Ostrzeżenie o przekroczeniu średniorocznej normy zanieczyszczenia powietrza benzo(a)pirenem wydały dla obszaru całego woj. śląskiego służby środowiskowe. Narażeni na ryzyko przekroczenia normy stężenia tej rakotwórczej substancji są wszyscy mieszkańcy regionu - ok. 4,5 mln osób.
Obecnie norma - określona unijną dyrektywą 2004/107/WE - wynosi 1 nanogram na metr sześcienny dla całkowitej zawartości we frakcji pyłu zawieszonego PM10, uśrednionej dla roku kalendarzowego.
Norma rocznego stężenia benzo(a)pirenu przekraczana jest praktycznie w całej Polsce - w wielu miastach kilkakrotnie, a w niektórych kilkunastokrotnie, np. w Rybniku średnioroczne stężenie B(a)P w 2019 r. wyniosło 13,2 nanogramów na metr sześcienny.
Jak przekazał w czwartek katowicki magistrat, Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Katowicach (RWMŚ) Departamentu Monitoringu Środowiska w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska wydał datowane na 26 kwietnia br. ostrzeżenie o ryzyku powiadomienia wystąpienia przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego (1 ng/m3) dla benzo(a)pirenu w pyle PM10.
Przewidywany czas trwania ryzyka to od 26 kwietnia do końca br., a wskazana przyczyna to emisja z sektora bytowo-komunalnego, szczególnie w okresie grzewczym. Na ryzyko przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego dla B(a)P narażona jest cała populacja woj. śląskiego - 4,5 mln osób.
Jak uściślono w komunikacie katowickiego RWMŚ, na ryzyko przekroczenia średniorocznej normy dla B(a)P wskazuje analiza pomiarów tej substancji w pyle PM10 ze stacji pomiarowych: w Dąbrowie Górniczej, Katowicach, Rybniku, Bielsku-Białej, Częstochowie, Godowie, Pszczynie, Tarnowskich Górach, Żywcu, Knurowie i Myszkowie - za okres od 1 marca 2020 r. do 28 lutego br.
W komunikacie określono, że do ograniczenia przekroczeń mają zmierzać działania określone przez zarząd woj. śląskiego w Programie ochrony powietrza z 22 czerwca 2020 r.
W dokumencie tym uwzględniono m.in. badania stężeń B(a)P z okresy 2013-18. Jak zapisano w analizie danych, stężenia tej substancji w powietrzu utrzymują się na poziomie znacznie przekraczającym poziom docelowy (kilkakrotnie). W 2015 r. średnioroczny poziom na stacji pomiarowej w Zabrzu wyniósł 8,6 ng/m3, a w 2017 r. na stacji w Katowicach - 7,8 ng/m3.
Program ochrony powietrza dla woj. śląskiego zakłada przede wszystkim zastępowanie niskosprawnych, indywidualnych urządzeń grzewczych siecią ciepłowniczą oraz odnawialnymi źródłami energii.
Benzo(a)piren jest związkiem chemicznym z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Jest silnie rakotwórczy. Powstaje podczas niecałkowitego spalania i występuje w dymie, m.in. w dymie tytoniowym, smogu powstającym w wyniku niskiej emisji wskutek spalania węgla, drewna, śmieci, tworzyw sztucznych typu PET czy emisjach transportowych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.