Nazwa tej niewielkiej wyspy na Oceanie Indyjskim wiąże się z jej odkryciem, jakie miało miejsce 25 grudnia 1643, kiedy zobaczył ją i nazwał William Minors, kapitan angielskiego statku.
Jednak dopiero w 1887 r. brytyjski kapitan John Macleer, na statku Fling Fish, znalazł dogodną zatokę, która otworzyła badaczom dostęp do tej części lądu. Nastąpiło to stosunkowo późno, bo wyspa ta otoczona jest rafami koralowymi utrudniającymi nawigację, a głębokość oceanu w tym miejscu wynosi ok. 5 km!
Trzon wyspy tworzą trzeciorzędowe wulkaniczne bazalty, otoczone wapieniami koralowymi. Wyspa jest szczytem podwodnej wulkanicznej góry bazaltowej, która powstała z dna oceanu w epoce eocenu około 60 milionów lat temu.
Od tego czasu ocean erodował wypiętrzone skały, tworząc strome tarasy, klify i urwiska na centralnym płaskowyżu.
Powierzchnia wyspy wynosi 135 km2. Ludność ok 1,8 mln. Najwyższy punkt wyspy ma wysokość 351 m n.p.m.
Oficjalnie stanowi ona australijskie terytorium zewnętrzne (Terytorium Wyspy Bożego Narodzenia). Na ocenie od kontynentu australijskiego dzieli ją odległość 1550 km i ok. 350 km od Jawy i Sumatry. Klimat tropikalny, monsunowy z licznymi opadami i temperaturą w granicach 23 – 29 st. C przez cały rok.
Święta Bożego Narodzenia obchodzi się tu bardzo skromnie, gdyż mieszka tu zaledwie kilkunastu katolików, a ksiądz przybywa tu raz w roku do małej kapliczki.
Fosforyty najbogatsze na świecie
Złoża fosforytów, budują skały osadowe zawierającej więcej aniżeli 5 proc. pięciotlenku fosforu. Nie brakuje ich na świecie. Są one eksploatowane jako surowiec stosowany do nawozów dla celów rolniczych.
Zalegające tu rozległe złoża fosforanów pochodzące z guana (z ptasich odchodów) zostały wypłukane i przetworzone przez wodę deszczową i morską, która pozostawiła grubą warstwę fosforanu oolitowego zawierającego do 40 proc. kluczowego związku P2O5. Są to jedne z najwyższych zawartości na świecie. Z tego powodu fosforyty z Wysp Bożego Narodzenia są poszukiwane i znajdują nabywców. Ich miąższość jest zróżnicowana od 10 do 30 m.
Wydobycie fosforanu na Wyspie Bożego Narodzenia rozpoczęło się w 1899 roku pod nadzorem British India Company. Zatrudniono wielonarodową siłę roboczą z chińskimi, malajskimi i indyjskimi robotnikami nadzorowanymi przez Anglików i Australijczyków.
Od tego czasu wydobycie fosforanów stało się najbardziej znaczącą działalnością na wyspie, poprzez przekazanie jej pod zwierzchnictwo Australii w 1958 r. i po krótkim okresie zamknięcia pod koniec lat 80. z powodu suszy i niskich cen fosforytów.
Wydobycie wznowiono w 1991r., przez firmę Phosphate Resources Limited (PRL), która wyprodukowała w 2011 roku ponad 604 000 ton fosforytów i prawie 62 500 ton pyłu fosforanowego.
Technologia górnicza
Spółka PRL stosuje nowoczesne metody wydobycia odkrywkowego, wykorzystując szereg różnych maszyn górniczych i do robót ziemnych, aby skutecznie odzyskiwać fosforyt z różnych pokładów. Bogate strefy w fosforan są eksploatowane za pomocą koparki hydraulicznej, a ciężarówki przewożą urobek do wyznaczonych składowisk polowych, gdzie ruchome sita polowe usuwają duże skały wapienne i roślinność. Jest on następnie ładowany do transporterów drogowych za pomocą ładowarki czołowej i przewożony na składowisko znajdujące się obok suszarni, gdzie jest segregowany według gatunku.
Zmagazynowane fosforyty są następnie mieszane w celu uzyskania produktu zgodnego ze specyfikacją klienta, a następnie suszone, kruszone i paczkowane w worki, które następnie ładowane są na statki.
Dochody i ochrona środowiska
Gospodarka wyspy opiera się na eksploatacji fosforytów i turystyce. Dochody firmy PRL wynoszą ok. 90 mln dolarów australijskich.
Stosunkowo płytkie wyrobiska odkrywkowe w ciepłym i deszczowym klimacie. przy opadach 2000 mm rocznie (ok.3 razy większych aniżeli średnia w Polsce) zapełniają się wodą i szybko zarastają roślinnością. Poeksploatacyjne wyrobiska trudno jest dostrzec prowadząc obserwacje nawet z samolotu.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
