Senatorowie rozmawiali o sprawiedliwej transformacji energetycznej w kontekście potencjału rynku pracy

Obecnie w górnictwie węglowym zatrudnionych jest 74,8 tys. osób. Oznacza to, że tysiące górników pracujących w stopniowo likwidowanych kopalniach będzie potrzebowało wsparcia na rynku pracy. Alternatywą, branżą przyszłości i szansą na rozwój zawodowy może się dla nich okazać praca w zielonej energii. Jak wskazał ekspert, górnicy to bardzo wartościowi i pożądani kandydaci do pracy w OZE.

O problemach branży górniczej i energetycznej rozmawiali senatorowie na wyjazdowym spotkaniu Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności oraz Komisji Środowiska i Klimatu, które odbyło się 23 października 2024 r. w Ministerstwie Przemysłu w Katowicach.

Sprawiedliwa transformacja energetyczna w Polsce w kontekście potencjału rynku pracy - to temat wystąpienia Janusza Gajowieckiego, prezesa Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej, który szczególną uwagę zwrócił na rekordowy wzrost zatrudnienia w OZE na świecie (16,2 mln). Szacuje się, że do 2027 r. szkolenia branżowego będzie wymagać 570 tys. techników turbin wiatrowych. Według prognozy Global Wind Workforce Outlook lądowa i morska energetyka wiatrowa wygeneruje w Polsce 200 tys. nowych miejsc pracy.

Poszukiwani są przede wszystkim inżynierowie, elektrycy, mechanicy, monterzy. Oznacza to, że wachlarz pożądanych kompetencji jest bardzo szeroki, a kwestię kluczową stanowi edukacja. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że górnicy chcą pracować w energetyce wiatrowej, a edukacja w tym kierunku ma sens. Do programu „Wiatr – kopalnia możliwości” zgłosiło się 16 kandydatów na jedno miejsce. Podczas posiedzenia do podjęcia wyzwania zmiany swoich kwalifikacji przekonywał były górnik z Jastrzębskiej Spółki Węglowej Piotr Metlak.

W ocenie senatora Adama Szejnfelda w procesie zmian w polskiej energetyce nie można zapominać o człowieku – odbiorcy i konsumencie energii. Dowiodły tego nieodpowiedzialne zmiany prawa, np. w zakresie fotowoltaliki. Dlatego potrzebne są zapisy stabilizujące sytuację konsumentów podejmujących indywidualne inwestycje energetyczne. Ludziom potrzebne jest bezpieczeństwo energetyczne i niskie ceny energii.

Na aspekt zdrowotny transformacji energetycznej zwróciła uwagę senator Beata Małecka-Libera, przewodnicząca Komisji Zdrowia. Jak podkreśliła, jest to temat szczególnie ważny na Śląsku, gdzie smog zabija tysiące ludzi, zwłaszcza dzieci i młodzież. Przypomniała, że zanieczyszczenie powietrza stanowi czwarty powód przedwczesnych zgonów w Polsce. W porównaniu do innych społeczeństw UE Polacy żyją o 4 lata krócej, na Śląsku natomiast o 6 lat. Dlatego transformacja energetyczna i odchodzenie od węgla są tak ważne dla zdrowia Polaków.

O stworzenie całkowitego wykorzystania energii z OZE apelowała senator Gabriela Morawska-Stanecka. Temu ma służyć budowa magazynów energii, uregulowanie kwestii taryf, a przede wszystkim stworzenie mapy drogowej  dekarbonizacji, szczególnie ważnej dla Śląska. Według senator w związku z zachodzącymi zmianami ludziom konieczny jest uczciwy opis ich przyszłości. W tych zmianach należy też uwzględnić samorządy, odpowiedzialne za lokalne inwestycje.

Podczas obrad założenia projektu zaktualizowanego Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu, przekazanego niedawno do konsultacji społecznych, przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Miłosz Motyka. Celem dokumentu jest pokazania sposobu przyspieszania transformacji klimatyczno-energetycznej oraz  budowy niezależności energetycznej na drodze do neutralności klimatycznej. Określa krajowe cele i założenia w obszarze polityki klimatyczno-energetycznej do 2030 r., prezentuje polityki i działania, które będą służyć do ich osiągnięcia. Cele ułożono według 5 wymiarów unii energetycznej UE: obniżenia emisyjności; poprawy efektywności energetycznej; bezpieczeństwa energetycznego; wewnątrzunijnego rynku energii i aspektów społecznych; badań, innowacji i konkurencyjności.

Jak zapowiedział przewodniczący komisji klimatu senator Stanisław Gawłowski, połączone komisje przygotują wspólne stanowisko, wskazujące najważniejsze problemy poruszane przez uczestników katowickiej debaty, które – zdaniem senatorów – wymagają szybkich i kompleksowych decyzji, a także przygotowania rozwiązań dla przeprowadzenia już zdefiniowanych i koniecznych zmian w energetyce. W planowanym dokumencie znajdą się m.in. propozycje powołania pełnomocnika rządu ds. transformacji energetycznej, sporządzenia mapy drogowej tego procesu, podjęcia skutecznych działań edukacyjnych i przygotowania racjonalnego programu szkoleń i przekwalifikowywania pracowników dla sektora OZE, składowania energii i tworzenia jej magazynów, tak by produkowana z OZE energia była w pełni wykorzystana.

W senackiej debacie uczestniczyła także Marzena Czarnecka, minister przemysłu.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.