Odpady pogórnicze można z powodzeniem wykorzystać ponownie, tworząc dodatkową wartość

Podsumowano kolejny projekt naukowy. Jego głównym celem jest opracowanie zrównoważonej strategii przetwarzania odpadów górniczych do produkcji geomateriałów dla inżynierii lądowej i budownictwa podziemnego.

Projekt o nazwie „Minrescue: Od odpadów górniczych do wartościowych zasobów – nowa koncepcja gospodarki obiegu zamkniętego” ściśle związany jest z gospodarką obiegu zamkniętego. W jego ramach przeprowadzono szereg interesujących prac badawczych, dotyczących szczegółowej charakterystyki chemicznej i mineralogicznej odpadów górniczych z kopalń węgla kamiennego i brunatnego, oceny możliwości wykorzystania odpadów do produkcji betonów konwencjonalnych oraz polimerobetonów, a także oceny innowacyjnych produktów dla górnictwa i inżynierii lądowej powstałych z wykorzystaniem materiału odpadowego.

– Idea gospodarki obiegu zamkniętego polega na ponownym użyciu, naprawie, odnawianiu i recyklingu istniejących materiałów oraz produktów tak długo, jak to możliwe. W ten sposób wydłuża się cykl życia produktów. W praktyce powinno to oznaczać ograniczenie odpadów do minimum. W momencie, kiedy cykl życia produktu dobiega końca, surowce i odpady, które z niego pochodzą, powinny zostać w gospodarce, np. dzięki recyklingowi. Można je z powodzeniem wykorzystać ponownie, tworząc w ten sposób dodatkową wartość – wskazuje Aleksander Wrana, kierownik projektu w Głównym Instytucie Górnictwa.

Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego sektor górniczy w Polsce wytwarza przeszło 37 mln t odpadów rocznie, a około 840 mln t jest zdeponowanych na składowiskach. Z podobnymi problemami borykają się inne kraje europejskie, wśród których prym wiedzie Wielka Brytania, gdzie pomimo zakończenia wydobywania węgla, 2 mld t odpadów są wciąż składowane na hałdach.  

Dlatego tak istotne jest opracowywanie zrównoważonej strategii przetwarzania odpadów górniczych do produkcji materiałów dla celów górnictwa oraz inżynierii lądowej.

– Prace badawcze w projekcie obejmowały badania możliwości wykorzystania tych materiałów w produkcji betonów konwencjonalnych oraz polimerobetonów, szczegółową charakterystykę chemiczną i mineralogiczną odpadów górniczych z kopalń węgla kamiennego i brunatnego, wspomagane komputerowo projektowanie oraz testowanie nowych produktów, a także ocenę cyklu życia opracowanych rozwiązań. Przy aktywnym współudziale naszych partnerów przemysłowych: Polskiej Grupy Górniczej i kopalni Bogdanka, opracowany został katalog odpadów górniczych, który określa ich przydatność do zastosowań w geoinżynierii – podkreśla Aleksander Wrana.

Z kolei Bartłomiej Bezak, szef Zespołu Innowacji i Nowych Technologii PGG, współkierujący projektem Minrescue, podkreśla, że badania z udziałem spółki obliczone zostały na zbudowanie solidnego fundamentu pod przyszłe zastosowania w pełni produkcyjne na użytek spółki.

– Zaangażowanie specjalistów branżowych z dziedziny górnictwa w połączeniu ze środowiskami naukowymi przy wykorzystaniu zaawansowanych technologii pozwoliło nam dostrzec potencjał w przetwarzaniu posiadanych przez przedsiębiorstwo odpadów w celu wytworzenia produktu użytecznego. Wśród takich produktów można by wymienić np. środki wspomagające uprawę roślin, nawozy dla rolnictwa czy też produkcję humusu. Zaawansowanie technologiczne oraz opatentowane już technologie pozwalają na bardzo efektywne przetworzenie odpadów – tłumaczy.

Przypomnijmy, że w 2018 r. Unia Europejska wprowadziła nowe przepisy, skłaniające przemysł i firmy do modernizacji swych systemów gospodarowania odpadami w taki sposób, by jednolity model europejski stał się jednym z najskuteczniejszych na świecie. Plan UE opisuje m.in. 54 środki służące „zamknięciu obiegu” w cyklu życia produktów: od produkcji i konsumpcji do gospodarki odpadami i rynku surowców wtórnych. Nacisk kładziony jest na zasadę, że firma powinna zarabiać pieniądze w sposób, który odpowiada społecznym oczekiwaniom. Działalność zarobkowa musi być równoważona korzyściami dla społeczeństwa i dbałością o środowisko naturalne. Od wielu lat Polska Grupa Górnicza stara się pozyskiwać środki na badanie naukowe i oryginalne wdrożenia, zgodne z wymogami Unii Europejskiej.

Projekt współfinansowały Fundusz Badawczy dla Węgla i Stali oraz Ministerstwo Edukacji i Nauki.

Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.