Czy miasto słynące z produkcji pierników ma coś wspólnego z górnictwem, kopalniami i podziemiami? Okazuje się, że tak. Toruń, bo o nim tu mowa, miał w swej przeszłości górnicze epizody, a i dzisiaj można w tym mieście znaleźć podziemne niespodzianki.
Obecnie w Toruniu nie ma wielkich zakładów górniczych. Najbliższa czynna kopalnia znajduje się w - graniczącą z miastem od wschodu - gminie Lubicz. Eksploatuje się tam kruszywa drogowe i budowlane. Leżący w dolinie Wisły Toruń był jednak w przeszłości miejscem wydobycia odkrywkowego ze złoża iłów. Znajdowało się ono na lewym brzegu rzeki. W drugiej połowie XX w. w jego miejscu powstał bezodpływowy zbiornik wodny. To Jezioro Nagus o powierzchni ponad 7 ha i głębokości około 10 m. W XIX w. funkcjonowała tam cegielnie, produkująca cegły na potrzeby toruńskiej twierdzy. Do dzisiaj w krajobrazie miasta widnieją ceglane zabudowania poszczególnych fortów.
Piaszczysto-gliniaste podłoże miasta przyczyniło się nie tylko do eksploatacji górniczej, lecz także do powstania jednej z atrakcji Torunia. Efektem niestabilności gruntu nastąpiło odchylenie od pionu pochyłej baszty w ciągu murów obronnych Torunia, zwanej potocznie krzywą wieżą. To jedna z niewielu tego typu pochyłych budowli w kraju, obok krzywej wieży w Ząbkowicach Śląskich.
W Toruniu nie brakuje obiektów podziemnych. Najsłynniejszym stał się Bunkier Wisła, czyli szczelina przeciwlotnicza z 1943 r. dla stu osób, udostępniana do zwiedzania. Znajduje się pomiędzy nadwiślańskim Bulwarem Filadelfijskim a murami miejskimi, niedaleko od pochyłej baszty. Od listopada do marca przyszłego roku bunkier ten jednak nie jest udostępniany zwiedzającym.
Trudno natomiast za obiekt podziemny traktować przepust tunelowy w ciągu linii kolejowej prowadzącej pod Placem Pokoju Toruńskiego. To obiekt naziemny o charakterze bramy kolejowej, będący częścią fortyfikacji miejskich.
Nawet ci, którzy chcieliby zobaczyć w Toruniu kopalnię, nie będą zawiedzeni. Mianem kopalni wiedzy określany bywa otwarte w listopadzie 2013 r. Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu. Placówka w zaadaptowanym młynie daje okazje w interaktywny sposób doświadczyć działania praw fizyki, nie ma jednak sensu stricte nic wspólnego z kopalnictwem.
Model podziemnej kopalni można w Toruniu zobaczyć gdzie indziej. Na starym mieście od 1994 r. działa Planetarium im. Władysława Dziewulskiego w Toruniu. Osiem lat później udostępniona została zwiedzającym sala Geodium. Niewielka wystawa poświęcona jest ziemi jako planecie i występującym na niej zjawiskom fizycznym, takim jak wybuch wulkanu czy zorza polarna. W jednej z gablot część wystawy zajmuje podświetlany model kopalni głębinowej udostępnionej szybem, z dwoma poziomami wydobywczymi.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
