Dekarbonizacja gospodarki Polski do 2050 r. wymaga inwestycji w wysokości ok. 450 mld dol., a fundusze UE pokryją mniej niż połowę tych potrzeb - wskazał Bank Światowy. Zdaniem banku konieczne jest więc m.in. zaangażowanie rynków kapitałowych oraz reform.
Jak wynika z opublikowanego w środę Krajowego Raportu Klimatyczno - Rozwojowego (CCDR) dla Polski, opracowanego przez Grupę Banku Światowego, przyspieszenie dekarbonizacji może pomóc pobudzić wzrost gospodarczy w Polsce, zwiększyć konkurencyjność kraju i chronić mieszkańców przed szkodliwym wpływem zanieczyszczenia powietrza.
Według Banku Światowego Polska jest w stanie zmobilizować środki finansowe na inwestycje konieczne dla realizacji celów rozwojowych i klimatycznych, ale ich osiągnięcie warunkowane jest także wdrożeniem reform. “Dekarbonizacja gospodarki do 2050 r. będzie wymagała inwestycji w wysokości około 450 mld dol.“ - ocenił bank.
W opracowaniu podkreślono, że osiągnięcie celu UE w zakresie zerowych emisji netto do 2050 r. może powiększyć Produkt Krajowy Brutto (PKB) o co najmniej 4 proc. Jednocześnie redukcja zanieczyszczenia powietrza spowodowana dekarbonizacją może przynieść korzyści zdrowotne szacowane na 1,4 proc. PKB w tym okresie.
Bank Światowy zwrócił uwagę, że środki publiczne i unijne są w stanie zaspokoić mniej niż połowę niezbędnych potrzeb inwestycyjnych, kluczowa będzie mobilizacja kapitału prywatnego w odpowiedniej skali.
“Będzie to wymagało +pogłębienia rynków kapitałowych w celu zasypania luki finansowania+, zwiększenia zainteresowania inwestorów instytucjonalnych inwestycjami w obszarze środowiska, inwestycji społecznych i ładu korporacyjnego (ESG) oraz wykorzystanie formuły partnerstwa publiczno - prywatnego do finansowania infrastruktury niskoemisyjnej“ - podkreślił Bank Światowy. Dodał, że jednym z kluczowych czynników pozwalających osiągnąć zerowe emisje netto do roku 2050 będzie całościowa transformacja systemu energetycznego.
Zdaniem banku konieczne będzie usunięcie barier w rozwoju odnawialnych źródeł energii, wzmocnienia krajowych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, użycia gazu ziemnego jedynie jako technologii przejściowej i zwiększenia skali wymiany zagranicznej energią elektryczną.
W raporcie dodano, że dekarbonizacja produkcji energii jest również kluczowa dla ograniczenia emisji dwutlenku węgla i zachowania konkurencyjności sektora prywatnego poprzez obniżenie śladu węglowego. “Po stronie popytowej, środki mające na celu poprawę efektywności energetycznej i zmiany technologiczne mogą doprowadzić do zmniejszenia zapotrzebowania na energię o jedną czwartą do roku 2050 w porównaniu z rokiem 2019“ - wyliczył Bank Światowy.
W raporcie podkreślono, że utrzymująca się zależność od węgla w sektorze przemysłowym i energetycznym w Polsce, dziewiątym największym konsumencie węgla na świecie, już teraz stwarza “poważne“ ryzyko dla kraju i jego mieszkańców. “Polska odnotowuje największą w Europie liczbę przedwczesnych zgonów spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza, szacowaną na ok. 40 tys. rocznie, i jest jedynym krajem na kontynencie, w którym liczba zgonów związanych z zanieczyszczeniem wzrosła pomiędzy 2015 a 2020 rokiem“ - podał bank w raporcie. “Z kolei ekstremalne susze powodują straty rzędu 1,4 mld dolarów amerykańskich rocznie, a na powodzie każdego roku narażonych jest ok 600 tys. osób i aktywa warte ponad 7 mld dolarów“ - wskazano.
Według Banku Światowego inwestycje adaptacyjne w kluczowych sektorach, w tym w infrastrukturę odporną na zmiany klimatu, będą potrzebne, aby w pełni wykorzystać gospodarcze korzyści płynące z dekarbonizacji. “Czynniki produkcji będą coraz bardziej podatne na wstrząsy klimatyczne, zwłaszcza w niekorzystnych scenariuszach pogodowych. W pesymistycznym scenariuszu ocieplenia straty PKB spowodowane wstrząsami klimatycznymi mogą osiągnąć prawie 1,2 proc. PKB w 2050 r., jeśli nie zostaną podjęte żadne kroki dostosowujące gospodarkę do zmian klimatu“ - ostrzega Bank Światowy.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.