Ponad piętnaście lat temu powołany został do istnienia Obszar Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003. To teren, na którym chronione są m. in. ciepłolubne buczyny storczykowe na powierzchni oraz nietoperze hibernujące w wyrobiskach górniczych.
Nieco paradoksalnie, same wyrobiska podziemne jak i ślady działalności górniczej na powierzchni w postaci dołów czy hałd, ochronie nie podlegają. Teoretycznie więc można wyobrazić sobie niwelację terenu, która byłaby zgodna z prawem.
Obszar Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej 2008/25/WE z dnia 13 listopada 2007 r. i uznany za obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, a wyznaczony jako specjalny obszar ochrony siedlisk Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie (PLH240003) Dokument ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2022 r., poz.910. W terenie obszar ten, liczący 34,908 km kw., został oznaczony czerwonymi tablicami z białymi napisami.
- Na obszarze Natura 2000 nie ma z góry narzuconych zakazów, tak jak w przypadku rezerwatów przyrody, gdzie obowiązują zakazu wynikające z art. 15 ustawy o ochronie przyrody. Również plan zadań ochronnych nie skutkuje wprowadzeniem na obszarze Natura 2000 Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 zakazów - wyjaśnia Natalia Zapała, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.
- Dla obszaru Natura 2000 obowiązuje bowiem zasada wynikająca z art. 33 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2022 r. poz. 916 z późniejszymi zmianami) to jest niepodejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności: pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000, lub jego powiązania z innymi obszarami - dodaje Natalia Zapała.
Warto przy tym wskazać na istotną różnicę pomiędzy obszarem Natura 2000 a np. rezerwatem przyrody czy parkiem narodowym. Obszar Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie PLH240003 obejmuje system podziemnych wyrobisk i chodników, stanowiących zimowisko nietoperzy, dla ochrony których został utworzony. Specjalny obszar ochrony siedlisk jest obszarem ochrony, a nie obszarem chronionym. Tu są chronione konkretne gatunki i siedliska.
Przedmiotami ochrony niniejszego obszaru są siedliska przyrodnicze wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Są to konkretnie murawy galmanowe (Violetalia calaminariae) (6130), żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion) (9130), ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) (9150), oraz dwa gatunki nietoperzy - nocek duży (Myotis myotis) (1324) i nocek Bechsteina (Myotis Bechsteinii) (1323) wymienione w Załączniku II tejże Dyrektywy.
- Podziemia i wyrobiska górnicze nie są przedmiotem ochrony tego obszaru, natomiast stanowią siedliska występowania hibernujących nietoperzy. Z tego też powodu odgrywają istotną rolę w ochronie tych gatunków. Antropogeniczne pozostałości na powierzchni w postaci dołów, zagłębień, kopców pogórniczych nie podlegają bezpośredniej ochronie, z wyjątkiem terenów chronionych w ramach rezerwatu przyrody Segiet. Jednak mogą w ich obrębie występować wyżej wspomniane przedmioty ochrony - podkreśla Natalia Zapała z RDOŚ w Katowicach.
W 2023 roku nie zostały zaplanowane zabiegi ochrony czynnej w tym obszarze.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
