Woj. śląskie uruchomiło dotąd 95 proc. środków Funduszu Sprawiedliwej Transformacji - poinformowała dyrektor departamentu rozwoju i transformacji regionu w urzędzie marszałkowskim woj. śląskiego Małgorzata Staś podczas wtorkowych obrad sejmowej podkomisji stałej ds. sprawiedliwej transformacji.
Wsparcie transformacji polskich regionów górniczych było w poprzednich latach przygotowywane w pracach nad Terytorialnymi Planami Sprawiedliwej Transformacji, tworzonymi pod kątem unijnego Just Transition Mechanism (JTM). Główne źródło finansowania JTM, czyli Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST), jest dziś włączone do regionalnych programów operacyjnych.
W woj. śląskim środki FST zasilają tzw. działanie 10. programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego (FE SL), kierowane wprost na działania mające wspierać transformację obszarów węglowych.
Relacjonująca we wtorek na sejmowej podkomisji realizację FST w woj. śląskim dyrektor Staś zadeklarowała, że w 2025 r. postęp jego wdrażania jest bardzo szybki: w naborach jest już 95 proc. alokacji tego funduszu, a we wnioskach o płatność 8 proc.
- Kolejne nabory wchodzą na zarząd województwa i uruchamiane są co tydzień. Więc za chwilę, do końca roku, mamy planowane 100 proc. uruchomienia wszystkich środków w naborach - zasygnalizowała Staś.
Dodała, że projekty wybrane do dofinansowania w woj. śląskim mają już wartość 6,8 proc. mld zł, co oznacza 72 proc. alokacji, a podpisane umowy wypełniają 64 proc. alokacji.
Dyrektor zaznaczyła, że na 2,2 mld euro alokacji w regionie zapotrzebowanie na środki w niektórych częściach FST znacznie ją przekroczyło: złożono projekty na 13,5 mld zł, czyli 143 proc. dostępnych środków.
Największe zainteresowanie było w naborach dotyczących np. firm rzemieślniczych czy małych firm, powiązanych z przemysłem górniczym, ale też dużych firm, które z przemysłu górniczego i wsparcia przemysłu górniczego przeszły na przemysł zbrojeniowy. Zaawansowane są też projekty kluczowe, z których na 25 projektów podpisano już 19 umów.
Ogółem do woj. śląskiego w obecnej perspektywie finansowej trafia z FST ok. 2,2 mld euro (w priorytecie 10., cały FE SL ma wartość 5,1 mld euro). Polskie regiony węglowe starały się o zachowanie FST, zarządzanego z poziomu regionów, w kolejnej europejskiej perspektywie finansowej 2028-34, ale w dotychczasowych propozycjach jej kształtu FST już nie ma.
Dyrektor Staś podkreśliła we wtorek wagę FST dla woj. śląskiego, nazywając ten fundusz “złotym graalem“. - Zawsze nam brakowało właśnie takiego funduszu jak FST, bo my jesteśmy w permanentnym procesie transformacji i on naprawdę odpowiada na potrzeby woj. śląskiego - stwierdziła szefowa departamentu rozwoju i transformacji regionu w tamtejszym urzędzie marszałkowskim.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
