Bogdanka: Strugi wracają do łask

Od stosowania techniki strugowej światowe górnictwo nie ucieknie. Powód - około 30 procent globalnych zasobów węgla kamiennego jest uwięzionych w pokładach niskich (tj. nie przekraczających wysokością 1,5 m), po które kopalnie prędzej czy później będą sięgać. W Polsce liczba ta może wynieść nawet 35 procent, czyli około miliarda ton węgla.

 

Dlatego też górnictwo, nie tylko nasze krajowe, ale i światowe, powinno się przygotować do stosowania w szerszym zakresie techniki strugowej. Tak brzmi przewodnia konkluzja zakończonego w sobotę, 26 listopada, trzydniowego International Mining Forum.

 

Po Chinach Łęczna

Konferencja ta odbyła się po raz jedenasty. Po ubiegłorocznym spotkaniu w Chinach w tym roku uczestnicy zjechali do kopalni Bogdanka w Łęcznej. I to dosłownie do kopalni, gdyż obrady odbywały się w sercu tego najlepszego polskiego zakładu wydobywczego - w zapełnionej po brzegi cechowni. Przewodnim tematem wokół którego toczyła się debata było: "Nowe spojrzenie na technikę i technologię eksploatacji cienkich pokładów węgla kamiennego". Wśród gości było prawie 60 specjalistów z zagranicy m.in. z: Meksyku, Chin, Ukrainy, Rosji, Kazachstanu, Czech, Niemcy.

 

- W konferencji wzięli udział sami fachowcy, którzy na co dzień stykają się z techniką wydobycia niskich pokładów - powiedział nettg.pl Zbigniew Stopa, wiceprezes zarządu LW Bogdanka. - Teoretyków prawie nie było. W czasie tych trzech dni uczyliśmy się wszyscy od wszystkich i to nie tylko podczas obrad, ale i podczas rozmów kuluarowych.

 

W Polsce tylko w Bogdance oraz w dwóch kopalniach Jastrzębskiej Spółki Węglowej - Zofiówce i Jas-Mosie stosuje się obecnie strugi. Nic dziwnego, że uczestnicy z uwagą śledzili doświadczenia, którymi dzielili się przedstawiciele z JSW z wiceprezesem Andrzejem Torem na czele.

 

Także instytucje naukowe przedstawiły swoje spojrzenie na m.in. na projektowanie chodników dla ściany strugowej i ich chodników, a producenci maszyn górniczych zaprezentowali rozwiązania techniczne do wykorzystania przy prowadzeniu wydobycia przy pomocy strugów.

 

Głos praktyków

 

Prezes LW Bogdanka Mirosław Taras chwalił fachowość uczestników IMF 2011.

 

- Najistotniejszą cechą tej konferencji jest to, że uczestnicy tą są technicy górnictwa, praktycy, którzy pokazują swoje doświadczenia i osiągnięcia związane z eksploatacją niskich pokładów oraz producenci wykorzystywanego do tego sprzętu - powiedział portalowi nettg.pl. - Technika eksploatacji niskich pokładów jest w pewnym sensie techniką nową, chociaż doświadczenia są już wieloletnie. Była wykorzystywana w niewielkim zakresie w kopalniach, bo przede wszystkim były eksploatowane pokłady grube, które jednak się kończą. W Europie udział eksploatacji pokładów cienkich będzie coraz większy. W związku z tym wymiana wszelkich doświadczeń daje taki inżynierski napęd do dalszego doskonalenia techniki strugowej i szukania odpowiedzi na pytania - jak zmienić organizację pracy, co zrobić, żeby eksploatować taniej, szybciej, więcej i bezpiecznie.

 

Uli Paschedag z Caterpillar Global Mining, firmy będącej głównym partnerem Forum, podkreślił w swoim wystąpieniu, że przyszłość techniki strugowej leży w zintegrowanych systemach urabiania ścianowego, pozwalających na wydobywanie czystszego węgla przy niższych kosztach - "lepiej, niż potrafi to zrobić jakikolwiek kombajn ścianowy" - podkreślił.

 

David Xianguang Tang z chińskiego oddziału Caterpillara dzielił się doświadczeniami z eksploatacji zautomatyzowanych systemów strugowych w grupie kapitałowej Tiefa. Obecnie w Chinach jest eksploatowanych 11 zautomatyzowanych systemów strugowych. David Xianguang Tang podkreślił, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat, sprzęt ten pozwolił na urabianie niskich pokładach w starych kopalniach firmy Tiefa, dzięki czemu ich żywotność została przedłużona, a tysiące górników nie straciło pracy.

 

Heinz-Werner Voss z RAG Mining Solutions GmbH przypomniał, że niemieckie górnictwo ma duże doświadczenie prowadzenia wydobycia w warunkach uskoków, co jest dużym problemem przy wydobyciu za pomocą strugów. Dodał, że zgromadzone przez RAG Mining Solutions know-how jest wykorzystywane w pracy wysokowydajnych kompleksów strugowych w trudnych warunkach. Do problemu niekorzystnych warunków geologicznych nawiązał Jan Matula z czeskiego OKD. Powiedział, że jego firmie nie udało się osiągnąć planowanych wielkości wydobycia za pomocą strugów. Na przeszkodzie stanęły uwarunkowania geologiczne i problemy sprzętowe. Jednak dodał, że" "w OKD oczekuje się, że udział strugów w produkcji węgla będzie rósł. Aby tak się stało musi firma musi rozwiązać wszystkie problemy występujące obecnie przy eksploatacji".

 

Również problemami zaletami techniki strugowej w kopalniach ukraińskich dzielili się przedstawiciele Narodowego Uniwersytetu Górniczego w Dniepopietrowsku.

 

Wyciąganie nauki

 

Podczas trzech sesji IMF 2011: "Technika strugowa i jej perspektywy", "Wykonanie i utrzymanie wyrobisk przygotowawczych dla ścian strugowych" oraz "Zastosowanie techniki strugowej środkiem do ograniczenia produkcji skały płonnej" przedstawiono 33 referaty.

 

- Jestem przekonany, że z tej konferencji wszyscy wyciągną jakąś naukę - podkreślił wiceprezes Stopa. - Myślę, że następne lata będą owocować nowymi doświadczenia i jak spotkamy w tym gronie za rok lub dwa to zaprezentujemy wiele nowych poglądów na temat strugów i ich zastosowania. Ugruntowało to we mnie przekonanie, że konferencje fachowców związanych bezpośrednio z ruchem kopalni powinny odbywać się częściej.

 

Uczestnicy konferencji nie tylko debatowali, ale także na dole kopalni Bogdanka zapoznawali się z pracą struga oraz robotami przygotowawczymi do uruchomienia nowej ściany eksploatowanej w tej technice. Nie kryli swego zaskoczenia i podziwu dla organizacji pracy, osiąganych efektów i załogi kopalni. W Bogdance szacuje się, iż eksploatacja cienkich pokładów technika strugową zwiększy zasoby operatywne kopalni o ok. 100 mln ton i wydłuży okres eksploatacji złóż o 10 lat. Kompleks strugowy pracujący w tej kopalni wg założeń ma wydajność 10 tys. ton urobku na dobę, a udało się osiągnąć rekordowe wydobycie 16894 ton. Co, ku niezadowoleniu prezesa Tarasa, nie jest rekordem świata, bowiem ten należy do jednej amerykańskich kopalń.

W Bogdance myślą o rozwijaniu tej techniki wydobycia.

 

- Mamy zakontraktowany już drugi strug - wyjaśnia Zbigniew Stopa. - Kontrakt ten będzie zrealizowany w drugiej połowie przyszłego roku. Rozwój tej strugowej jest uzależniony u nas od zakończenia inwestycji zakładu przeróbki węgla.

 

Pokonferencyjne wnioski

 

- Stosowania techniki strugowej otwiera nowe możliwości dla innowacyjnych rozwiązań tak w zakresie automatyzacji, informatyzacji jaki i monitoringu całego procesu wydobywczego - powiedział podsumowując konferencją dr Jerzy Kicki, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Szkoły Eksploatacji Podziemnej, której częścią jest XI IMF. - Wzrost efektywnego czasu pracy uzyskany dzięki tym rozwiązaniom jest kluczem do sukcesu ekonomicznego.

 

Dodał również, że światowe doświadczenia kopalń stosujących technikę strugową a także polskie Jastrzębskiej Spółki Węglowej wskazują, że eksploatacja cienkich pokładów to szansa dla wzrostu bazy zasobów przemysłowych, co w praktyce oznacza możliwość przedłużenia żywotności kopalń i ochronę miejsc pracy.

 

Dyskusja wykazała, że będzie wzrastała ilość kompleksów strugowych w ogólnej produkcji kopalń. Innym ważnym efektem tej techniki, jest ograniczenie ilości skały płonnej składowanej na powierzchni.

 

We wnioskach podkreślono, że drążenie wyrobisk korytarzowych, przygotowawczych wymaga poszukiwania rozwiązań technicznych kombajnów i obudów dostosowanych do wyzwań, jakie stawia przed nimi technologia strugowa - duże przekroje wyrobisk, duże dobowe postępy kompleksów strugowych. Zauważono, że efektywne, bezpieczne i niezawodne narzędzia umożliwiające sprostanie takim wyzwaniom niezawodna praca w każdych warunkach, uzyskiwanie znacznych postępów dobowych, możliwość dostosowania do zmieniających się warunków górniczo-geologicznych to dzisiaj warunek funkcjonowania współczesnego górnictwa w globalnym świecie. Ważnym elementem dalszych działań winno pozostawać szkolenie pracowników rozumiejących i stosujących ultranowoczesne rozwiązania techniczne. Jest to gwarantem wysokich wyników produkcyjnych - zaakcentowano.

 

- Działania podjęte przez Jastrzębską Spółkę Węglowe i LW Bogdanka należy powitać z ogromnym zadowoleniem, jako inicjatywa nacechowana troską o wyniki ekonomiczne, korespondujące z wymiarami społecznymi i środowiskowymi górnictwa - mówił dr Kicki. - Mieści się to w formule społecznej odpowiedzialności biznesu realizowane przez przedsiębiorstwa górnicze.

 

Organizatorem Konferencji była Fundacja dla AGH, a na czele Komitetu Organizacyjnego stał Artur Dyczko, który nie tylko dwoił się i troił, aby obrady przebiegły sprawie, ale i wszyscy goście byli zadowoleni z pobytu na Lubelszczyźnie.

 

Czytaj też: Odsłonimy blaski i cienie techniki strugowej i Bogdanka: wymiana doświadczeń w technice strugowej

W galerii: uczestnicy XI International Mining Forum nie tylko dyskutowali, ale zapoznawali się z konkretnymi rozwiązaniami na dole kopalni Bogdanka (zdjęcja Krystian Krawczyk - nettg.pl).

 

Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.