ROZMOWA Z MONIKĄ ROSĄ, POSŁANKĄ KOALICJI OBYWATELSKIEJ.
W zeszłym tygodniu rząd przyjął nowelizację ustawy górniczej. Co w niej jest najważniejszego dla branży i z czego górnicy mogą się cieszyć?
Ta nowelizacja to wcielenie w życie idei sprawiedliwej transformacji. Jej rdzeniem są konkretne osłony socjalne dla pracowników, które były naszym absolutnym priorytetem. Górnicy i pracownicy obróbki węgla zyskają realne wsparcie w postaci urlopów czy jednorazowych odpraw pieniężnych, zapewniając bezpieczeństwo socjalne w okresie zmian i prozaicznie - zwykłe poczucie sprawiedliwości. Rozumiemy obawy i chcemy je rozwiewać konkretnymi działaniami. Chodzi o to, by nikt nie został sam z wyzwaniami tej transformacji. To nasz obowiązek wobec ludzi, którzy przez dziesięciolecia napędzali polską gospodarkę. Dbamy przy tym nie tylko o poszczególnych pracowników, ale o trwały rozwój całych regionów górniczych. Kluczowym mechanizmem jest tu ułatwienie samorządom przejmowania terenów pokopalnianych w formie darowizny i późniejszego wykorzystania ich pod inwestycje. Dzięki temu opustoszałe obszary zyskają drugie życie i będą mogły służyć lokalnej społeczności. Powstaną na nich nowe parki technologiczne czy centra usługowe, co przyczyni się do tworzenia nowych, trwałych miejsc pracy i pobudzi lokalną przedsiębiorczość.
Dzięki pracy Ministra Aktywów Państwowych, Ministra Energii oraz wsłuchując się w głos związków zawodowych, udało się wypracować istotne zmiany w ustawie. W efekcie osłonami socjalnymi zostaną objęci także pracownicy JSW i Bogdanki. To dowód na to, że dialog społeczny nie jest dla nas pustym hasłem, lecz realnym narzędziem budowania rozwiązań, które naprawdę odpowiadają na potrzeby obywateli. Wypracowane rozwiązania pomogą w zarządzaniu procesem zmian w sposób uporządkowany i przewidywalny dla wszystkich stron - pracowników, zarządów spółek i samorządów.
Ustawa tworzy także fundament do budowy nowoczesnego sektora energetycznego w Polsce, który będzie oparty na różnych, stabilnych źródłach, gwarantując zarówno bezpieczeństwo, jak i konkurencyjność naszej gospodarki. Działamy z myślą o ludziach i o przyszłości Polski.
Trudno nie odnieść się do demonstracji związków zawodowych, która miała miejsce 4 listopada w Katowicach. Oprócz tych kwestii, o których pani wspomniała, jednym z głównych postulatów central związkowych jest konieczność ochrony przyszłości śląskiego przemysłu, nie tylko górnictwa, ale też hutnictwa i innych branż. Co rząd robi w tym zakresie?
Szanuję głos i zaangażowanie związków zawodowych, a ich postulat dotyczący ochrony przyszłości śląskiego przemysłu jest w pełni zbieżny z działaniami rządu. Nasze podejście jest wielowymiarowe i wykracza poza sam sektor górniczy. Oczywiście kluczowe są inwestycje i ochrona własnego rynku. Przykładem może być chociażby wznowienie działalności Huty Częstochowa czy reaktywacja RAFAKO jako RFK, w którym wkrótce, dzięki współpracy ARP i PGZ, będą produkowane podwozia do pojazdów Jelcz. To są konkretne dowody na to, że polski rząd nie tylko mówi, ale realnie inwestuje w reaktywację i wzmocnienie kluczowych gałęzi przemysłu. To nie są pojedyncze przypadki, lecz element szerszej strategii.
Śląsk ma unikalny kapitał kompetencji, wywodzący się z tradycji przemysłowej - z przemysłu górniczego czy hutniczego - aby tu dzisiaj lokować inwestycje i produkcję związaną z przemysłem obronnym. Widzimy ogromny potencjał tego regionu do rozwoju nowoczesnych sektorów, także takich typu dual use czy technologie kosmiczne. Elementy produkcji różnego elementów uzbrojenia muszą być obecne w województwie śląskim. Wspieramy lokowanie tych inwestycji, co stworzy trwałe miejsca pracy w przyszłości i buduje nową, silną markę regionu.
Konieczna jest przy tym odpowiedzialna ochrona rynku. Działamy na arenie Unii Europejskiej, aby w sprawiedliwy sposób zapewnić najlepsze warunki konkurencji dla polskiego hutnictwa. Naszym celem jest wprowadzenie takich mechanizmów jak np. kontyngenty na import ukraińskiej stali, które realnie chronią nasz rynek i naszych producentów przed nieuczciwą konkurencją, a przy tym pozostają w zgodzie z prawem unijnym. Chodzi o mądre wsparcie, które da polskim zakładom stabilność niezbędną do dalszego rozwoju. Łącząc te trzy filary - bezpośrednie inwestycje, dywersyfikację w kierunku wysokich technologii zapewniając bezpieczeństwo Polski i dbając o odpowiedzialną ochronę rynku - budujemy trwałą i nowoczesną przyszłość przemysłową Śląska.
5 listopada w Brukseli przyjęto nowe założenia dotyczące celów polityki klimatycznej UE. Jak to się ma do ochrony polskiego rynku przed napływem tańszych produktów np. stalowych, które nie są obciążone opłatami związanymi z odchodzeniem od emisji w Unii Europejskiej?
To bardzo ważne pytanie, które dotyka sedna wyzwań stojących przed całą Unią Europejską: jak pogodzić ambicje klimatyczne z bezpieczeństwem gospodarczym i konkurencyjnością naszej wspólnej przemysłu. Polska aktywnie pracuje nad rozwiązaniem tego dylematu, zabiegając o sprawiedliwe warunki dla naszych przedsiębiorstw.
W tym zakresie podejmujemy konkretne działania, które przynoszą wymierne skutki. Jednym z kluczowych sukcesów, wywalczonych w toku negocjacji, jest wyłączenie branży zbrojeniowej z systemu opłat ETS. To odpowiedź na realia geopolityczne i inwestycje w bezpieczeństwo, które są dziś absolutnym priorytetem. Dużym sukcesem rządu jest przesunięcie w czasie wejścia nowych celi klimatycznych i ich rewizja, co daje polskim firmom cenny czas na adaptację.
Sprzeciwiamy się też mechanizmom, które prowadzą do przenoszenia produkcji poza Unię Europejską, gdzie nie obowiązują takie same standardy środowiskowe. Taka sytuacja jest nieuczciwa wobec polskich hutników i szkodliwa dla europejskiej gospodarki jako całości. Dlatego też zabiegamy o wprowadzenie skutecznych mechanizmów ochronnych, takich jak CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), które mają właśnie chronić unijny rynek.
Jeśli chodzi o cele na 2040 rok, Polska prezentuje stanowisko realistyczne i odpowiedzialne. Jestem zdania, że proponowany poziom redukcji emisji wymaga głębszej analizy, uwzględniającej aktualny kontekst geopolityczny, konieczność wzmocnienia obronności oraz realne możliwości technologiczne i finansowe państw członkowskich. Będę aktywnie uczestniczyć w debacie, aby wypracowany cel był ambitny, ale przede wszystkim osiągalny i sprawiedliwy dla wszystkich krajów UE, uwzględniający ich punkt startowy i uwarunkowania. Moim i rządu nadrzędnym celem jest ochrona konkurencyjności polskiej gospodarki w toku transformacji.
Wracając do ostatniego protestu w Katowicach: Dominik Kolorz, szef śląsko-dąbrowskiej „Solidarności” zwracał na pewien dwugłos dochodzący od rządzących w kwestii zrozumienia dla sytuacji śląskiego przemysłu. Chwalił za zrozumienie Marszałka Województwa i ganił władze centralne.
Szanuję opinię pana Dominika Kolorza i cenię każdy głos w tej ważnej dyskusji o przyszłości Śląska. Zapewniam jednak, że zarówno rząd, jak i samorząd województwa, ma ten sam cel: trwały i zrównoważony rozwój przemysłu w regionie. Działamy tu wielotorowo; inwestycje, takie jak wspomniana Huta Częstochowa, są tego namacalnym dowodem. Jednocześnie, w ścisłej współpracy z samorządem i partnerami społecznymi, pracujemy nad stabilizacją i naprawą sytuacji w kluczowych spółkach, takich jak JSW. Przyczyny złej sytuacji w spółce są doskonale znane - wynikają bezpośrednio z ośmiu lat rządów PiS. Proces naprawy jest więc złożony, ale jesteśmy zdeterminowani, aby go przeprowadzić odpowiedzialnie.
Wspólny głos Śląska, reprezentowany przez marszałka, posłów i senatorów, jest niezwykle ważny zarówno w kraju, jak i w Brukseli. Razem możemy skuteczniej zabiegać o racjonalną i sprawiedliwą politykę przemysłową, która będzie rzeczywiście chroniła naszą gospodarkę, nasz rynek i - co najważniejsze - miejsca pracy ludzi Śląska. Jednocześnie naczelną i wspólną wartością dla nas jest bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wspieramy górników, hutników i inne sektory, ale patrzymy też odpowiedzialnie w przyszłość, inwestując równolegle w nowoczesne gałęzie przemysłu i energetyki, które zapewnią miejsca pracy dla przyszłych pokoleń.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.