Polska Grupa Górnicza jest największą spółką górniczą w Europie. Ze względu na dużą skalę oddziaływań na środowisko naturalne jednym z głównych elementów przyjętej polityki firmy jest troska o jak najlepszą jego ochronę. Kierownictwo firmy ma pełną świadomość tego, że bez społecznej akceptacji prowadzenie opłacalnej działalności górniczej w dłuższej perspektywie czasu z góry skazane będzie na niepowodzenie.
Obszary górnicze dziewięciu kopalń Polskiej Grupy Górniczej położone są na terenie 36 gmin. Ich łączna powierzchnia wynosi 590 km kw. Bieżące funkcjonowanie i perspektywiczny rozwój Polskiej Grupy Górniczej ściśle wiążą się z kompleksowym podejściem do zagospodarowania złoża, rozwojem technicznym, bezpieczeństwem procesu wydobycia oraz dopasowaniem oferty handlowej do potrzeb rynku. Każdy z wyżej wymienionych aspektów ma niewątpliwie wpływ na środowisko.
Rosnące wymagania, wynikające z regulacji prawnych, aspektów ekonomicznych i społecznych, powodują, że coraz większej wagi nabierają kwestie związane z usuwaniem skutków eksploatacji.
Działalność górnicza w wielu rejonach Śląska ma ponadstuletnią historię, stąd jego skutki na powierzchni terenu są wyraźnie widoczne i nierzadko już nieodwracalne. Szkody górnicze powodowane ruchem zakładów górniczych często stają się więc powodem protestów i skarg podnoszonych przez mieszkańców terenów górniczych i samorządów. Nie sposób tego problemu lekceważyć.
Profilaktyka i dialog
Jako że szkód całkowicie uniknąć nie sposób, pozostają działania profilaktyczne, np. wzmacnianie konstrukcji budynków, ograniczanie zakresu eksploatacji górniczej, de-
koncentracja frontów wydobywczych. A jeśli już szkody górnicze wystąpiły, należy je na bieżąco usuwać, aby nie stanowiły nadmiernej uciążliwości i były jak najmniej widoczne. Nie jest to zadanie proste w skomplikowanej sytuacji ekonomiczno-finansowej, w jakiej górnictwo węglowe funkcjonuje od kilku lat.
Mimo niesprzyjających okoliczności Polska Grupa Górnicza stara się rozwiązywać problemy szkód górniczych w sposób pozwalający na unikanie konfliktów z otoczeniem. Służy temu m.in. dialog z władzami samorządowymi szczebla gminnego, realizowany od lat w formie Zespołów Porozumiewawczych, powołanych dla gmin najbardziej narażonych na negatywne skutki działalności górniczej. Ich posiedzenia stanowią dogodną okazję do sygnalizowania i wyjaśniania pojawiających się problemów i poszukiwania rozwiązań. Dzięki uzyskanym od przedsiębiorcy informacjom władze gminy mają możliwość odpowiedniej koordynacji zamierzeń inwestycyjnych na obszarze gminy z planami przedsiębiorcy. Przedstawiciele kopalń biorą również udział w sesjach rad gmin i w posiedzeniach komisji rad poświęconych tematyce górniczej, udzielając informacji o zamierzeniach eksploatacyjnych i możliwych negatywnych wpływach na powierzchnię terenu.
Uczestniczą ponadto w spotkaniach z mieszkańcami gmin, dzielnic lub sołectw, informując społeczeństwo o planowanych zamierzeniach eksploatacyjnych i ich skutkach dla użytkowników powierzchni.
Dowodem na to, że Polska Grupa Górnicza stara się unikać sporów z poszkodowanymi i ponoszenia niepotrzebnych dodatkowych kosztów, jest niewielki odsetek spraw wymagających rozstrzygnięć na drodze sądowej. W ub.r. wyniósł on 1,7 proc. ogółu prowadzonych postępowań i nie przekroczył średniej wieloletniej.
Efektywna rekultywacja
PGG jako firma odpowiedzialna i dbająca o środowisko ukierunkowała swoją działalność na minimalizację oddziaływania na środowisko. Plan ten realizowała poprzez zapewnienie bieżącego usuwania skutków eksploatacji oraz zagospodarowanie odpadów wydobywczych i kruszyw w najkorzystniejszych formach, w połączeniu z efektywną rekultywacją terenów i gruntów zdegradowanych działalnością górniczą.
Do 2030 r. Polska Grupa Górnicza ma zamiar przeznaczyć na ochronę środowiska 2,6 mld zł. Środki te zostaną przeznaczone na usuwanie szkód powodowanych ruchem zakładu górniczego (ok. 1,9 mld zł); należności z tytułu korzystania ze środowiska, w tym opłaty za: odprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych, zrzut ładunku chlorków i siarczanów w odprowadzanych wodach dołowych, emisję pyłów i gazów; pobór wody pitnej i przemysłowej z ujęć powierzchniowych i podziemnych (ok. 600 mln zł) oraz nakłady na zadania inwestycyjne związane z ochroną środowiska (ok. 100 mln zł).
Gospodarka odpadami
Bardzo istotnym aspektem środowiskowym działalności PGG jest racjonalna gospodarka odpadami wydobywczymi. Dlatego czynione są starania w kierunku pozyskania nowych, korzystnych zarówno dla środowiska, jak i pod względem ekonomiczno-finansowym, miejsc i sposobów zagospodarowania odpadów wydobywczych. W PGG wytwarzane przez kopalnie odpady wydobywcze i kruszywa wykorzystywane będą do: rekultywacji terenów i gruntów zdegradowanych działalnością górniczą, do budowy obiektów i budowli hydrotechnicznych, wypełnienia wyrobisk i zapadlisk, budowy nasypów kolejowych i drogowych, podbudowy dróg czy autostrad, wykonywania robót inżynieryjno-technicznych, utwardzania powierzchni terenów oraz wykonywania przewarstwienia oraz tzw. okrywy rekultywacyjnej zwałowisk.
Z kolei pod ziemią odpady wykorzystywane są do prac związanych z profilaktyką przeciwpożarową, wypełniania podziemnych wyrobisk górniczych i starych zrobów. Odpady wydobywcze i kruszywa będą również sprzedawane lub przekazywane do zagospodarowania firmom zewnętrznym. Przewiduje się, że kopalnie wchodzące w skład PGG będą gospodarczo wykorzystywać ponad 95 proc. wytworzonych odpadów wydobywczych.
Warto podkreślić, że w ostatnim czasie istotnym dla ochrony środowiska zadaniem proekologicznym w PGG było zakończenie inwestycji w kopalni Ruda w Rudzie Śląskiej. Ma ona na celu ograniczenie ilości ścieków odprowadzanych do rzeki Kłodnicy poprzez ich skierowanie do oczyszczalni. Od wiosny 2016 r. ścieki sanitarne wraz ze ściekami połaziennymi z kopalni Ruda ruch Halemba są przekazywane do oczyszczalni Halemba-Centrum. Całkowity koszt inwestycji to 4,5 mln zł.
Hałdy to też problem
Ale to nie koniec. W najbliższej przyszłości PGG będzie musiała zmierzyć się z problemem dogaszania pożarów występujących w zachodniej części zwałowiska kopalni ROW ruch Rydułtowy przy szybie Leon IV w Rydułtowach, w okolicach zabytkowej hałdy Szarlota. Dogaszanie czy też rozbiórka części zwałowisk jest dużym problemem społecznym, o czym świadczą protesty mieszkańców, którzy są przeciwni rozbiórce części rydułtowskiej hałdy.
Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że głównym (w tym obszarze) celem PGG jest zabezpieczenie przed zapaleniem zwałowiska odpadów wydobywczych i niedopuszczanie do możliwości rozprzestrzeniania się istniejących zjawisk termicznych. Z informacji uzyskanych od burmistrza Rydułtów i mieszkańców gminy wynika, że rozbiórka zapożarowanej części zwałowiska jest niemożliwa. Obecnie trwają intensywne działania nad wypracowaniem wspólnego stanowiska PGG i burmistrza miasta odnośnie działań, których celem będzie zahamowanie rozprzestrzeniania się zjawisk termicznych w zwałowisku.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
Jeśli chodzi o średnią statystyczną postępowań sądowych to zaniżą ją zdecydowanie KWK Sośnica i proceder panujący w dziale szkód górniczych odnośnie wysokości odszkodowań. I jeszcze nikt z góry się tym nie zainteresował...
Taaaaaa.... Chyba priorytet w dewastacji środowiska ! Bo szacunku dla środowiska to w śląskim górnictwie nie widziałem nigdy. Śląsk może się zawalić, zostać zalany itp. Byle W-wa miała prąd :).
Wszyscy oddychamy tym samym powietrzem, a mieszkancy slaska sa w szczegolnosci narazeni na dzialanie kopalni, ciesze sie ze spolka jakos dziala preznie w tym temacie
Dobrze, ze PGG ma rowniez na uwadze kwestie srodowiska
A o zdewastowanych przez Sośnicę Przyszowicach ani słowa?! Wójt spisał tą wieś na straty, na zalanie, bo dogadał się władzami PGG wbrew woli mieszkańców!!! W tej chwli trzęsie tak, że dzieci budzą się w nocy i płaczą, a gmina milczy! Gdzie te spotkania mieszkańców z władzami Sośnicy, gdzie można było dowiedzieć się co się dzieje! Władze gminy umywają ręce i siedzą cicho, a za niedługo pozostali mieszkańcy gminy będą jeździć na plażę do Przyszowic!