Jak się nie ma, co się lubi, to się lubi, co się ma. Tymczasem były główny geolog kraju (1990-1995) dr Michał Wilczyński, wytrwały zwolennik tzw. zielonej energii, proponuje konsekwentnie, by w Polsce polubiono to, czego nie mamy. Swoje poglądy po raz kolejny przedstawił w wywiadzie dla Agencji Informacyjnej Newseria. Trochę zwlekałem z polemiką z dr. Wilczyńskim. W końcu...
Mamy rok 2013, a nie 1983 i w Polsce każdemu wolno głosić takie poglądy, jakie uważa za słuszne. Dr. Wilczyńskiemu również. Ba, można nawet lobbować w interesie tych czy innych idei. Można także z nimi polemizować. Co też czynię, choć jestem tylko zwykłym magistrem.
"Polskie górnictwo jest nieefektywne. 70 proc. kosztów wydobycia stanowią płace. Sektor górniczy wytwarza zaledwie 3 proc. polskiego PKB brutto, a na tonę wydobywanego węgla aż sześć ton jest marnowanych" — rzecze dr Wilczyński. W raporcie "Zmierzch węgla kamiennego w Polsce" opublikowanym przez Instytut na Rzecz Ekorozwoju ekspert dowodzi, że reformy sektora górnictwa węgla kamiennego od 1990 r. sprowadzały się do "ogromnych dotacji publicznych, przy spadającym wydobyciu i rosnących kosztach".
Zamknąć, zlikwidować!
Jeśli biznes jest nieefektywny, to należałoby go zamknąć - zdaje się mówić ekspert. Pomijam już te tezy o ogromnych dotacjach od 1990 r., bo b. wiceminister środowiska powinien wiedzieć, jak była rola górnictwa węgla kamiennego w reformie przeprowadzonej przez Leszka Balcerowicza. Oczywiście, że stwierdzenie o wysokim udziale kosztów płacowych w ogólnych kosztach wydobycia nie jest wzięte z powietrza. Idąc jednak torem myśli dr. Wilczyńskiego, należałoby się zastanowić nad sensem istnienia publicznego systemu ochrony zdrowia, gdzie koszty płacowe stanowią 80 proc. ogólnych wydatków! To niby z tego tytułu należy zlikwidować ten system?
Skądże znowu! Dr Wilczyński doskonale wie, że koszty trzeba zmniejszać, a nie likwidować jakąś działalność tylko dlatego, że trzeba płacić pracownikom. B. wiceminister, guru naszych krajowych zielonych, wieszczy kres górnictwa. Można byłoby powiedzieć: ukazuje je w stanie agonalnym. We wspomnianym wywiadzie mówi, że wydobycie węgla kamiennego w Polsce będzie trwało do 2050 r. i osiągnie poziom 28 mln t rocznie. Doktor przypomina, że w 1990 r. mieliśmy 70 kopalń i wydobycie na poziomie 120 mln t węgla. Dziś mamy 30 kopalń wydobywających rocznie ok. 70 mln t. I co to oznacza?
Dla dr. Wilczyńskiego jedno: zmierzch górnictwa. "Nie możemy inwestować miliardów w elektrownie węglowe, mając świadomość, że paliwo do nich będziemy importować. Polski węgiel nie jest w stanie kosztowo konkurować np. z australijskim czy południowoafrykańskim. Tam wydobywa się węgiel na powierzchni, czyli odkrywkowo".
Nie możemy konkurować z Australią, to oczywiste. Zresztą w niewielu dziedzinach gospodarki możemy stawać w zawody z tym państwem. Pan doktor porównuje zająca ze słoniem i uważa, że skoro ten pierwszy jest malutki, to nie ma racji istnienia w świecie, gdzie żyje ten wielki. Ciekawe co byłoby, gdyby w Polsce kamienny kopano jak w Australii? Też byłoby dla zielonych źle, bo wiadomo, że odkrywki dewastują środowisko. Prawda. Nie mniej dewastują je huty i koksownie, ale jakoś ani dr Wilczyński, ani jego zwolennicy nie nawołują do ich zamykania!
Nie warto inwestować w elektrownie węglowe - przekonuje ekolog - gdy górnictwo ledwo zipie, bo "chcąc sięgnąć w Polsce do zasobów głębokich, musimy mieć świadomość wysokich kosztów, ponieważ wzrasta gwałtownie temperatura. Warunki pracy są nieludzkie - 40 stopni na głębokości tysiąca metrów... ".
Błędne decyzje
Powiada dr Wilczyński, opierając się na swoich prognozach dotyczących końca istnienia górnictwa węglowego w Polsce, że inwestowanie w kopalnie to "błędne decyzje, które będą nieodwracalne". I to samo dotyczy energetyki węglowej. Wydawać takie miliardy, by później (gdy będziemy mieli w Polsce kilka czynnych kopalń i jedną zabytkową w Zabrzu) importować węgiel, bo własnego nie będzie, albo będzie za drogi? Bezsens - zdaje się uważać dr Wilczyński.
Panie doktorze, może i bezsens, tylko czy to co pan proponuje ma sens, tylko dlatego, "proces odchodzenia od węgla, dla przykładu u naszych sąsiadów w Niemczech, trwa już 40 lat" i w tymże państwie "w tzw. zielonej energetyce cztery miliony prywatnych obywateli sprzedają energię elektryczną z mikroinstalacji, jeżeli powstało tam 380 tys. miejsc pracy"?
Proszę zobaczyć: 380 tys. miejsc pracy daje solidnie dotowana zielona energetyka (jak Niemców stać, niech płacą). To nieco mniej niż pracuje w polskim górnictwie węgla kamiennego i jego otoczeniu (energetyki węglowej do tego nie wliczam). I co pan chce tym ludziom zaproponować? Powtórkę z rozwiązań z czasów rządów Buzka, tylko w apokaliptycznej skali? Zastąpienia tego, co mamy (i do czego - jeśli nawet - dopłacamy) tym, czego nie mamy (i do czego z pewnością musielibyśmy dopłać nie mniej, ale więcej)?
Na co orłu korona?
Trudno uwierzyć, że dr Wilczyński nie wie, że samą zieloną energią (nawet gdyby nie trzeba było do niej dopłacać) Polski nie ogrzejemy i nie oświetlimy. Doskonale wie, że energetyka jądrowa jest najefektywniejsza. Ale Polska jest za biedna na upowszechnienie "atomu", a dodatkowo dla ekologów taka energetyka jest "be" (chociaż we Francji jest "cacy"). To skąd ma być ten prąd w gniazdach, także u dr. Wilczyńskiego, jeśli głównie nie z węgla? No bo jeśli nie z niego, bo nasz jest za drogi i elektrownie węglowe będą zasilane paliwem z importu, to może od razu lobbować za importowaniem energii elektrycznej? A w chwilę po tym, jakby ten plan udało się zrealizować, zdejmijmy naszemu orłowi koronę z głowy, bo przecież ani to nakrycie ekologiczne, ani modne...
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
