Samorząd Rybnika zwróci Spółce Restrukturyzacji Kopalń blisko 44 mln zł niesłusznie pobranego w latach 2003-2011 podatku od nieruchomości, zaś dzięki wypracowanemu przez strony porozumieniu w sprawie oprocentowania, miasto zaoszczędzi ok. 22 mln zł na odsetkach - wynika z zawartej ugody.
Spory między samorządami a spółkami górniczymi dotyczą spraw sięgających nawet kilkunastu lat wstecz. Chodzi o podatek od nieruchomości, jakim gminy obłożyły budowle w podziemnych wyrobiskach kopalń. Spółki kwestionowały uznanie całej podziemnej infrastruktury za budowle w rozumieniu prawa podatkowego i - choć płaciły podatek - kierowały sprawy do sądów.
Obecnie sądy najczęściej nakazują samorządom zwrot tych środków, wraz z odsetkami. W końcu 2019 r. łączną kwotę dokonanych lub wnioskowanych zwrotów szacowano w całym górnictwie na ponad 350 mln zł.
W przypadku Spółki Restrukturyzacji Kopalń, zajmującej się likwidacją i zagospodarowaniem majątku zamkniętych zakładów górniczych, chodzi o środki, które z tytułu naliczonego podatku płaciła gminom w latach 2003-2015 dawna Kompania Węglowa - spółka restrukturyzacyjna jest w tym zakresie następcą prawnym Kompanii. Niektóre samorządy - jak władze Rybnika, a wcześniej np. Pszowa, decydują się na ugody z SRK.
Jak przypomnieli w poniedziałek przedstawiciele rybnickiego samorządu, konieczność zwrotu przez gminy niesłusznie pobranego wówczas podatku, to wynik niejasnych przepisów dotyczących kwestii opodatkowania podatkiem od nieruchomości tzw. wyrobisk górniczych. Dla gminnych budżetów oznacza to znaczne kwoty.
- W Rybniku kwota podatku zapłaconego przez podmioty górnicze w latach 2003-2011 sięga ponad 43 mln zł. Tymczasem kolejne wyroki i rozstrzygnięcia sądowe, związane ze sprawami podatkowymi dotyczącymi podziemnych wyrobisk górniczych, spowodowały, że kwota ta generuje dodatkowe, znaczne zobowiązania z tytułu oprocentowania - wyjaśniła rzeczniczka rybnickiego Urzędu Miasta Agnieszka Skupień.
Biorąc pod uwagę sytuację na rynku finansowym - przede wszystkim rosnące stopy procentowe - w marcu tego roku prezydent Rybnika Piotr Kuczera podjął z SRK rozmowy, służące wypracowaniu wspólnego rozwiązania sporu w oparciu o obowiązujące przepisy i linię orzeczniczą w zakresie oprocentowania. Ich efektem jest zawarta w ostatnim czasie ugoda.
- W wyniku przyjętego rozwiązania co do oprocentowania, miasto zaoszczędziło około 22 mln zł. Natomiast większa część kwoty zwrotu - 44 mln zł - znajduje się już w depozycie sądowym, do którego miasto od kilku lat wpłacało ją w ratach - poinformowała rzeczniczka rybnickiego magistratu, podkreślając, iż ugoda nie jest obciążeniem dla bieżącego budżetu miasta.
Zgodnie z przepisami, nadpłata podatku z odsetkami za zwłokę, wyegzekwowana od podatnika, nie może już podlegać negocjacjom. Przygotowując ugodę w podobnych sprawach strony mogą natomiast rozmawiać o kwotach oprocentowania, a także np. o rozłożeniu na raty części zobowiązań.
Sprawę opodatkowania podziemnych wyrobisk przesądził wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2011 r., określający, iż wyrobisko górnicze jako całość nie stanowi budowli podlegającej opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. W orzeczeniu sprzed ponad 10 lat Trybunał Konstytucyjny wskazał m.in. na potrzebę stworzenia jasnej definicji pojęcia budowli dla celów podatkowych. Jej brak powoduje, że zarówno podatnicy, jak i organy podatkowe nie mają pewności, co należy opodatkować.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
