Kalwaria. Calvaria po łacinie znaczy tyle, co po hebrajsku Golgota: czaszka. W tradycji chrześcijańskiej, to zespół kaplic - stawianych najczęściej na wzgórzach - mających przybliżyć wiernym oryginał, czyli Jerozolimę. Najsłynniejszą w Polsce wybudowano w XVII w. Kalwarii Zebrzydowskiej. Ale my w Śląskiem też mamy swoją kalwarię: w Katowicach Panewnikach, u ojców franciszkanów...
Co prawda dzielą ją wieki, od tej najstarszej w Europie, wybudowanej k. Kordoby (Hiszpania) w latach 1405-1420, ale jak na przemysłowy region, to nasza Kalwaria Panewnicka ma też swój urok. Może warto zobaczyć, jak celebruje się tu Wielki Piątek?
Kalwaria, to stacje Męki Pańskiej. Na początku nie było jakiejś kodyfikacji co do ilości stacji-kapliczek. Jedne kalwarie miały ich kilka, inne i parędziesiąt. Za sprawą franciszkanów - kreatorów drogi krzyżowej, czyli nabożeństwa wielkopostnego o charakterze adoracyjnym, polegającego na symbolicznym odtworzeniu drogi Jezusa na śmierć i złożenia Jego ciała do grobu, w XVII w. ustalono, że w kalwarii ma być czternaście stacji. Wedle tej ugruntowanej tradycji wierni w Wielki Piątek idą szlakiem Męki Pańskiej.
Pierwsza: Jezus Chrystus zostaje na ponckim sądzie skazany na śmierć przez ukrzyżowanie:Pan Jezus bierze krzyż na swe ramiona. Następne to...
II. Jezus bierze krzyż na swe ramiona.
III. Pierwszy upadek Jezusa.
IV. Pan Jezus spotyka Marię, swą matkę
V. Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Jezusowi.
VI. Weronika ociera Twarz Pana Jezusa.
VII. Jezus upada pod krzyżem po raz drugi.
VIII. Jezus pociesza płaczące niewiasty.
IX. Trzeci upadek Jezusa.
X. Jezus zostaje obdarty ze szat.
XI. Jezusa Rzymianie krzyżują.
XII. Jezus umiera na krzyżu.
XIII. Jezus zostaje zdjęty z krzyża.
XIV. Ciało Jezusa zostaje złożone do grobu.
Kalwaria Panewnicka, zwana także Śląską, zajmuje 8 hektarów porośniętych przez las (zasadzony z początkiem XX wieku przez zakonników). Trasa, od pierwszej do ostatniej stacji, ma nieco ponad trzy kilometry. Różnica wzniesień nie jest wielka, wynosi ok. 25 metrów. Zaczęto ją budować zaraz po tym, gdy zbudowano kościół (dziś bazylikę) i zabudowania klasztorne OFM (braci franciszkanów mniejszych). Na początku były to stacje znaczone drewnianymi i metalowymi krzyżami. Dziś istniejące stacje i kapliczki różańcowe (te ostatnie tworzą one tzw. Kalwarię Różańcową) budowano na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Stąd też różny styl tych sakralnych obiektów. Wybudowano je (lub rozbudowano) w latach 1937-1984. Najstarszą z budowli Kalwarii Śląskiej jest kopia Groty Lourdzkiej (1904)...
W galerii: Kalwaria Panewnicka. Katowice, 28 marca 2013 r. (zdjęcia: Andrzej Bęben - nettg.pl).
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.