Bezpieczeństwo, zwłaszcza to energetyczne, współpraca gospodarcza i wyzwania, jakie niesie za sobą konflikt wywołany przez Rosję na Ukrainie – te kwestie mają priorytet w dyskusji o przyszłości Unii Europejskiej i całego kontynentu – takie wnioski płyną z debaty poświęconej współpracy pomiędzy Polską, Czechami i Słowacją, zorganizowanej 5 bm. w Ostrawie.
– Wybory do Parlamentu Europejskiego pokazały nam jednoznacznie, że należy zastanowić się raz jeszcze nad kierunkiem, w jakim zmierza zjednoczona Europa, i przewartościować niektóre cele, aby nasze dzieci i wnuki nie zarzuciły nam kiedyś, że obraliśmy zły kierunek. Europa słabnie i nadszedł już czas, aby zatrzymać ten niepokojący trend, jeśli nie jest już na to za późno – podkreślił Jiři Cienciała, były senator oraz minister przemysłu Republiki Czeskiej, obecny prezes Czesko-Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej, otwierając doroczną debatę w budynku ostrawskiego magistratu.
Współpraca transgraniczna
– Niezbędne jest nowe spojrzenie na dekarbonizację, Zielony Ład i kwestie dalszej współpracy z Ukrainą. Europa musi działać stanowczo wobec nieobliczalnej polityki Stanów Zjednoczonych i w tak ważnych kwestiach, jak bezpieczeństwo energetyczne, mówić jednym językiem – zwrócił uwagę Jan Dohnal, burmistrz Ostrawy.
Widać zatem, że nasi południowi sąsiedzi, mimo że są w znacznie lepszej sytuacji pod względem bezpieczeństwa energetycznego, w wielu sprawach podzielają nasze obawy.
– Zielony Ład to jest świetny pomysł, ale niestety bardzo źle wprowadzany w życie. Nikt nie spodziewał się w momencie, kiedy rodziły się jego założenia, że stanie się problemem. Teraz to wszystko wychodzi na jaw. Zielony Ład przejdzie jakąś metamorfozę, ale z pewnością nie zniknie. Ja sobie wielkich nadziei na to nie robię. Najgorsze jest to, że w Czechach i w Polsce panuje wiele fałszywych bądź grubo przesadzonych wyobrażeń na temat tego, ile to dobrych rzeczy ów Zielony Ład przyniesie – przyznał w rozmowie z dziennikarzem nettg.pl Jiři Rusnok, były premier rządu czeskiego, a następnie prezes Narodowego Banku Czeskiego.
W jego opinii, w bardzo trudnej sytuacji, w jakiej znalazły się dziś Europa i świat, istotna jest współpraca transgraniczna, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego.
Wszelkie wątpliwości na temat tego, czy grozi nam w Polsce blackout, rozwiał natomiast Roman Gula, dyrektor oddziału Tauron Dystrybucja w Opolu i Częstochowie.
– W mojej ocenie taki blackout jak w Hiszpanii nie jest w Polsce możliwy ze względu na politykę prowadzoną przez Krajową Dyspozycję Mocy. To ona pilnuje, aby bilans energii wprowadzany w danej chwili do sieci, był bardzo bezpiecznym miksem, w którym jest miejsce w 60 procentach na energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych, które, jak wiemy, nie są stabilne i do końca sterowalne, oraz co najmniej w 40 procentach na energię ze źródeł stabilnie wirujących. Chodzi o elektrownie zawodowe, węglowe czy gazowe. Hiszpanie w momencie zaistnienia zdarzenia mieli zaledwie 15 proc. mocy ze źródeł stabilnie wirujących. Ten kraj ma jeszcze jeden problem energetyczny – otóż jest słabo połączony z systemem europejskim. My mamy połączenie kablem wysokonapięciowym ze Szwecją i kilka transgranicznych z Niemcami, Czechami, Słowacją i Ukrainą. Ten ostatni kraj, jak na wojenne warunki, świetnie sobie daje radę z energetyką – tłumaczył Roman Gula.
Wojna i biznes
O Ukrainie wiele mówiono w trakcie debaty. W pogrążonym wojną kraju wciąż sporo się inwestuje. Przytoczono nawet dane wskazujące na to, że od początku wojny rozpętanej przez Rosję wymiana gospodarcza z Czechami wzrosła o 41 proc. Z raportu Departamentu Badań i Analiz Banku Gospodarstwa Krajowego wynika, że wartość polskiego eksportu do Ukrainy wzrosła z 3,1 mld euro w 2014 roku do 11,8 mld euro w 2024 r.
– W Ukrainie robi się biznes na elektronice, informatyce, budownictwie, wiatrakach i fotowoltaice. Furorę robi nasza żywność – zwrócił uwagę dr inż. Markus Ciupek, szef spółki Time & Space, która z powodzeniem kooperuje z tym krajem.
Ukrainie – jak podkreślono – zajmie ok. 8 lat, aby przywrócić poziom rozwoju gospodarki porównywalny z okresem sprzed konfliktu. W jednej tylko branży nie będzie można już robić wielkich interesów. Jest nią branża okołogórnicza. Jeszcze pięć lat temu nasze śląskie firmy sprzedawały do Ukrainy swoje produkty niemalże hurtowo. Ukraina straciła kopalnie w Donbasie, a te na zachodzie kraju utraciły rentowność. Ale uwaga! Szykuje się biznes na eksploatacji surowców strategicznych i nie tylko. Ukraina to bowiem kraj wyjątkowo bogaty pod tym względem.
– Chcemy o tym rozmawiać jesienią w Katowicach. Być może niektórzy polscy producenci maszyn i urządzeń dla górnictwa będą chcieli dalej współpracować w tej dziedzinie. Już dziś przewidywany jest wielki górniczy boom na Ukrainie. Tam wszyscy będą chcieli być – przekonywał Roman Dryps, dyrektor operacyjny Centrum Doradztwa Biznesowego Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej.
Tyle tylko, że na pytanie o to, kiedy zakończą się działania wojenne w Ukrainie, nikt nie jest dziś w stanie odpowiedzieć.
Jiři Cienciała podkreślił, że wielu ekspertów od gospodarki z niepokojem obserwuje zagrożenia dla przemysłu metalurgicznego, górnictwa i innych konkurencyjnych branż gospodarki. Z drugiej strony – jak zaznaczył – trzeba potrafić sprostać wyzwaniom, które stawiają nowoczesne technologie, sztuczna inteligencja i robotyzacja, a także problemy związane z bezpieczeństwem w cyberprzestrzeni.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
