Perfidna poprawka i skrywane intencje posłów

Kilka miesięcy temu grupa 42 posłów, związanych z klubami parlamentarnymi Twój Ruch, PSL i SLD, wniosła pod obrady Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

W uzasadnieniu projektu jego inicjatorzy piszą, iż "celem regulacji jest usprawnienie funkcjonowania i organizowania zadań, które gminy, powiaty i województwa samorządowe świadczą na rzecz obywateli".

Pod koniec ub. r. projekt ustawy trafił do konsultacji. Wśród instytucji, które zabrały głos na jego temat, były m.in. Ministerstwo Gospodarki i Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa.

Opinie obu tych podmiotów przesłane zostały na adres Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, które koordynuje prace nad ustawą. Wskazano w nich, że projekt zawiera zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, które związane są z działalnością wielu przedsiębiorstw sektora przemysłu i mogą mieć bezpośredni wpływ na ponoszone przez nie obciążenia podatkowe.

Sporna definicja
W opiniowanym projekcie znalazła się m.in. zmiana definicji budowli. Jak czytamy w uzasadnieniu nowelizacji, zmiana ta spowodowana jest "licznymi wątpliwościami interpretacyjnymi, wskazanymi także w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2011 r. i polega na doprecyzowaniu definicji budowli dla celów podatku od nieruchomości, poprzez wykorzystanie Klasyfikacji Środków Trwałych". Zmiana polega na zamieszczeniu w załączniku do ustawy tabeli obiektów, w której wymieniono obiekty inżynierii lądowej i wodnej oraz urządzenia budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego (m.in. przyłącza, urządzenia instalacyjne, ogrodzenia, place postojowe, place pod śmietniki). Wedle oceny skutków regulacji dołączonej do projektu ustawy powyższa zmiana definicji budowli ma za zadanie usunięcie rozbieżności interpretacyjnych oraz "ma charakter uściślający i jako taka nie powinna powodować skutków fiskalnych".

Tymczasem zdaniem Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej z taką oceną nie można się zgodzić, bowiem ustawa, po wejściu w życie, spowoduje bardzo negatywne konsekwencje dla przedsiębiorstw górniczych. GIPH wskazuje, że przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości zostanie rozszerzony na wszystkie urządzenia instalacyjne i obiekty, które znajdują się w podziemnych wyrobiskach górniczych i stanowią infrastrukturę wyrobiska w znaczeniu kompleksowym, nie będąc obiektami budowlanymi w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.

Także w tym wypadku sprawdza się stara zasada, że gdy nie wiadomo, o co chodzi, chodzi o pieniądze. Zmiany zaproponowane w poselskim projekcie ustawy zmierzają bowiem do powrotu do opodatkowania podziemnych wyrobisk górniczych w całości, co oznacza istotny wzrost płaconych przez górnictwo podatków. Abstrahując od zawoalowanej próby wskrzeszenia podatku od wyrobisk, w obliczu obecnej, kryzysowej sytuacji w górnictwie kwoty te mogą być trudne do udźwignięcia dla spółek węglowych.

Zdaniem Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej projektowana zmiana spowoduje kilkukrotny wzrost obciążeń z tytułu podatku od nieruchomości dla podmiotów działających w branży górniczej. Tytułem przykładu można wskazać, iż w przypadku Kompanii Węglowej w latach 2015-2020 wysokość podatku wzrosłaby o 516,66 mln zł, a Jastrzębska Spółka Węglowa w tym samym okresie musiałaby zapłacić o 511 mln zł więcej niż obecnie.

Zmiana dla zmiany
W orzeczeniu z 2011 r. Trybunał Konstytucyjny zauważył, iż funkcjonująca obecnie definicja budowli jest nieprecyzyjna i nadal prowadzi do niezliczonych sporów podatników z organami podatkowymi. Projektodawcy nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym oraz zmiany niektórych innych ustaw nie poszli jednak w kierunku doprecyzowania definicji, lecz jej rozszerzenia i mnożenia niewiadomych. Dodana do ustawy lista obiektów stanowiących budowle zawiera szereg nieprecyzyjności, które mogą skutkować licznymi wątpliwościami interpretacyjnymi zarówno w zakresie samej kwalifikacji obiektów do kategorii budowli, jak również zakresie sporów kompetencyjnych.

Górnicza Izba wskazuje, że stworzenie listy obiektów zaklasyfikowanych do kategorii "budowli" powinno być poprzedzone dokładną analizą wpływu proponowanych rozwiązań na obecnie funkcjonujący system. W szczególności dotyczy to możliwości opodatkowania wyrobisk górniczych w całości, łącznie z kosztami drążenia - co zostało wykluczone wspomnianym powyżej wyrokiem TK.

"Biorąc pod uwagę, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego dał początek ustabilizowanej linii orzeczniczej, nie ma wątpliwości, że zmiana ustawy w proponowanym kształcie nakładałaby de facto nowy podatek na przedsiębiorców górniczych. W związku z tym treść uzasadnienia oraz oceny skutków regulacji należałoby uznać za świadome wprowadzenie w błąd ze strony autorów projektu" - czytamy w opinii prawnej GIPH, przesłanej do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Proponowana zmiana, jeśli wejdzie w życie, nie wyeliminuje dotychczasowych, wadliwych rozwiązań prawnych. Wywoła nową wojnę na linii przedsiębiorcy górniczy - organy podatkowe - gminy.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.