Dlaczego Polacy nie oszczędzają na swoją emeryturę?

Polak statystycznie na ubezpieczenia na życie wydaje rocznie niecałe 220 dolarów, czyli sześć razy mniej mniej niż Niemiec. Zainteresowanie produktami prywatnego zabezpieczenia emerytalnego również jest niewielkie - podaje w zajawce rozmowy z Peterem Grudniakiem, prezesem zarządu grupy ubezpieczeniowej Ergo Pro, Agencja Informacyjna Newseria Biznes. Chciałbym zapytać pana prezesa, jakże to statystyczny Polak ma wydawać na owo ubezpieczenie tyle co Niemiec, skoro długo, długo nie będzie miał takich dochodów, jak on?

Peter Grudniak podaje, że...
"W Polsce udział składki ubezpieczeniowej w PKB to około 3,4 proc., podczas gdy w Europie jest on dwukrotnie większy, bo 6,8 proc. Z kolei pod względem średniej składki ubezpieczeń na życie na 1 osobę rocznie to zaledwie 25 proc. średniej unijnej (220 dolarów w relacji do 1 tys. dolarów w UE i prawie 1,4 tys. dolarów w Niemczech). Co więcej, w ostatnim czasie rynek ubezpieczeń na życie w Polsce zaczął się kurczyć. Według ostatnich danych KNF po III kwartale 2014 roku składka przypisana brutto wyniosła 21,2 mld zł, co oznacza, że w stosunku rocznym spadła o 8,7 proc.

W rozmowie z Newserią Biznes Peter Grudniak skarży się na to, że Polacy nie garną się do tzw. III filaru, a przecież wiadomo - daje do zrozumienia pan prezes - że z ZUS- czy OFE emerytury godziwej na stare lata nie dostanie się. Z IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) też bogactwa nie będzie, "ponieważ te produkty nie są ani bardzo atrakcyjne, ani nie ma dużego zainteresowania ich sprzedażą. Za ich dystrybucję oferowane są bardzo niskie prowizje, dodatkowo przeciętny Polak nie rozumie ani istoty tych programów, ani korzyści podatkowych, które one dają" ‒ podkreśla pan prezes Grudniak. I radzi:

"Żeby Polacy chętniej sięgali po takie produkty, należy zmienić nastawienie do nich Polaków. Pomogą w tym agenci, którzy odpowiednio wyjaśnią programy, a za swoją pracę dostaną godziwe wynagrodzenie...".

2700 na rękę
Pan prezes powinien wiedzieć, że gdy za swoją pracę w Polsce ludzie będą otrzymywać godziwe wynagrodzenie (nie tylko agenci firm ubezpieczeniowych), to "Polacy chętniej sięgali po takie produkty".

Tymczasem sytuacja jest taka, jak choćby przedstawiana w zestawieniach Głównego Urzędu Statystycznego, choć w zasadzie obraz rzeczywistości statystycznej ma się tak w realiach, jak to, że średnia płaca w Polsce w 2014 r. w gospodarce narodowej wyniosła 3783,46 zł brutto (około 2700 zł netto).

Można odnieść wrażenie, że pan prezes gani Polaków za to, że nie ubezpieczają się tak jak Niemcy. Widać tę opinię w tytule wywiadu z panem prezesem: "Niechęć do oszczędzania na emeryturę będzie dla Polaków kosztowna". Smutna jest to kontestacja. Bardzo smutna. Głupi obywatele nie chcą oszczędzać na emeryturę i przy okazji nie chcą dać zarobić tym, którzy chcą zawiadywać ich oszczędnościami. Głupi naród, ci Polacy.

Na szczęście nie wszyscy. Tego już pan prezes nie powiedział. To powiem za niego. Nie chciało mi się grzebać w internecie, więc oprę się na informacjach podanych przez portal bankier.pl przed rokiem. Jeśli coś się w tym czasie zmieniło, to na lepsze tylko dla tych, którym i w 2014 r. było całkiem dobrze. Cytuję (bankier.pl, 29 stycznia 2014 r.):

"Podana wartość przeciętnego wynagrodzenia dotyczy przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 9 pracowników oraz sektora publicznego. Słowem - dotyczy ono tylko 8 mln pracujących. W całej gospodarce narodowej pracuje ok. 14,1 mln osób - z tego 3,4 mln w sektorze publicznym, a 10,7 mln w sektorze prywatnym. Zatem tak naprawdę nie wiemy, ile zarabia ponad 6 mln ludzi zatrudnionych w małych firmach poniżej 9 pracowników lub pracujących na własny rachunek. Mowa o naszych sąsiadach pracujących w warzywniakach, salonach fryzjerskich, małych biurach rachunkowych, itd.".

Z danych przedstawionych przez portal wynika, że powyżej 7 tys. zł netto co miesiąc zarabia ok. 270 tys. ludzi. Założyć należy, że jest to grupa, której pan prezes raczej nie zarzuci "niechęci do oszczędzania na emeryturę".

Parę pytań
"Teoretycznie najwyższe zarobki są w górnictwie i wydobywaniu, gdzie przeciętne wynagrodzenie to 6840 zł brutto, czyli 4838 zł netto" - podał bankier.pl w materiale "Ile naprawdę zarabiają Polacy?". I tłumaczy, że "jednak w tej sekcji pracuje aż 180 tys. osób i niemożliwym jest, by wszyscy otrzymywali wynagrodzenie w tej wysokości - modalne, czyli najczęstsze wynagrodzenie w tej grupie wynosi ok. 3000 zł netto".

Mam pytanie do górników mających "najczęstsze wynagrodzenie": czy macie z czego odkładać na emeryturę w tzw. III filarze?

Rok temu z badań wynikało, że najczęstsze miesięczne wynagrodzenie w 2012 roku wynosiło 2189 zł brutto, czyli 1591 zł netto. Stare dane? Owszem. To dodajmy do tej sumy netto i trzy stówki. To chyba byłaby spora podwyżka jak na polskie warunki. Ponowię pytanie, tym razem do tych, którzy dostają "najczęstsze wynagrodzenie miesięczne": ile miesięcznie przeznaczacie na "indywidualne zabezpieczenie przyszłości"?

Podatkiem w bezrobotnego
Pan prezes Peter Grudniak przyczyn tego, że to zabezpieczenie nie cieszy się w narodzie polskim tak bardzo, jak w niemieckim, upatruje nie tylko w "niechęci do oszczędzania", ale także w działaniach państwa, które do takiego oszczędzania nie pobudzają.

"W Niemczech podejmuje się więcej działań zachęcających do oszczędzania. Są bardzo jasne reguły i pokaźne zachęty podatkowe dla klientów, którzy oszczędzają na emerytury" ‒ tłumaczy Agencji Informacyjnej Newseria Biznes pan prezes Grudniak. "Niemiec aż pięciokrotnie więcej odkłada na swoją przyszłość, swoje życie i zdrowie niż Polak ‒ podsumowuje Peter Grudniak.

Nie wiem, jak jest w Niemczech, które to pan prezes stawia nam w rzeczonej sprawie za wzór, ale w Polsce, gdy się jest bezrobotnym i ma się to szczęście, że się dostaje zasiłek, to trzeba odprowadzić od niego podatek osobisty.

Pytanie: jaki dochód osiąga ktoś, kto nie ma pracy, ma charakter filozoficzny, poniekąd. Pytanie: czy taka osoba również prezentuje "niechęć do oszczędzania na emeryturę" również jest filozoficzne?

W takiej Wielkiej Brytanii próg kwoty wolnej od podatku wkrótce wyniesie 10 tys. funtów. Trzy miliony Brytyjczyków nie zapłaci takiego podatku. W Polsce ten próg to 3091 zł, czyli ok. 600 funtów. Ostatni raz, o ile się nie mylę, to podniesiono go w 2009 r. o parę złotych. W Niemczech, by trzymać się retoryki pana prezesa Grudniaka, nie płaci podatku ten, którego dochody w ciągu roku nie przekroczyły 8004 euro. Coś komentować?

Tacy eksperci jak pan prezes Peter Grudniak zdają się prezentować postawę podobną do dziecka, które dziwi się, że dawniej nie szło się do hipermarketu, gdy w osiedlowym sklepie nie było bananów. Zrozumiałe jest, że pan prezes reprezentuje biznes i w jego interesie jest, żeby mieć jak najwięcej klientów. Myślę, że nie przesadzę, że wielu, wielu Polaków chciałoby mieć ten komfort bycia klientami instytucji oferujących "indywidualne zabezpieczenie przyszłości". Chcieć a móc, nie zawsze z sobą idą w parze.

Tu można przeczytać rozmowę z Peterem Grudniakiem.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.