W Gliwicach naukowcy i praktycy rozpoczęli 11 września trzydniową dyskusję w ramach Międzynarodowego Kongresu Naukowo-Technicznego pod hasłem Bezpieczeństwo Energetyczne a Sprawiedliwa Transformacja. Skupia się ona m.in. na problematyce rozwoju elektromobilności w podziemnych zakładach produkcji miedzi i węgla koksującego, inteligentnych rozwiązaniach maszyn i urządzeń zgodnie z podejściem Przemysłu 4.0 oraz kształtowaniu bezpiecznych warunków pracy w kopalniach.
Do uczestników Kongresu skierował przesłanie premier Mateusz Morawiecki.
„Rosyjska agresja na Ukrainę nie tylko stała się końcem pozimnowojennego porządku geopolitycznego, ale też początkiem budowy nowego ładu światowego. Wysunęła na pierwszy plan kwestie bezpieczeństwa, wstrząsając zarazem fundamentami polityki energetycznej i klimatycznej UE. Dlatego jestem przekonany, że Międzynarodowy Kongres Naukowo-Techniczny, któremu przyświeca hasło „bezpieczeństwo energetyczne a sprawiedliwa transformacja” będzie szczególną okazją do wnikliwej debaty ekspertów na temat wpływu aktualnej sytuacji międzynarodowej na polską politykę energetyczną oraz zachodzących zmian w podejściu do bezpieczeństwa energetycznego” – czytamy w liście szefa rządu.
„Dziś możemy powiedzieć, że konsekwentnie od lat prowadzona przez rząd Zjednoczonej Prawicy polityka dywersyfikacyjna zapewniła Polsce bezpieczeństwo surowcowe. Dzięki inwestycjom infrastrukturalnym, takim jak Baltic Pipe, terminal LNG czy polsko-litewski gazociąg GIPL, polski system gazowy, jako jeden z niewielu w Unii Europejskiej był w stanie pozwolić sobie na niemal natychmiastową rezygnację z dostaw błękitnego paliwa z Rosji. Na swoim przykładzie nasz kraj pokazał, w jaki sposób można i należy odchodzić od rosyjskiego gazu i stawiać na bezpieczne kierunki dostaw surowców” - napisał premier Mateusz Morawiecki.
Zaznaczył ponadto, że suwerenność energetyczna rozumiana jest, jako wykorzystanie zdywersyfikowanych źródeł i własnych surowców, zwłaszcza poprzez rozwój OZE, energetyki jądrowej i sieci energetycznych, ale także poprzez wykorzystanie istniejących zasobów węglowych.
Trudniejsza sytuacja
„Polska nie może sobie pozwolić na zbyt pospieszną dekarbonizację, dopóki nie zostanie zbudowany nowy stabilny system energetyczny oparty na miksie odnawialnych źródeł energii. Na forum unijnym często niesłusznie jesteśmy postrzegani jako hamulcowi polityki klimatycznej. Wielokrotnie podkreślaliśmy, że chcemy i będziemy dokonywać transformacji sektora energetycznego i przemysłu w kierunku niskoemisyjnym. Nie możemy jednak respektować narzuconego nam tempa, choćby ze względu na duży obecnie udział wysokoemisyjnych paliw w miksie. Mamy obiektywnie trudniejszą sytuację niż inne państwa członkowskie i odmienne problemy od krajów Europy południowej” – zaakcentował premier.
Dodał, że „zmieniające się otoczenie geopolityczne nie ułatwia też szybkich zmian. Wcześniej planowane kierunki inwestycji wymagają obecnie przemyślenia i ewentualnej weryfikacji.
„Naszym zdaniem przyjęty przez UE kierunek realizacji celów wiąże się ze znaczącym obciążeniem społecznym i nie jest właściwy. Może wcale nie przynieść oczekiwanych efektów środowiskowych, a wręcz spowodować obniżenie akceptacji społecznej dla działań klimatycznych” – podkreślił dalej premier.
Głos zabrał także Marek Wesoły, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Podkreślił, że po wybuchu wojny za naszą wschodnią granicą coraz częściej w dyskusjach o przyszłości energetycznej Europy pojawia się termin bezpieczeństwo energetyczne lub suwerenność energetyczna poszczególnych państw.
- Dostęp do energii to przede wszystkim suwerenność i niezależność, nie tylko funkcjonowania każdego z państw z osobna, ale i całego kontynentu europejskiego. Dyskutuje się nie tylko na tematy związane z dochodzeniem do ambitnych celów, które stawiamy sobie jako kontynent europejski, ale również wkładamy w to, dzięki głosowi Polski na arenach międzynarodowych, sprawę bezpieczeństwa naszych obywateli i wszystkich obywateli Unii Europejskiej. Rozmawiamy o skutkach transformacji nie tylko w kontekście Europy, ale całej naszej planety. Potrzebujemy odważnych tez, opartych na prawdziwej analityce, rzeczywistości, która nas otacza, ponieważ dzisiaj dane pokazujące tę naszą ambicję europejską, niekoniecznie napawają optymizmem. Warto o tym rozmawiać i warto na takich kongresach poszukiwać rozwiązań – przekonywał
- Mam wrażenie podczas rozmów na forum europejskim, że my, jako Polska granicząca z państwem objętym konfliktem zbrojnym, dokonujemy korekt odnośnie planów, polityk, dokonujemy zmian naszych ambicji ze względu na otaczające nas okoliczności. Podczas rozmów z przedstawicielami Komisji Europejskiej w kontekście miksu, czy odejścia od węgla mam wrażenie, że UE przechodzi obok tego konfliktu i obok zmian bez refleksji, bez korekty swoich polityk. Tę dyskusję trzeba wkładać na wysoki poziom nie z powodu naszych poglądów, trzeba ją nam wkładać na wysoki poziom z powodu odpowiedzialności za zwykłego obywatela UE i naszego kraju – dodał.
Wskazał, że transformacja energetyczna musi być sprawiedliwa dla tego najbiedniejszego obywatela Unii Europejskiej.
- Jego – jak powiedział - musi być stać na energię elektryczną.
Dodał: - I ta transformacja musi być w tym duchu przeprowadzona. Energia elektryczna nie może stać się produktem luksusowym. Wszyscy musimy dążyć do realizacji celów klimatycznych, wszyscy musimy dołożyć starań, aby również inne kontynenty chciały te cele klimatyczne ambitnie realizować. Liczę, że ta konferencja będzie miała swoją kontynuację - podsumował
Głos zabrał dr hab. inż. Dariusz Prostański, dyrektor ITG KOMAG, gospodarz kongresu.
- Cieszę się, że mogę podsumować dwa lata ciężkiej pracy nad powołaniem do życia śląskiego systemu magazynowania energii, będącego propozycją rozwiązania transformowanego systemu elektroenergetycznego z wykorzystaniem terenów pogórniczych. Wspominam dzień 29 lipca 2021 r. kiedy podpisywaliśmy w MAP porozumienie o rozpoczęciu prac nad powstaniem Śląskiego Systemu Magazynowania Energii. Czuliśmy, że jest to ważny projekt dla rozwoju naszego Instytutu i regionu. Wiedzieliśmy, że wpłynie na bezpieczeństwo funkcjonowania tego regionu. Nie zawiedliśmy się. Prace zespołów naukowców z KOMAG nad systemowym magazynowaniem energii wykreowały zupełnie nowe obszary badawcze, związane zarówno z usługami informatyki przemysłowej, bezpieczeństwem i transformacją ekosystemów zurbanizowanych, jak i eksploracją wielowymiarowych struktur danych – mówił.
Strategiczny projekt dla polskiego górnictwa
Instytut KOMAG rozpoczął m.in. strategiczny projekt dla polskiego górnictwa węgla kamiennego pt. „Dynamiczne zarządzenie zapotrzebowaniem i produkcją gospodarowaniem zasobami i logistyką, dystrybucji węgla w kontekście miksu energetycznego”, którego pilotaż wdrażany jest w Tauron Wydobycie, w konsorcjum z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz MAP.
- Aktualnie w KOMAG pracuje największy w kraju zespół projektowy, który wspólnie ze specjalistami z Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz Politechniki Krakowskiej opracowuje zgodny z zasadami gospodarki w obiegu zamkniętym w pełni zautomatyzowany, niskoemisyjny, zeroodpadowy zakład przeróbczy. W ten sposób żadne odpady nie trafią już na śląskie hałdy – wskazał.
Śląski System Magazynowania Energii stanowi odpowiedź na potrzeby systemowej regionalizacji bezpieczeństwa energetycznego kraju i powinien być istotnym elementem procesu planowanej transformacji Śląska.
- Dążymy do tego, aby na terenach pogórniczych przedsiębiorcy mieli możliwość korzystania z wysp zielonej energii. Choć węgiel będzie wydobywany i używany przez długie lata, to zielona transformacja Śląska będzie postępowała niezależnie od tego czy się w nią włączymy czy nie, ale my przecież wolimy być uczestnikami tej transformacji – zaakcentował w swym wystąpieniu.
I właśnie Śląski System Magazynowania Energii poprzez kompleksowe ujęcie koniecznych do przeprowadzenia w regionie śląskim procesów transformacyjnych prowadzi do urzeczywistnienia pojęcia sprawiedliwej transformacji regionu śląskiego i oparcia go w dłuższej perspektywie na nowoczesnych gałęziach przemysłu, zgodnych z krajowymi inteligentnymi specjalizacjami, jak energetyka i gospodarka w obiegu zamkniętym.
- Naszym zdaniem sprawiedliwa transformacja energetyczna nie można nikogo wykluczać. Uważamy zatem, że Śląski System Magazynowania Energii powinien integrować wielu regionalnych graczy wokół zróżnicowanych wyzwań stojących przed całą społecznością regionalną proponując rozwiązania mogące z powodzeniem zostać przeniesione na inne regiony kraju. Dlatego to spotkanie jest dla mnie i dla pracowników KOMAG wielkim zobowiązaniem ponad dwuletniej wytężonej pracy w zakresie rozwiązań i budowy całych programów badawczych, służących budowie sprawiedliwej transformacji, dla całej polskiej energetyki, bardziej zielonej i bardziej przyjaznej klimatowi – podkreślił dr inż. hab. Dariusz Prostański.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
