Ciesz się muzyką bez kabli

W poniższym artykule przyjrzymy się zarówno głośnikom bezprzewodowym montowanym na stałe oraz tym, dającym pełną mobilność. Zasadniczo postaramy się pokazać dostępne rozwiązania, w taki sposób, aby każdy mógł dowiedzieć się czego właściwie potrzebuje i co najlepiej się u niego sprawdzi, aczkolwiek nie zabraknie też opisu najważniejszych parametrów oraz wskazówek zakupowych.

Zacznijmy jednak od samego aspektu łączności bezprzewodowej.

Łączność bezprzewodowa
Można ją uzyskać poprzez użycie różnych protokołów przesyłu danych. Najczęściej jest to oczywiście bluetooth, który sprawdza się bez zarzutu. Zazwyczaj maksymalna odległość źródła dźwięku od głośników wynosi mniej więcej 10 metrów, chociaż jej wartość może wahać się w granicach od 1 do nawet 100 metrów w zależności od użytego standardu tego protokołu przesyłu danych. Już na etapie zakupu warto przemyśleć kwestię zasięgu, aby uniknąć zakłóceń w przesyłaniu dźwięku ze względu na zbyt duże odległości. Poza dobrze działającym bluetooth, w ofercie znajdziemy urządzenia oparte o łączność poprzez Wi-Fi. Charakteryzują się one większą przepustowością danych oraz z reguły większym zasięgiem. Takie rozwiązanie sprawdzi się bardzo dobrze w domowych systemach audio, szczególnie dla osób, które chcą bezprzewodowo transmitować nieskompresowaną muzykę w jakości bezstratnej. Natomiast jeśli chodzi o konfiguracje połączenia źródła dźwięku z głośnikami jest to kwestia indywidualna dla konkretnego rozwiązania i nie stanowi większego problemu. Istnieją zasadniczo dwie drogi pozwalające na uzyskanie łączności bezprzewodowej z systemem audio. 

“Bezprzewodowy” wzmacniacz
Pierwszym z nich jest wbudowany we wzmacniacz moduł, odpowiedzialny za połączenie ze źródłem dźwięku. Taki sposób łączenia pozwala na skompletowanie floty głośników dowolnego rodzaju - głośniki sufitowe i naścienne, kolumny głośnikowe, projektory muzyczne, głośniki tubowe - oraz dowolnego typu - głośniki jednodrożne, dwudrożne czy subwoofery. Wystarczy znaleźć wzmacniacz, który oprócz spełnienia swojej podstawowej funkcji (odpowiedniego wzmocnienia sygnału audio, tak, aby głośniki mogły go odtwarzać) będzie wyposażony w moduł łączności bezprzewodowej. Niestety musimy pominąć kwestię opisu i wyboru odpowiednich głośników do takiego systemu audio, ponieważ temat ten jest bardzo obszerny i kompleksowy, więc zeszlibyśmy w długą alejkę dygresji od tematu “bezprzewodowości”. Natomiast, prawie na samym końcu artykułu, zostały ogólnikowo opisane najważniejsze parametry głośników wraz ze wskazówkami na co warto uważać.

Bezprzewodowy głośnik
Cechą charakterystyczną takich głośników jest ich konstrukcja aktywna, co oznacza brak wymogu zewnętrznego wzmacniacza audio ze względu na wbudowany “pokładowy” wzmacniacz, dobrany przez producenta stricte pod dany model. Głośniki takie są gotowe do montażu i wymagają jedynie podpięcia głośnika do źródła zasilania, co można wykonać poprzez bezpośrednie wpięcie się w instalację elektryczną. Do instalacji na stałe w małych pomieszczeniach dedykowane są specjalne zestawy składające się z dwóch lub trzech głośników przeznaczonych do montażu w ścianach lub sufitach. Wtedy jeden z nich jest głośnikiem głównym zajmującym się odbiorem dźwięku (z urządzenia nadającego) oraz rozsyła już wzmocniony sygnał do tych pozostałych. Jak widać ta opcja jest mało elastyczna i nie sprawdzi się jako część systemu multiroom, ale na pewno stanowi ciekawą alternatywę, np. jako osobny system audio dla jednego z pomieszczeń.

Mobilność
Podczas rozważań o głośnikach bezprzewodowych nie można pominąć głośników przenośnych, czyli tych urządzeń, które mogą nam towarzyszyć w każdym miejscu. W dzisiejszych czasach wręcz ta kategoria głośników przychodzi na myśl pod określeniem głośniki bezprzewodowe (gdzie potocznie bezprzewodowe stanowi synonim słowa przenośne), a dopiero później głośniki przeznaczone do aplikacji “na stałe” przy użyciu dwóch powyższych dróg. W tym wypadku głównie liczy się wygoda użytkowania oraz wygląd, a często też zwracamy uwagę na woodoproność urządzenia. Jeśli chodzi o kwestie brzmieniowe to główną rolę gra tutaj pasmo przenoszenia, szczególnie jeżeli chodzi o jego dolny zakres, ponieważ w tak małych urządzeniach trudno jest uzyskać zadowalającą reprodukcję niskich tonów. Wiąże się to ze sztucznym przeciąganiem zakresu w dół, co niestety nigdy nie da czystego dźwięku bez zniekształceń. Właśnie dlatego przy urządzeniach tego typu nie uświadczymy podania przez producenta wartości parametru THD, określającego poziom zniekształceń. Aczkolwiek nie należy się tym przejmować, bo są one muzyczne i praktycznie nikt nie zwraca na nie uwagi, a być może nawet lubi takie brzmienie. Z pewnością nie można im zarzucić, że grają brzydko w porównaniu do głośników telefonowych czy laptopowych.

Oprócz małych, mobilnych głośniczków możemy natrafić na znacznie większe, tzw. mobilne zestawy nagłośnieniowe lub mobilne kolumny. Są to już głośniki typowych rozmiarów, lecz wyposażone są w akumulator, umożliwiający odtwarzanie muzyki bez dostępu do źródła zasilania, oraz oczywiście w moduł łączności bezprzewodowej. W ramach takiego mobilnego zestawu otrzymujemy już pełnoprawne nagłośnienie pokrywające całe spektrum słyszalnych częstotliwości, ale to też zależy od modelu (przede wszystkim jak nisko będzie potrafił zagrać dany głośnik). Urządzenia takie oferują często dodatkową funkcjonalność w postaci możliwości podpięcia pendrive, karty SD oraz do kilku mikrofonów z opcją ustawienia indywidualnego poziomu wejściowego (do niektórych zestawów nie trzeba dokupywać mikrofonu, ponieważ znajduje się on w zestawie). Ponadto, powinniśmy znaleźć wbudowany bardzo prosty korektor barwy, umożliwiający dostosowanie brzmienia kolumny. Dla wzbogacenia doznań wizualnych podczas cieszenia się muzyką, w części z dostępnych na rynku urządzeń, zostały zamontowane liczne, kolorowe diody led migające w rytm muzyki lub według wybranego programu. 

W przypadku urządzeń mobilnych liczą się przede wszystkim dwie rzeczy - zasięg, o którym już sobie wcześniej wspominaliśmy, oraz pojemność akumulatora, a właściwie czas, przez który głośnik może odtwarzać muzykę (oczywiście komfortowo jest, gdy czas ten jest jak najdłuższy). Warto też sprawdzić czy głośnik oferuje możliwość podładowania smartfona przy skorzystaniu z energii zgromadzonej w jego akumulatorze. Może się to okazać jedynym wyjściem w sytuacjach kryzysowych, więc dobrze jest mieć możliwość użycia głośnika jako powerbank.

Parametry głośników
Dla osób wybierających opcję mobilną, niestety nie okażą się one przydatne (poza skutecznością i pasmem przenoszenia), ponieważ takie urządzenia są kompleksowo zaprojektowane przez producenta i nie ma możliwości zmiany ich komponentów. Natomiast będą one z pewnością użyteczne dla osób samodzielnie komponujących domowy czy publiczny system audio. Zaczynając po kolei:

• Moc RMS (zwana także mocą ciągłą lub znamionową) określa zapotrzebowanie energetyczne głośnika, a jej wartość musi być brana pod uwagę przy doborze wzmacniacza. Pamiętajmy, że wbrew powszechnie utartym schematom ten parametr nie obrazuje jak głośno zagra dany model (choć też pośrednio ma na to wpływ), gdyż jest to parametr elektryczny określający zapotrzebowanie energetyczne głośnika. Warto uważać na podawane przez producenta inne rodzaje mocy, takie jak moc dynamiczna, muzyczna czy moc szczytowa, ponieważ z reguły cechują się one wyższymi wartościami w watach i takie postawienie sprawy jest zwykłym chwytem marketingowym, ponieważ daje to złudzenie, że głośniki są lepsze i mocniejsze (nie mówiąc już o podawaniu mocy bez określenia jej typu, bo w kwestiach technicznych nie powinno być “domyślania się”)
• Impedancja znamionowa, czyli inaczej impedancja nominalna głośnika, określa warunki poprawnej współpracy ze wzmacniaczem audio. Przy jego wyborze nie liczy się tylko moc RMS, ale również właśnie impedancja. Różna jej wartość będzie skutkowała innym poborem prądu, co przy pominięciu tej kwestii może skutkować uszkodzeniem głośnika albo jego niezdolnością do rozwinięcia pełni swojego potencjału. Dodatkowo znajomość wartości impedancji pozwala na zaplanowanie ewentualnego połączenia więcej niż jednego głośnika do zacisku wzmacniacza w sposób równoległy lub szeregowy w przypadku instalacji niskonapięciowej (obliczenia można dokonać na podstawie wzorów na impedancję)
• Efektywność/Skuteczność - to właśnie ten parametr informuje o tym jak głośno może zagrać dany model. Jego wartość podawana jest w decybelach, a pomiar jest ściśle określony i wykonywany w odległości 1 metra od głośnika. Dla lepszego zobrazowania tego parametru zobaczmy na krótki przykład. Głośniki o efektywności 93dB zagrają tak samo głośno, jak głośniki o skuteczności 90dB, z tym że pobiorą 2 razy mniej energii elektrycznej. Czyli będą cechować się mniejszą o połowę mocą znamionową, a mimo to będą grały tak samo głośno. Nie jest to jednak ostateczny parametr określający głośność, gdyż mają na to wpływ jeszcze inne czynniki, ale to są już szczegóły
• Typ zalecanej instalacji (nie dotyczy głośników mobilnych) - niskoimpedancyjna lub wysokonapięciowa w wariancie 70/100 volt. Ten drugi typ jest używany w systemach PA (Public Address), więc nie znajdzie zastosowania w domu. Instalacja niskoimpedancyjna lub inaczej niskonapięciowa to ta “zwykła”, najczęściej używana
• Pasmo przenoszenia - warto tutaj podkreślić, że w stu procentach można ufać tylko informacjom z podaną wartością tolerancji, która określa wartość możliwych odchyleń poziomu przenoszenia danego zakresu częstotliwości od wartości średniej. Dzieje się tak, ponieważ głośnik nie przenosi idealnie każdej częstotliwości tak samo, lecz niektóre są głośniejsze lub cichsze od innych. Prawidłowo podana wartość pasma przenoszenia powinna wynosić przykładowo (40Hz-20kHz) +- 6dB. Oznacza to, że w podanym zakresie odchylenia od poziomu średniego nie są większe niż 6dB. Niestety informacja o tolerancji nie jest zazwyczaj podawana i należy jej szukać w kartach katalogowych lub w ogóle nie jest dostępna, szczególnie dla tańszych modeli. W związku z tym warto zdać się na słuch i samodzielnie sprawdzić jak brzmi dany głośnik.

Podsumowanie
Jak można zauważyć istnieje wiele sposobów na uwolnienie się od kabli w mniejszym lub większym stopniu. Największą swobodę oraz możliwość odtwarzania muzyki w miejscach wcześniej niedostępnych dają głośniki mobilne, ale otrzymujemy ją wraz z ograniczeniami, takimi jak konieczność wcześniejszego naładowania akumulatora, a często też gorszą jakością (w przypadku małych głośniczków mobilnych), lecz niewątpliwie lepszą, niż oferują te wbudowane w urządzenia mobilne, takie jak smartfony. Planując montaż systemu audio na stałe, warto sięgnąć po standardowe rozwiązanie polegające na połączeniu głośników pasywnych kablami do wzmacniacza, który to zajmuje się łącznością bezprzewodową z naszym źródłem dźwięku.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.