W Dąbrowie Górniczej obchody święta niepodległości odbywają się pod hasłem „Dni Wolnościowe” i nawiązują także do wydarzeń z 1905 r. W programie:
9.30–11.00 uroczystości na placu Wolności, wejście z orkiestrą od ulicy Górników Redenu, Apel Poległych prezentowany przez uczniów III LO im. gen. Andersa, złożenie kwiatów pod tablicą 11 pułku piechoty
11.00 – „Dąbrowski Bieg dla Niepodległej”, park Hallera (www.csir.pl): udział w wydarzeniu jest bezpłatny, zapisy w dniu biegu od godz. 10.00 (przy wejściu od centrum). Dystans ok.2,5 km, trasa prowadzi parkowymi alejkami.
11.15 – uroczystości na placu Bema, złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy
12.00 – msza za Ojczyznę, Bazylika Najświętszej Maryi Panny Anielskiej i złożenie urny z ziemią z pola bitwy pod Monte Cassino przez harcerzy Hufca ZHP Dąbrowa Górnicza
13.00 – Pogoria III – Pogoria Morsuje dla Niepodległej
16.00 – Park Hallera (przy wejściu od centrum) – występ Zespołu Pieśni i Tańca PKZ „Gołowianie”
17.00 – ognisko patriotyczne w parku Hallera (przy wejściu od centrum), przygotowane przez Katolicką Szkołę Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej oraz Muzeum Miejskie „Sztygarka” – wspólne śpiewanie piosenek patriotycznych i wojskowych.
Pałac Kultury Zagłębia
18.00 – Koncert Orkiestry Maxime „Tak brzmi Polska”
Wydarzenie połączy refleksję nad historią z radością wspólnego świętowania. Koncert „Tak brzmi Polska” w wykonaniu Orkiestry Maxime to muzyczna podróż przez piosenki towarzyszące pokoleniom Polaków.
Republika Zagłębiowska
120 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „Dni Wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.
„Dni Wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.
Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.
Patronem obchodów „Dni Wolnościowych” jest Cezary Uthke
Cezary Zefiryn Uthke ps. „Tadeusz” urodził się 26 sierpnia 1889 r. w Łodzi. Ukończył Szkołę Realną w Sosnowcu. Studiował na Politechnice w Rydze, Wyższej Szkole Technicznej w Moskwie oraz na Politechnice Warszawskiej uzyskując tytuł inżyniera architekta. Podczas I wojny światowej służył w artylerii rosyjskiej. W 1920 roku wstąpił do Wojska Polskiego, dowodząc baterią Pułku Artylerii Ciężkiej. Uczestnik Bitwy Warszawskiej.
Cezary Uthke był budowniczym miejskim oraz cenionym w Zagłębiu Dąbrowskim architektem i urbanistą. Zainicjował budowę osiedla Staszic. Był zaangażowany w organizowanie Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego oraz Czerwonego Harcerstwa. Aktywnie działał na rzecz miejscowej ludności, w tym najbiedniejszej. Organizował wycieczki dla młodzieży robotniczej, propagował idee budownictwa społecznego oraz tanich szpitali.
Jako członek PPS został dowódcą Gwardii Ludowej będącej zbrojną organizacją konspiracyjną tej formacji. Po scaleniu Gwardii z Armią Krajową w 1943 r. został szefem Wydziału Wojskowego Okręgu Śląskiego AK, był również przewidziany na Zastępcę Komendanta Okręgu Śląskiego AK. 15 grudnia 1943 r. został aresztowany i odwieziony do więzienia Mysłowicach, skąd trafił do obozu w Oświęcimiu. Skazany na karę śmierci wskutek sądu doraźnego. Stracony 26 maja lub 12 czerwca 1944.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.