W końcu weszła w życie długo oczekiwana regulacja prawa pracy dotycząca kontroli trzeźwości pracowników. Nie jest to jedyna zmiana, bowiem ustawodawca wprowadził również nowy typ umowy o pracę, urlopu, a ponadto wprowadził dodatkową przerwę w pracy.
Pracodawca będzie mógł przeprowadzić samodzielną, prewencyjną kontrolę trzeźwości, nawet gdy pracownik nie okazuje oznak bycia pod wpływem alkoholu. Analogiczne zasady będą stosowane do sprawdzania, czy pracownik nie jest pod wpływem tzw. narkotyków. Kontrolą trzeźwości przeprowadzaną samodzielnie pracodawca będzie mógł objąć takich pracowników, których praca stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub dla mienia. Wprowadzenie kontroli trzeźwości grupy pracowników objętych taką kontrolą i sposób jej przeprowadzania pracodawca musi ustalić w akcie wewnątrzzakładowym, np. regulaminie pracy lub obwieszczeniu. W ramach tej samodzielnie przeprowadzanej kontroli pracodawca będzie mógł badać tylko wydychane przez pracownika powietrze i tylko urządzeniem posiadającym ważny certyfikat wzorcowania lub kalibracji.
Badanie stanu trzeźwości
O wprowadzeniu kontroli pracodawca musi poinformować pracowników co najmniej dwa tygodnie przed rozpoczęciem jej przeprowadzania. W przypadku, gdy kontrola wykaże, że pracownik jest nietrzeźwy, pracodawca będzie miał obowiązek niedopuszczenia go do pracy, a wynik takiej kontroli umieścić w aktach osobowych pracownika. Oczywiście na żądanie pracodawcy lub pracownika zawsze istnieje możliwość wezwania policji, która przeprowadzi badanie stanu trzeźwości pracownika. Ustawodawca przewidział kilka możliwości, w których można przeprowadzić badanie krwi pracownika na obecność alkoholu, również na jego wniosek. I co najistotniejsze: stan po użyciu alkoholu to zawartość alkoholu w organizmie wynosząca lub prowadząca do stężenia we krwi od 0,2 promila do 0,5 promila alkoholu, albo obecność w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm sześc. Stan nietrzeźwości występuje z kolei wówczas, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi powyżej 0,5 promila alkoholu, albo obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm sześc. Zatem zawartość alkoholu poniżej 0,2 promila albo poniżej 0,1 mg w 1 dm sześciennym wydychanego powietrza nie rodzi odpowiedzialności karnej.
A co się tyczy środków potocznie nazywanych narkotykami, to w ustawie zostały nazwane „środkami działającymi podobnie do alkoholu”. Ich wykaz znajduje się w rozporządzeniu wydanym przez Ministra Zdrowia.
Inne nowe przepisy Prawa pracy, z którymi powinni zapoznać się pracodawcy, dotyczą m.in. pracy hybrydowej i pracy zdalnej. Ustawa przewiduje zarówno pracę zdalną całkowitą, hybrydową, a także okazjonalną. Tę ostatnią będzie można wykonywać jedynie przez 24 dni w roku. Ustawa przewiduje także możliwość używania przez pracownika prywatnych narzędzi pracy (np. komputera) w przypadku, w którym obie strony stosunku pracy tak ustalą, pod warunkiem, że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.
Ochrona rodzicielska
Kolejna nowelizacja KP to tzw. ochrona rodzicielska, czyli wszelkie zasady wypowiadania pracy. Pojawiają się również dwa nowe urlopy, opiekuńczy i z powodu działania siły wyższej, przerwy w pracy oraz nowy typ umowy na okres próbny. Jej czas nie może przekraczać 3 miesięcy, a zawarcie ma na celu sprawdzenie kwalifikacji pracownika przed jego zatrudnieniem na podstawie umowy na czas określony lub nieokreślony. Kolejna taka umowa będzie mogła być podpisana z pracownikiem tylko w dwóch przypadkach: pracownik ma być zatrudniony do wykonywania innego rodzaju pracy lub minęły 3 lata od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy.
Ciekawą zmianą jest także urlop w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku w związku z pilnymi sprawami rodzinnymi, spowodowanymi chorobą lub wypadkiem. Czas urlopu wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Ustawodawca wprowadził również dodatkową przerwę w pracy. Dotychczas była to 15-minutowa przerwa po przepracowaniu 6 godzin. Dodatkowe przerwy 15-minutowe będą po przepracowaniu: 9 godzin i 16 godzin. Pracownik zachowa prawa do wynagrodzenia. Czas przerw wlicza się do czasu pracy.
Zmianom w Kodeksie pracy poświęcony był wykład mec. Pawła Sikory podczas V Akademii Bezpieczeństwa Wydawnictwa Gospodarczego.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
