Od kilku już lat górnictwo mocno angażuje się w odbudowę systemu szkolnictwa zawodowego. Programy w tym zakresie są prowadzone przez każdą ze spółek węglowych, których zarządy często wspominają, jak wielkim problemem w branży jest tzw. luka pokoleniowa. Była ona konsekwencją masowego zamykania szkół zawodowych w latach 90. ubiegłego stulecia. Po kilku latach okazało się jednak, że brakuje pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami.
- Problem w tym, że wśród ubiegających się o pracę rzadko można spotkać wykwalifikowanych górników. Tymczasem najbardziej wartościowym dla spółki pracownikiem jest młody człowiek, przygotowany w zasadniczej szkole zawodowej lub technikum - sygnalizowała Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes Kompanii Węglowej, kiedy spółka na początku tego roku podpisywała z władzami Rudy Śląskiej porozumienie w sprawie powołania zasadniczej szkoły zawodowej w mieście.
Samorządy są zainteresowane
Kompania zaangażowała się w reaktywację szkolnictwa zawodowego już w 2004 r. Rozpoczęła wówczas współpracę z samorządami w celu zapewnienia wykwalifikowanej kadry dla kopalń.
Na dzień dzisiejszy Kompania, na mocy porozumień o współpracy, kształci uczniów w zawodach górniczych w 12 szkołach, co ogółem daje liczbę 33 klas górniczych. Od nowego roku szkolnego ich liczba wzrośnie do 40. Każdy absolwent szkoły, zgodnie z uzyskanymi kwalifikacjami, uzyskuje gwarancję zatrudnienia. Na dzień dzisiejszy objętych jest nią 3386 uczniów.
Ostatnim posunięciem Kompanii Węglowej w zakresie szkolnictwa była umowa, podpisana w kwietniu z powiatem mikołowskim, na mocy której od września w Zespole Szkół Energetycznych i Usługowych w Łaziskach Górnych będą się uczyć młodzi adepci sztuki górniczej. Ponadto w maju spółka wznowiła umowę ze Starostwem Powiatowym w Wodzisławiu Śląskim. Warto zaznaczyć, że w powiecie wodzisławskim ponad 22 proc. uczniów pobiera naukę właśnie w zawodzie górnika w szkołach pod patronatem Kompanii.
- Samorządy są zainteresowane taką formą współpracy, bo wiedzą, że Kompania Węglowa jest firmą, która się rozwija i ma perspektywy. Przede wszystkim gwarantuje zatrudnienie i pewną pracę, a są to rzeczy bardzo istotne dla młodych ludzi, którzy już teraz podejmują decyzje mogące zaważyć na ich przyszłości - mówi Zbigniew Madej, rzecznik prasowy KW.
Absolwenci idą do pracy
Katowicki Holding Węglowy, Jastrzębska Spółka Węglowa, Południowy Koncern Węglowy oraz Lubelski Węgiel Bogdanka także patronują szkołom górniczym. W przypadku Holdingu pierwsza umowa o współpracy została podpisana w 2002 r. z Zespołem Szkół Zawodowych w Katowicach-Szopienicach. Ostatnie porozumienie, z Zespołem Szkół nr 4 w Katowicach-Kostuchnie, zostało parafowane w tym roku. Ogółem Holding patronuje pięciu szkołom, w których znajdują się klasy górnicze, i daje gwarancję zatrudnienia dla ich absolwentów.
- W tej chwili w szkołach, z którymi współpracujemy, wykształcenie w zakresie górnictwa pobiera około 600 uczniów. W tym roku szkoły ukończy około 150 z nich, z czego 100 zadeklarowało chęć podjęcia pracy w kopalniach KHW. Pozostali albo wybierają studia, albo mają inne pomysły na życie zawodowe. Dotychczas pracę w naszych kopalniach podjęło ponad 800 absolwentów tych szkół - mówi Wojciech Jaros, dyrektor Biura Komunikacji Korporacyjnej KHW.
Jastrzębska Spółka Węglowa patronuje w tej chwili klasom górniczym znajdującym się w czterech szkołach. Dwie z tych placówek znajdują się w Jastrzębiu, a po jednej w Ornontowicach i Pawłowicach. Od nowego roku szkolnego do grona szkół współpracujących z JSW dołączy Powiatowy Zespół Szkół nr 2 im. Karola Miarki w Pszczynie. W tamtejszym technikum uczniowie będą kształcić się w zawodzie technika mechatronika. Pierwsze umowy o współpracy ze szkołami JSW zawarła w 2004 r.
Południowy Koncern Węglowy, należący do Grupy Tauron, pod swoimi skrzydłami ma klasy górnicze w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Jaworznie i Zespole Szkół w Libiążu. Z pierwszą z placówek szkoła zawarła umowę w 2005 r., a z drugą rok później. Rok szkolny 2011/2012 w klasach górniczych w obu szkołach rozpoczęło w sumie 204 uczniów.
Szkolnictwo zawodowe promuje także Lubelski Węgiel Bogdanka. Spółka objęła swoim patronatem klasy w trzech szkołach. Porozumienia podpisane ze szkołami nie gwarantują jednak zatrudnienia w Bogdance.
Co jest nauczane?
Młodzi adepci sztuki górniczej w większości szkół objętych patronatami mogą wybierać w kierunkach takich, jak: technik górnictwa podziemnego, technik elektryk oraz górnik podziemnej eksploatacji złóż, elektryk i ślusarz. Ich edukacja ma wymiar zarówno teoretyczny, jak i praktyczny.
System praktyk jest organizowany wspólnie przez spółki węglowe i szkoły, bo siedząc w ławce, ciężko się nauczyć górnictwa.
- Kształcenie w zawodzie technika górnictwa podziemnego, bo taki kierunek jest u nas w szkole, odbywa się w ujęciu praktycznym i teoretycznym. Jeśli chodzi o praktykę, to w pierwszej klasie uczniowie mają zajęcia w Centrum Kształcenia Praktycznego, gdzie na warsztatach poznają podstawy niezbędne do dalszej nauki. Kolejne dwa lata to praktyki w sztolni kopalni Halemba, a w ostatnim roku uczniowie idą na miesięczną praktykę zawodową do kopalni Pokój - opisuje przebieg nauki w ZSP nr 3 w Rudzie Śląskiej Teresa Isakiewicz, kierownik szkolenia praktycznego, która podkreśla, że był okres, kiedy odwrócono się od górnictwa i w ten sposób powstała luka pokoleniowa.
Teraz nadszedł czas, aby ją załatać.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.