej?
Będziemy się przyglądać całemu łańcuchowi zdarzeń w firmie, bo wszystko, co się dzieje, jest zdarzeniem gospodarczym. To nie znaczy, że nie widzimy człowieka, człowiek jest bardzo ważny, bo bez ludzi nie ma firmy, ale z drugiej strony wszystko, co ma miejsce w firmie, trzeba policzyć. Żeby mówić o efektywności, musimy umieć prawidłowo obliczać zdarzenia gospodarcze. Ja szacuję, że efektywny czas pracy kombajnu wynosi jakieś 15-20 proc. Tymczasem leasingi płacimy przez 365 dni w roku przez 24 godzin na dobę, więc sprzęt powinien pracować jak najdłużej. A trzeba też przyjąć, że przez cały swój czas pracy ten kombajn nie osiąga maksymalnej zdolności produkcyjnej. Trzeba więc rozłożyć na czynniki pierwsze czas pracy kombajnu i zastanowić się, w jaki sposób podnieść efektywność w każdym z takich obszarów.

Czy pokłosiem takiego podejścia może być zlecanie pewnych zadań firmom zewnętrznym?
To też wymaga policzenia. Jeżeli firma zewnętrzna jest tańsza i daje tę samą jakość, co nasza firma, to oczywiście, że tak. Pojawia się tu niepokój związków zawodowych, że firmy zewnętrzne to niższa jakość, ale nie można takiego scenariusza przyjmować. Zakładamy, że nad firmami zewnętrznymi powinna być sprawowana pełna kontrola w zakresie jakości usług, bezpieczeństwa pracy i kosztów.

Jak kieruje się zarządem w niepełnym składzie? Brakuje jednej pary rąk do pracy?
Brakuje nam w składzie zarządu wiceprezesa finansowego. Te obowiązki spadły na mnie. Co prawda, mam spore doświadczenie w tym zakresie, ale dyrektor finansowy jest potrzebny. Nie widzę w tym problemu, bowiem zarząd przez pewien czas funkcjonował z powodzeniem w składzie dwuosobowym.

Podobno ma Pan nie najgorsze relacje ze stroną społeczną?
To trzeba już ich zapytać o opinię. Ja nie mogę jak dotychczas narzekać na relację ze stroną społeczną.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.