Do końca 2020 r. ma zostać odnowiony kościół św. Jacka w Bytomiu, jeden z głównych ośrodków tamtejszej rewitalizowanej dzielnicy Rozbark. Elementem tych działań ma być podwórkowa świetlica, w ramach której parafia św. Jacka poprowadzi szereg zajęć dla dzieci.
Umowę na dofinansowanie dwóch związanych z tymi planami unijnych projektów podpisali w środę, 29 sierpnia, w Bytomiu marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa i proboszcz rozbarskiej parafii ks. Tadeusz Paluch.
Rozbark - polska oaza w niemieckim Bytomiu
Rozbark to dzielnica Bytomia - w początkach XX w. samodzielna, rolnicza gmina, włączona do miasta w 1927 r. Według historyków Rozbark był polską oazą w niemieckim mieście. Po II wojnie światowej dzielnica stopniowo traciła swój rolniczy charakter. Największym pracodawcą dla mieszkańców była działająca od drugiej połowy XIX w. kopalnia Rozbark, ostatecznie zamknięta w 2004 r. Jej likwidacja spotęgowała trwającą od lat 90. XX w. techniczną i społeczną degradację dzielnicy.
Dzielnicę zdegradowano w kilkanaście lat
Skutki zubożenia mieszkańców odczuła również miejscowa parafia. Dzielnica zaczęła się wyludniać, wyburzano kolejne domy, dotknięte szkodami górniczymi. Rozbark, znany głównie jako miejsce urodzenia słynnego barokowego kompozytora Gerwazego Gorczyckiego, a także słynący z ludowych strojów rozbarskich, zaczął być kojarzony z biedą i problemami społecznymi.
Centrum edukacyjne i kulturalne przy kościele św. Jacka
Już kilka lat temu pełniący od 2004 r. funkcję proboszcza parafii św. Jacka ks. Paluch przygotował i przeprowadził unijny projekt, łączący elementy technicznej rewitalizacji fragmentów dzielnicy z działaniami w sferze społecznej. Przy kościele powstało nowoczesne centrum edukacyjno-kulturalne, zaniedbany teren wokół świątyni zmienił się w przyjazny dla mieszkańców skwer; uporządkowano też zapuszczony cmentarz. Na realizację wartego blisko 12,5 mln zł przedsięwzięcia parafia pozyskała ponad 10,6 mln zł z Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewodztwa Śląskiego na lata 2007-13.
Parafia z nowymi projektami
Pod kątem funduszy dostępnych w obecnym śląskim RPO parafia przygotowała kolejne projekty. Jak wyjaśnił w środę inżynier kontraktu Janusz Wiatr, dwa z nich dotyczą remontów ponadstuletniej świątyni św. Jacka - pierwszej w regionie zbudowanej w stylu neoromańskim. Jej charakterystyczną cechą jest posadowienie na nachyleniu terenu, co wykorzystano, projektując prócz głównej przestrzeni świątyni, tzw. dolny kościół - kryptę.
Trwa remont neoromańskiego kościoła "górnego"
Już teraz, od wiosny 2018 r., trwa remont wnętrza kościoła górnego - warty 8,4 mln zł i dofinansowany środkami RPO w ramach bytomskiego Obszaru Strategicznej Interwencji. Obejmuje on m.in. odnowienie ścian, sklepień i stropów, remont instalacji elektrycznych, odtworzenie posadzek, naprawę i konserwację organów oraz ław - pod kątem prowadzenia działalności animacyjnej, edukacyjnej, usług aktywizacji społecznej oraz kulturalnej.
Renowacja wieży, sygnaturki i krypty
Drugi projekt - o wartości 21,5 mln zł i dofinansowany 20,4 mln zł środkami śląskiego RPO w ramach konkursu dotyczącego dziedzictwa kulturowego - obejmuje rozpoczęte w sierpniu tego roku zewnętrzne prace dotyczące wieży północnej i sygnaturki, pokrycia dachowego z naprawą systemu odwodnienia dachu, elewacji i izolacji, stolarki drzwiowej, wnętrza krypty św. Józefa (kościół dolny) wraz z posadzkami, instalacjami elektrycznymi oraz adaptacją kaplic bocznych na cele dydaktyczno-ekspozycyjne.
Projekt świetlicy podwórkowej "Rozbark dla młodych"
Z projektem dotyczącym kościoła górnego związany jest warty 2,4 mln zł projekt społeczny, zakładający prowadzenie świetlicy "Rozbark dla młodych". Jak zaznaczył inżynier kontraktu Wiatr, ma to być świetlica typu podwórkowego dla dzieci i młodzieży z terenu rewitalizacji - Rozbarku oraz Śródmieścia. Wychowawcy mają prowadzić zajęcia (np. kulturalne, językowe czy z zakresu kompetencji społecznych), koncentrując się na wyrównywaniu różnic edukacyjnych. Praca będzie też prowadzona w terenie - z rodzicami czy opiekunami dzieci.
Niezwykłe miejsce, bo człowiek niezwykły
Podpisując umowę na dofinansowanie remontu kościoła dolnego i świetlicy marszałek województwa śląskiego nawiązał do działającego przy parafii centrum edukacyjno-kulturalnego.
- To niezwykłe miejsce, bo i niezwykły człowiek, któremu się chce, który widzi wokół świat, który nieczęsto jest różowy, ale są w nim także kłopoty, wykluczenie, patologie, bieda czy choroby. Tu ksiądz proboszcz od lat z tym problemem się mierzy tak skutecznie, że pozyskuje też środki europejskie na związane z tym projekty - zaznaczył Saługa.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
