Czy wprowadzenie zmian, mających na celu zbycie przez Skarb Państwa pakietu kontrolnego w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, jest zgodne z prawem?
Odpowiada prof. dr hab. Marek Chmaj, radca prawny:
- To pytanie padało w ostatnich dniach wielokrotnie. Nic w tym dziwnego, informacja o planowanej sprzedaży pakietu akcji JSW przez Skarb Państwa, posiadający obecnie 57 procent akcji, wywołuje ogromne kontrowersje. Bez wątpienia decyzja taka będzie miała duże znaczenie polityczne. Należy natomiast zauważyć, że zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, zbycie pakietu kontrolnego w JSW przez Skarb Państwa, przy zachowaniu odpowiedniego trybu, jest możliwe.
Tryb oraz dopuszczalność zbycia akcji przez Skarb Państwa reguluje statut Jastrzębskiej Spółki Węglowej oraz właściwe ustawy. Zgodnie z paragrafem 8 Statutu JWS: "Zbycie akcji poniżej 50 procent + 1 akcja przez Skarb Państwa może nastąpić jedynie za zgodą Rady Ministrów. Zbycie akcji bez tej zgody jest nieważne".
Wbrew literalnemu brzmieniu postanowienia statutu zbycie akcji poniżej wskazanego progu nie spowoduje nieważności umowy. Umowa taka będzie ważna. W przypadku bowiem dokonania czynności prawnej bez odpowiedniej zgody, gdy wymóg uzyskania zgody wynika ze statutu, czyli ma wymiar wewnętrzny, czynność prawna jest skuteczna, jednakże Spółka może wytoczyć powództwo przeciwko działającym członkom zarządu z tytułu naruszenia umowy statutu.
Wskazane postanowienie jest niedokładnym powtórzeniem postanowień ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. W ustawie tej uregulowano szczegółowy tryb zbywania akcji, właściwy dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Ustawa przewiduje, iż odpłatne zbycie akcji w trybie zwyczajnym może mieć między innymi postać oferty ogłoszonej publicznie, przetargu publicznego, rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Rada Ministrów może natomiast wyrazić zgodę również na inny tryb zbywania akcji. Zgodnie z artykułem 58 Kodeksu cywilnego, zbycie akcji należących do Skarbu Państwa z naruszeniem tej ustawy będzie nieważne. Nieważne będzie także zbycie akcji w innym niż wskazane w ustawie trybie bez uzyskania zgody Rady Ministrów, wymaganej przez ustawę - artykuł 17 paragraf 3 Kodeksu spółek handlowych.
Podsumowując: o ile sprzedaż nastąpi w jednym z trybów wskazanych w ustawie lub też Rada Ministrów wyrazi zgodę na inny tryb, Skarb Państwa będzie mógł skutecznie zbyć pakiet akcji Jastrzębskiej Spółki Węglowej poniżej progu 50 procent +1 akcji.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.