Rząd na wyjazdowym posiedzeniu w Katowicach przyjął projekt ustawy o rewitalizacji, przedstawiony przez resort infrastruktury. Ustawa ma pozwolić na skuteczne ożywienie obszarów zdegradowanych pod względem infrastrukturalnym, środowiskowym i społecznym.
Po posiedzeniu rządu CIR w komunikacie dot. tego punktu posiedzenia podkreśliło, że w Polsce "na terenie wielu dużych i małych miast, a także w gminach wiejskich, znajdują się obszary zdegradowane, charakteryzujące się wieloma problemami społecznymi, zniszczoną, zaniedbaną infrastrukturą mieszkaniową, gorszą jakością przestrzeni publicznej, zapaścią gospodarczą". Są to najczęściej tereny śródmiejskie, na których obserwuje się występowanie skumulowanych negatywnych zjawisk, takich jak np.: bezrobocie, ubóstwo, przestępczość, problemy edukacyjne, brak uczestnictwa w życiu publicznym i kulturze, zniszczenie środowiska naturalnego, niski poziom obsługi komunikacyjnej czy brak terenów publicznych.
Projekt ustawy o rewitalizacji - autorstwa MIR - zawiera propozycje kompleksowych rozwiązań, które będą służyć ożywieniu obszarów zdegradowanych i przywróceniu im użyteczności, tj. np. odtworzeniu lub zmianie ich funkcji.
Według przyjętego projektu rewitalizacja to "kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych". Jego istotę mają stanowić "zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy na podstawie gminnego programu rewitalizacji".
Efektem tych działań ma być "znacząca poprawa jakości życia" osób zamieszkujących te tereny. Ważnym elementem rewitalizacji będzie - według założeń rządu - włączenie społeczności lokalnej w procesy rewitalizacyjne przez udział we wszystkich etapach odnowy - począwszy od planowania, przez realizację aż po ocenę działań.
Istotnym elementem procesu ma być też prowadzenie szerokich i różnorodnych konsultacji społecznych (ankiety, wywiady, debaty, warsztaty) obejmujących wszystkich interesariuszy. Wyniki konsultacji muszą być upublicznione.
Interesariuszem procesów rewitalizacyjnych będzie - zgodnie z przepisami ustawy - każdy podmiot zainteresowany przebiegiem rewitalizacji, a przede wszystkim: mieszkańcy i władze gminy, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy. "Rewitalizacja, zgodnie z ideą przewodnią projektowanej ustawy, nie jest bowiem jedynie remontem, modernizacją, odbudową czy rekultywacją. To kompleksowe, wielowymiarowe działania, które w sposób trwały zmienią dany obszar, przywracając mu społeczną użyteczność i jakość" - napisano w komunikacie CIR.
Realizacja przez gminę programu rewitalizacji obszarów zdegradowanych będzie poprzedzona gruntowną analizą uwarunkowań, w tym tych najważniejszych, o charakterze społecznym. Wynika to z przyjętego przez rząd założenia, że rewitalizacja ma służyć w pierwszej kolejności poprawie bytu i życia mieszkańców, w tym ich sytuacji społeczno-ekonomicznej. Ponadto wszystkie działania przewidziane w procesie rewitalizacji muszą być prowadzone w taki sposób, aby zapobiegać wykluczeniu mieszkańców obszaru objętego rewitalizacją z możliwości korzystania z pozytywów dokonanych zmian.
"Rewitalizacja powinna być prowadzona z udziałem mieszkańców i z myślą o nich" - podkreślił rząd.
Najważniejszym dokumentem przyjmowanym przez gminy, na podstawie którego będzie prowadzona rewitalizacja, mają być gminne programy rewitalizacji (GPR), które mają integrować wszystkie podejmowane działania. GPR będą przyjmowane przez radę gminy w formie uchwały. W koncepcji rządu ich podstawą powinno być wyznaczenie obszarów wymagających interwencji oraz przedstawienie całościowej strategii prowadzenia działań rewitalizacyjnych.
"Gminny program rewitalizacji powinien zawierać m.in. szczegółową diagnozę obszaru rewitalizacji, cele rewitalizacji, opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych, określenie ram finansowych wraz ze wskazaniem źródeł finansowania - publicznych i prywatnych" - przewidziano w ustawie.
Rewitalizacja będzie zadaniem własnym gminy, realizowanym z interesariuszami, jednak będzie to zadanie dobrowolne - nowe przepisy nie są obligatoryjne, tj. nie nakładają na gminy obowiązku uchwalania gminnych programów rewitalizacyjnych.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.