Deputat: Komisja za ustawą i wydłużeniem czasu na składanie wniosków

Sejmowa Komisja do spraw Energii i Skarbu Państwa poparła dziś (11 października) rządowy projekt ustawy o rekompensatach z tytułu utraconych deputatów węglowych. Przyjęto też poprawkę wydłużającą termin składania wniosków do 21 dni.

Decyzję o skierowaniu projektu do komisji podjął w czasie wtorkowych obrad (10 października) marszałek Sejmu. Rozpatrzenie rządowej propozycji było jedynym punktem dzisiejszego posiedzenia. Oprócz posłów wzięli w nim udział przedstawiciele m.in. Ministerstwa Energii, związków zawodowych i Agencji Rozwoju Przemysłu.

Szczegóły projektu przedstawiał wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski. Poinformował, że ustawa obejmie ponad 235 tysięcy osób. Pieniądze na wypłatę ekwiwalentów w kwocie ponad 2 mld złotych zarezerwowało już Ministerstwo Finansów, które wkrótce wystąpi w Sejmie z wnioskiem o niezbędną nowelizację budżetu.

Parlamentarzyści wnieśli do rządowej wersji kilka poprawek. Pierwsza rozszerzyła prawo do ekwiwalentu na wszystkie osoby, które posiadały prawo do bezpłatnego węgla nie tylko na podstawie układów zbiorowego pracy, ale też porozumień lub innych regulacji obowiązujących w przedsiębiorstwach górniczych.

– Zmiana powoduje, że porozumienia nie muszą być związane z układami zbiorowymi pracy, aby stanowić podstawę do przyznania deputatu. Taki przypadek wystąpił w JSW, gdzie porozumienia były zawierane po wypowiedzeniu układu zbiorowego – uzasadniała poprawkę poseł Ewa Kozanecka (PiS).

Przyjęto również wniosek o wydłużenie terminu składania wniosków o wypłatę ekwiwalentu do 21 dni. Ma to umożliwić skorzystanie z rekompensat przez jak największą liczbę zainteresowanych, którzy dostaną dodatkowy czas na zrealizowanie koniecznych procedur.

- W gronie uprawnionych są górniczy emeryci i renciści często w podeszłym wieku. Nie wszyscy mają dostęp do internetu czy drukarki, będą musieli organizować sobie transport lub znaleźć osobę, która złoży wniosek w ich imieniu. W przypadku składania wniosków pocztą czy przez pełnomocnika trzeba potwierdzić dane we wniosku w gminie lub u notariusza. Na to wszystko potrzebny jest czas – mówiła poseł Kozanecka.

- Już teraz mamy prośbę do przedsiębiorstw, które będą przyjmowały wnioski, o sprawne techniczne przeprowadzenie całej operacji. Żeby osoby starsze nie musiały czekać w długich kolejkach, ani zapisywać się w komitetach kolejowych, które, co słychać, już się zawiązują – mówił jeden z inicjatorów poprawki wydłużającej termin składania wniosków poseł Krzysztof Sitarski (Kukiz 15).

Podczas środowego (11 października) posiedzenia sejmowej Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa rozpatrującego projekt ustawy o rekompensatach za utracone deputaty węglowe padały propozycje rozszerzenia kręgu uprawnionych i wydłużenia terminu przyjmowania wniosków aż do końca grudnia. Posłowie nie szczędzili sobie też złośliwości obwiniając nawzajem o szkodzenie branży górniczej.

Resort energii: dajemy prawo wyboru

Przedstawiając założenia rządowego projektu wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski poinformował, na wypłatę rekompensat przewidziano 2 mld 235 zł, które zostaną zabezpieczone w tegorocznym budżecie państwa.

– Ministerstwo Finansów przygotowało już niezbędną nowelizację budżetu uwzględniającą tę kwotę, która w najbliższych dniach wpłynie do laski marszałkowskiej - powiedział.

Wiceminister dodał, że prawo do otrzymania rekompensaty będzie przysługiwało 235 tys. emerytów i rencistów z Kompanii Węglowej, Katowickiego Holdingu Węglowego, kopalni Kazimierz-Juliusz oraz Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

- Co do Bogdanki i spółki Tauron Wydobycie, obecnie trwają w nich rozmowy ze stroną społeczną i zostaną one objęte ustawą jeśli zostanie tam zawarte porozumienie przed wejściem w życie nowych przepisów. Decyzja, czy chcą skorzystać ze świadczenia rekompensacyjnego, leży więc po ich stronie – wyjaśnił.

W trakcie dyskusji przyjęto poprawkę grupy posłów prawicy rozszerzającą prawo do ekwiwalentu na wszystkich, którzy posiadały prawo do bezpłatnego węgla nie tylko na podstawie układów zbiorowego pracy, ale też porozumień lub innych regulacji obowiązujących w przedsiębiorstwach górniczych.

– Zmiana powoduje, że porozumienia nie muszą być związane z układami zbiorowymi pracy, aby stanowić podstawę do przyznania deputatu. Taki przypadek wystąpił w JSW, gdzie porozumienia były zawierane po wypowiedzeniu układu zbiorowego – uzasadniała Ewa Kozanecka (PiS).

Poszerzenie kręgu uprawnionych do ekwiwalentu o byłych pracowników Przedsiębiorstw Robót Górniczych zaproponował z kolei Krzysztof Gadowski (PO) wyjaśniając, że chodzi o grupę około 10 tysięcy osób.

– Będzie to więc 100 mln zł, co przy planowanym wydatku na rekompensaty ponad 2 mld zł wydaje się kwotą nieznaczną – przekonywał. Jego pomysł jednak odrzucono m.in. z powodu negatywnej opinii resortu energii.

– Pracownicy PRG otrzymują finansowe ekwiwalenty z tytułu deputatów na podstawie osobnej ustawy. Są one wypłacane przez ZUS i nie widzimy powodu, żeby wydawać w tej sprawie dodatkowe regulacje – stwierdziła dyrektor Anna Margis z Departamentu Górnictwa ME.

Gadowskiemu docinał poseł Marek Suski (PiS).

- Gratulujemy prospołecznej postawy Platformy - powiedział poseł Suski . - Jeszcze nie tak dawno chcieliście likwidować kopalnie, a teraz chcecie rozdawać pieniądze. Szkoda, że nie robiliście tego, kiedy rządziliście, bo wtedy pokazywaliście górnikom gumowe kule, jak dopominali się o swoje prawa.

Dłuższy termin na procedury

Burzliwa dyskusja toczyła się też wokół terminu składania wniosków o rekompensaty. Wniosek o jego przedłużenie z początkowych 10 do 21 dni złożyła grupa posłów PiS i Kukiz 15. Jak uzasadnili, ma to pomóc w skorzystaniu z rekompensat przez jak największą liczbę uprawnionych, którzy dostaną czas na załatwienie koniecznych procedur.

Ponownie dalej idącą propozycję zgłosił poseł Gadowski (PO), który domagał się, żeby wydłużyć termin aż do 20 grudnia.

– Mamy 235 tysięcy osób. To bardzo duża grupa osób, rozsiana po całej Polsce. Trzeba do nich dotrzeć z informacją, niektóre formalności wymagają notariusza. Termin 21 dni nie wystarczy – przekonywał.

Sprzeciwili się temu kategorycznie posłowie PiS twierdzący, że przyjęcie poprawki utrudni realizacji ustawy.

– To niedźwiedzia przysługa, która spowoduje, że czas na wypłaty będzie zbyt krótki. Opozycja totalna chce pomóc tak, żeby zaszkodzić – mówił Marek Suski. Nazwał przy tym złośliwie propozycję Gadowskiego „fałszywą dobrocią”. – To próba zagłaskania kota do ostatniej sierści - oznajmił.

Postawę polityka PO w trakcie obrad komisji zaatakował również poseł Krzysztof Sitarski (Kukiz 15), który publicznie pytał się Krzysztofa Gadowskiego, co robił: „kiedy bankrutowały PRG, kopalnie wypowiadały deputaty, zmuszały górników do podpisywania aneksów o rezygnacji ze świadczeń i wyprowadzono z nich ponad miliard złotych na outsorcing”.

– Teraz się Pan obudził i z troską pochyla nad pracownikami. A gdzie była Pana reakcja w tamtym czasie? Pan tak naprawdę chce za wszelką cenę doprowadzić do wywrócenia pomysłu pomocy ludziom, którzy czekają na nią od wielu lat – mówił oburzony Sitarski.

Będzie akcja informacyjna

Za terminem 21 dni opowiedział się też resort energii. Jak wyjaśniał Grzegorz Tobiszowski, przedłużenie składania wniosków do drugiej połowy grudnia uniemożliwi ich weryfikację i wypłatę rekompensat.

– Zwracam także uwagę, że pod koniec roku wchodzimy w czas rozliczeń w bankach. Cała operacja to 235 tysięcy przelewów, które trzeba wypisać i zrealizować. Jeżeli dopuścimy, że może to nastąpić pod koniec sezonu świąteczno-noworocznego wiemy, że nastąpią problemy i powstaną zatory – zauważył. Dodał, że przez cały przyszły rok będą rozpatrywane odwołania osób, które uzasadnią niezłożenie wniosku w wymaganym terminie.

Wiceminister zapowiedział uruchomienie już w przyszłym tygodniu akcji informacyjnej na temat wypłaty świadczeń z tytułu utraconych deputatów. Ma być ona prowadzona w prasie lokalnej, internecie, jak również za pośrednictwem przedsiębiorstw górniczych, które dysponują danymi uprawnionych. Zaapelował ponadto do parlamentarzystów, aby - bez względu na opcję polityczną - włączyli się w akcję informowania górniczych emerytów i rencistów, udostępniając wnioski i informacje o rekompensatach w swoich biurach poselskich.

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.