- Jest to książka o wielkiej wspólnotowej odpowiedzialności za państwo - mówił prof. Jerzy Buzek o najnowszej książce prof. Andrzeja Karbownika pt. "Ty górnicza żmijo" o reformie górnictwa w Polsce, której uroczysta promocja odbyła się w poniedziałek w katowickim Rondzie Sztuki. - W tamtych latach myślenie o tym, jak skonstruować lepszą Polskę, przeważało nad tym, co będzie z nami za rok czy dwa - wspominał Buzek.
Były premier, którego rząd zdecydował się przeprowadzić po wygranych wyborach program restrukturyzacji polskich kopalń węgla kamiennego w latach 1998-2002, podkreślał, że za skucesem przedsięwzięcia stała "gotowość wielu ludzi do rezygnacji z własnych ambicji, nawet na przegraną w wyborach" za cenę uzdrowienia branży.
- Taka postawa jest dziś potrzebna politykom, przedsiębiorcom, pracownikom. W latach reformy górnictwa ryzyko było bardzo duże i kosztowne, ale opłaciło się - oceniał Jerzy Buzek.
"Żmija" z satysfakcją po 19 latach
Współtwórcą i wykonawcą programu restrukturyzacji był prof. Andrzej Karbownik, który objął stanowisko szefa Państwowej Agencji Węgla Kamiennego (później Państwowej Agencji Restrukturyzacji Węgla Kamiennego). Po 19 latach zdecydował się z pomocą dziennikarza spisać swoje wspomnienia. Wypełniają niemal 400 stron książki, której intrygujący tytuł "Ty górnicza żmijo!" jest cytatem z okrzyków skandowanych przez związkowców podczas jednego z burzliwych protestów.
- Pomysł napisania tej książki nosiłem wiele lat. Miałem jasne przesłanie, by opisać tylko te epizody reformy górnictwa, w których osobiście brałem udział. Chciałem dać satysfakcję i napisać ciepło o bardzo wielu ludziach, bez których przedsięwzięcie nie mogło się udać. 25 takich osób zgodziło się zamieścić w mojej książce własne refleksje. Pozwoliłem sobie też na własne oceny - mówił autor prof. Andrzej Karbownik.
Obawy prysły, a w ręku skarb!
Brawami nagradzali go w poniedziałek w katowickim Rondzie Sztuki m.in. samorządowcy miast górniczych (Piotr Uszok, Małgorzata Mańka-Szulik, Zygmunt Frankiewicz), menedżerowie branży (m.in. Jarosław Zagórowski, Marek Uszko, Piotr Rykala, Zygmunt Łukaszczyk), byli politycy, ministrowie, związkowcy (m.in. Andrzej Lipko, Herbert Gabryś, Janusz Steinhoff, Karol Łużniak), naukowcy (m.in. prof. Józef Dubiński).
- Gdy pół roku temu prof. Karbownik wyjawił mi swój projekt, miałem dwie obawy: pierwsza, że pisanie w nawale obowiązków rektora Politechniki Śl. zajmie autorowi wiele lat; druga, czy takie wspomnienia na pewno wzbudzą czytelnicze zainteresowanie? Wkrótce dostałem do przeczytania maszynopis pierwszego rozdziału i wszelkie obawy prysły, bo wiedziałem już, że trzymam w ręku prawdziwy skarb! - mówił Witold Pustułka, szef Wydawnictwa Górniczego, które wydrukowało książkę.
Najtrudniejsza i najszybsza
Janusz Steinhoff, były minister gospodarki i wicepremier w rządzie AWS Jerzego Buzka, przełożony prof. Karbownika, widzi w publikacji "kompendium wiedzy o restrukturyzacji górnictwa". Wspominał, jak "brutalne było zetknięcie się postsocjalistycznego górnictwa z rynkiem" i jak trudne w odbiorze społecznym trzeba było podejmować wówczas decyzje.
- Była to najtrudniejsza z polskich reform po 1989 roku. I jednocześnia najszybsza na świecie reforma branży górniczej. Przeprowadziliśmy ją dwukrotnie szybciej niż Margaret Thatcher w Wielkiej Brytanii - oceniał Steinhoff, dedykując książkę prof. Karbownika m.in. politykom i dziennikarzom. - Ilość półprawd i przeinaczeń na temat tej reformy w mediach była przez ostatnich 20 lat wyjątkowo duża. Po lekturze każdy może wyciągnąć własne wnioski - podkreślał i dodał, że autor ma w jego opinii "nieco staroświecki rys osobowości", gdyż "nigdy nie brylował w mediach, jest za to człowiekiem ciężkiej pracy, żelaznej konsekwencji i wielkiej skromności".
Fragmenty książki odczytał Jacek Kapica, którego zespół Grupa Silesia uświetnił spotkanie okolicznościowym koncertem muzycznym.
W galerii: promocja książki prof. Andrzeja Karbownika pt. "Ty górnicza żmijo!" (zdjęcia Maciej Dorosiński - portal górniczy nettg.pl), Katowice, Rondo Sztuki, poniedziałek 19 maja, godz. 14.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
