W naszej górniczej rzeczywistości działa już ćwierć wieku, czego skutki widoczne są gołym okiem w naszych miastach, gminach i osiedlach. Mowa o Spółce Restrukturyzacji Kopalń, obchodzącej przed tegoroczną Barbórką swój jubileusz. Nie bez kozery miejscem jego świętowania była 17 bm. siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. To kolebka działalności SRK i miejsce, w którym fedrowała przed laty kopalnia Katowice.
– Spotykamy się dziś, aby świętować 25-lecie Spółki Restrukturyzacji Kopalń, która powstała, aby systemowo przejmować i bezpiecznie zamykać nierentowne kopalnie, a z czasem stała się jednym z filarów transformacji. Nasza historia jest nierozerwalnie związana z przemianami gospodarczymi oraz z kolejnymi etapami reform w sektorze wydobywczym – powiedział, rozpoczynając uroczystą akademię, Jarosław Wieszołek, prezes zarządu SRK.
Przypomniał, że ćwierć wieku temu nasze górnictwo stanęło przed koniecznością głębokiej restrukturyzacji.
– Pierwsze próby reform pokazały, że potrzebna jest wyspecjalizowana instytucja, która w sposób profesjonalny zajmie się likwidacją nierentownych kopalń, zagospodarowaniem majątku pogórniczego oraz łagodzeniem skutków społecznych i środowiskowych. Tak narodziła się Spółka Restrukturyzacji Kopalń, aby przeprowadzić trudne, ale konieczne zmiany w górnictwie w uporządkowany i przewidywalny sposób. Od początku w naszą misję wpisane było coś więcej. To odpowiedzialne zmiany w stosunku do ludzi, regionu i ziemi, która przez dekadę dawała Polsce energię. Nowy rozdział zmian otworzyło wejście do Unii Europejskiej. Samorządy i przedsiębiorcy uzyskali dostęp do funduszy unijnych, które pozwoliły przyspieszyć rewitalizację zdegradowanych obszarów oraz porządkowanie przestrzeni poprzemysłowej – dodał wskazując, że w miejscach, gdzie jeszcze niedawno dominowały wieże szybowe, zakłady przeróbcze i hałdy, dziś funkcjonują strefy przemysłowe, centra logistyczne, tereny rekreacyjne czy obiekty społeczne i kulturalne.
Naprzód z nowym logo i hasłem
– Z firmy stworzonej z myślą o likwidacji kopalń staliśmy się wyspecjalizowaną organizacją, która wspiera transformacje z dbałością o górnicze dziedzictwo. Ten nowy rozdział SRK znajduje swoje odzwierciedlenie także w nowym logo. Zamiast dawnej kopalnianej wieży szybowej pojawił się nowoczesny sygnet i hasło „kierunek przemian” – wspomniał dalej prezes Jarosław Wieszołek.
– Zapewniamy bezpieczeństwo czynnym kopalniom. Dbamy o to, by zlikwidowane zakłady nie zagrażały tym, które nadal funkcjonują. Ponadto zabezpieczamy powierzchnię terenów przed podtopieniami, dbając o bezpieczeństwo mieszkańców. Dajemy nowe życie terenom pokopalnianym. Tam, gdzie kiedyś produkowano węgiel, dziś rozwija się kultura, biznes, nauka, turystyka. Przykładem jest miejsce, w którym dziś się znajdujemy, czyli tereny dawnej kopalni w Katowicach, gdzie powstały siedziby Muzeum Śląskiego, Centrum Kongresowego, Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, a w sąsiedztwie nowoczesne usługi i przestrzenie publiczne – przypomniał w dalszym ciągu swego wystąpienia.
Grzegorz Wrona, wiceminister aktywów państwowych, podkreślił, że fundamentem każdego sukcesu są ludzie, w tym przypadku geolodzy, prawnicy, eksperci finansowi, pracownicy administracji, związki zawodowe, ratownicy i właśnie pracownicy SRK.
– Za nich bardzo dziękuję. Za ten sukces w uwalnianiu potencjału Śląska, Zagłębia, Małopolski, potencjału Polski. Najwyższe uznania dla Was wszystkich – zakończył wiceminister.
Zawsze otwarci na porozumienie
O znaczeniu SRK dla rewitalizacji terenów pogórniczych wspomniała senator Halina Bieda. Przypomniała, że wiele z nich zyskało już nowe funkcje, ale – jak sama przyznała – to nie koniec, ponieważ samorządy wciąż zabiegają o zrewitalizowane tereny pogórnicze, na których można by podejmować działania biznesowe lub tak przekształcać, aby służyły np. działalności kulturalnej. W związku z tym SRK będzie miała jeszcze do wykonania wiele zadań.
– I ja jestem dumna z tego, że było mi dane współtworzyć tę zmianę w sensie prawnym i organizacyjnym, kiedy dzisiaj przyjeżdżają do Katowic koledzy, koleżanki z całej Polski i mówią, jakie te Katowice są piękne w porównaniu z tym, co było kilkadziesiąt lat temu. To musimy przyznać, tak, są piękne, ale to dzięki Wam, dzięki Waszej pracy, dzięki Waszym projektom, dzięki Waszej myśli, też myśli technicznej, ale też urbanistycznej – mówiła z kolei senator Gabriela Morawska-Stanecka.
– Kiedy z panią senator Haliną Biedą byłyśmy dwa lata temu w Wałbrzychu, w pięknym miejscu, gdzie stoi jeszcze szyb zabytkowy, kopalniany, jest zbudowane przepiękne centrum, to przypomniałam sobie, że 20 lat temu były tam same ruiny. Łza w oku kręciła się, kiedy widziałam to, co tam stworzono. To znowu dzięki Wam – dodała, zwracając się do zarządu i pracowników SRK.
Głos zabrał także Jarosław Grzesik, przewodniczący Krajowego Sekretariatu Górnictwa i Energetyki NSZZ Solidarność.
– Chciałbym podziękować za tę 25-letnią współpracę. To fakt, że wspieraliśmy się, że reprezentowaliśmy często skrajnie odmienne zdania i stanowiska, zwłaszcza w kwestiach pracowniczych, ale fakt jest też taki, że potrafiliśmy przez te 25 lat dogadać się, potrafiliśmy zawierać kompromisy i robimy to do dzisiaj. Bardzo dziękuję za współpracę, za zrozumienie, za to Wasze spojrzenie na sprawy pracownicze ze zrozumieniem i z takim gospodarskim podejściem, nie tylko biznesowym, ale również z wyczuciem tego, czego pracownicy od Was oczekują – powiedział.
Wskazał jednak, że od dwóch lat z niepokojem docierają informacje o tym, że SRK będzie kończyła swoją działalność, „być może za rok, być może za dwa lata”.
– Ale ja mam nadzieję, że wszyscy razem, czyli Wy – pracownicy i my, Wasi przedstawiciele, czyli przewodniczący związków zawodowych, potrafimy udowodnić osobom zarządzającym naszą branżą i tym, którzy będą decydowali o przyszłości SRK, że będziecie potrzebni i że Spółka Restrukturyzacji Kopalń nadal będzie potrzebna – zaakcentował.
Z kolei poseł Marek Wesoły zwrócił uwagę na olbrzymi bagaż doświadczeń, jaki ma za sobą kadra pracownicza SRK.
– Te 25 lat to ogromny bagaż doświadczeń, bagaż kompetencji, którego nie wolno zaprzepaścić. I choć jestem wielkim orędownikiem tego, aby nasze kopalnie mogły przechodzić restrukturyzację, to nie do końca zgadzam się z tymi, którzy twierdzą, że mogą one same się likwidować – dodał, podkreślając rolę SRK w dalszym procesie restrukturyzacji górnictwa.
Jubileuszowe gratulacje i życzenia dalszej, skutecznej działalności na niwie restrukturyzacji terenów pogórniczych przekazali zarządowi SRK i jej pracownikom wojewoda śląski Marek Wójcik oraz Wojciech Saługa, marszałek województwa śląskiego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
