24–26 września Lublin stał się stolicą polskiego górnictwa i dyskusji o przyszłości surowców. VI Polski Kongres Górniczy, którego gospodarzem był Lubelski Węgiel „Bogdanka”, odbywał się na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Szósta edycja Kongresu zgromadziła przedstawicieli administracji rządowej, świata nauki, największych spółek sektora wydobywczego i energetycznego oraz partnerów społecznych. Motywami przewodnimi były bezpieczeństwo surowcowe państwa, rola pierwiastków krytycznych, edukacja kadr przyszłości oraz cyfrowa transformacja sektora.
Dzień pierwszy – otwarcie i strategiczne kierunki
Kongres otworzył przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, dr hab. inż. Artur Dyczko, dyrektor Oddziału Górnośląskiego Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego.
- Lublin staje się dziś sercem polskiego górnictwa – miejscem, gdzie tradycja spotyka się z przyszłością. Nie rozmawiamy tu tylko o węglu, ale o bezpieczeństwie energetycznym kraju, o strategicznych pierwiastkach, o ochronie danych i wiedzy, które są nowym złotem XXI wieku. Naszą odpowiedzialnością jest zbudować wspólną strategię – taką, która zapewni Polsce siłę, suwerenność i bezpieczeństwo na pokolenia. Ogłoszona przez nas i przyjęta Deklaracja Lubelska VI PKG 2025 nie jest tylko dokumentem – to plan budowy cyfrowej tarczy bezpieczeństwa państwa. To zobowiązanie, że będziemy chronić nasze zasoby naturalne, dane geologiczne i kompetencje technologiczne tak samo, jak chronimy granice. To także apel o nową politykę surowcową, w której inwestycje w edukację, badania i innowacje staną się fundamentem niezależności gospodarczej i energetycznej Polski. Tylko działając razem – nauka, przemysł i administracja – możemy zapewnić przyszłym pokoleniom kraj silny, odporny i bezpieczny – mówił Dyczko.
Zaraz po nim głos zabrał prezes LW Bogdanka, Zbigniew Stopa, przypominając o 50-leciu Lubelskiego Zagłębia Węglowego i roli Bogdanki w bezpieczeństwie energetycznym kraju.
- Bogdanka jest symbolem determinacji, pracy i nowoczesności. Jako spółka odpowiedzialna za bezpieczeństwo energetyczne regionu i kraju czujemy obowiązek, by uczestniczyć w dyskusji o przyszłości polskiego górnictwa. Kongres to okazja, by mówić wprost – o wyzwaniach, ale i o możliwościach, jakie przed nami stoją – podkreślił Stopa.
W dalszej części poruszano tematy istotnym znaczeniu dla polityki surowcowej Polski. Wiceminister energii Konrad Wojnarowski mówił o Białej Księdze Zrównoważonej Transformacji Regionów Węglowych 2025–2049, nowelizacji ustawy górniczej oraz aktualizacji KPEiK.
- Transformacja musi być etapowa i skoncentrowana na człowieku. Naszym celem jest zachowanie bezpieczeństwa energetycznego, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwego procesu zmian dla górników, ich rodzin i regionów – podkreślił.
Główny Geolog Kraju, prof. Krzysztof Galos, zaprezentował założenia nowej Polityki Surowcowej Państwa.
- Bezpieczeństwo surowcowe to filar bezpieczeństwa państwa. Polska musi w pełni wykorzystać swoje zasoby, przy jednoczesnym inwestowaniu w badania i nowe technologie – powiedział.
Eksperci, w tym prof. Stanisław Tokarski, zwracali uwagę na konieczność korekty polityki energetycznej.
- Transformacja bez strategii bezpieczeństwa może stać się największym ryzykiem dla gospodarki. Potrzebujemy realistycznych scenariuszy i filarów stabilnych mocy – zaznaczył Tokarski.
Z kolei prof. Krzysztof Szamałek przypomniał: - Bez edukacji surowcowej nie będzie ani bezpieczeństwa państwa, ani dobrobytu. Świadomość społeczna to fundament akceptacji dla inwestycji.
Z prezentacją dotyczącą wyzwań operacyjnych i strategicznych stojących przed Bogdanką wystąpił Bartosza Rożnawski, zastępca prezesa zarządu ds. produkcji LW Bogdanka,
- Bogdanka jest dziś najbardziej nowoczesną i rentowną kopalnią węgla kamiennego w Polsce. Ale borykamy się z nierównym traktowaniem na rynku – podczas gdy my działamy w pełni rynkowo, kopalnie śląskie korzystają z systemu dotacji i mechanizmów wsparcia, które zaburzają konkurencję. To tworzy sytuację, w której nasza efektywność i dyscyplina kosztowa nie przekładają się na równe warunki gry. Mimo tego utrzymujemy stabilne wyniki i inwestujemy w rozwój, udowadniając, że można prowadzić górnictwo w sposób zdrowy finansowo i odpowiedzialny. Bogdanka nie oczekuje przywilejów – oczekuje równego traktowania, które pozwoli w pełni wykorzystać nasz potencjał dla bezpieczeństwa energetycznego kraju – mówił Rożnawski.
Dzień drugi – edukacja i przyszłe kadry
Czwartek upłynął pod znakiem edukacji i nauki. Najważniejszym wydarzeniem było podpisanie porozumienia AGH, Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Śląskiej o wspólnej strategii kształcenia i badań. Rektorzy podkreślali, że to odpowiedź na nowe wyzwania: cyfryzację, gospodarkę obiegu zamkniętego, sztuczną inteligencję i transformację energetyczną.
To nie jest tylko dokument – to wspólna decyzja, że chcemy patrzeć w przyszłość. Naszym zadaniem jest kształcenie ludzi, którzy będą decydować o rozwoju gospodarki surowcowej Polski przez kolejne dekady – mówił prof. Jerzy Lis, rektor AGH.
Sesje drugiego dnia odbywały się w gościnnych murach UMCS oraz równolegle w dwóch salach konferencyjnych w LW Bogdanka. Dyskutowano m.in. o nowych kompetencjach dla przemysłu 4.0, automatyzacji procesów wydobywczych, zielonej transformacji i roli surowców krytycznych w globalnej gospodarce. Bogdanka była wskazywana jako przykład kopalni, która aktywnie współpracuje z uczelniami i wspiera rozwój nowych kadr.
Silnym akcentem był również CyberPoligon ISAC SIG, zorganizowany na Wydziale Informatyki UMCS. W wydarzeniu wzięło udział 10 zespołów IT ze spółek energetycznych i górniczych, które rywalizowały w symulacjach odpierania ataków hakerskich. To ćwiczenie miało pokazać, jak ważna dla bezpieczeństwa sektora wydobywczego i energetycznego staje się dziś ochrona systemów cyfrowych.
Dzień trzeci – cyfrowa tarcza bezpieczeństwa i Deklaracja Lubelska
Piątek upłynął pod znakiem cyberbezpieczeństwa i nowoczesnych technologii. Symbolicznym wydarzeniem były warsztaty CyberPoligonISAC SIG, podczas których zaprezentowano, jak chronić dane geologiczne, infrastrukturę i systemy górnicze przed cyberatakami.
Tego samego dnia odbyła się również sesja wyjazdowa w LW Bogdanka, która pokazała uczestnikom, jak funkcjonuje nowoczesna kopalnia i jak wdraża rozwiązania cyfrowe oraz automatyzację. Dla wielu gości była to okazja, by przekonać się, że Bogdanka jest nie tylko liderem w efektywności, ale również pionierem innowacyjnych technologii.
Kulminacją kongresu było przyjęcie Deklaracji Lubelskiej, dokumentu wskazującego kierunki polityki surowcowej Polski do 2050 roku. Zawiera ona koncepcję budowy „cyfrowej tarczy bezpieczeństwa”, która ma chronić proces transformacji przed zagrożeniami.
- Bezpieczeństwo państwa to dziś nie tylko dostęp do surowców, ale także ochrona danych, infrastruktury technicznej i wiedzy geologicznej – traktowanych jako zasób strategiczny i element bezpieczeństwa narodowego – podkreślali sygnatariusze.
Ostatnim akcentem był dialog z młodzieżą – spotkanie z uczniami klas o profilu cyberbezpieczeństwo, które pokazało, że przyszłość górnictwa i transformacji surowcowej dotyczy także nowych pokoleń oraz nowych wyzwań.
IndusComp – eksport polskich kompetencji
Jednym z najważniejszych wydarzeń kongresu, nawiązującym do hasła „surowce – energia – transformacja”, było podpisanie pierwszego dnia, umowy o utworzeniu Polskiego Klastra Kompetencji Przemysłowych „IndusComp”, którego sygnatariuszem została Bogdanka.
- IndusComp to nie tylko projekt gospodarczy, ale także szansa na promocję polskich kompetencji technologicznych na rynkach międzynarodowych. Bogdanka, dzięki swojej pozycji i doświadczeniu, może być naturalnym liderem tego procesu. Pokazujemy, że potrafimy myśleć globalnie i jesteśmy gotowi dzielić się know-how wypracowanym przez dekady w Polsce – mówił Sławomir Krenczyk, zastępca prezesa zarządu ds. rozwoju LW Bogdanka. Równolegle Spółka poinformowała o inauguracji współpracy z brytyjską firmą Mining Competence & Advisory Ltd.
VI Polski Kongres Górniczy w Lublinie pokazał, że dyskusja o przyszłości górnictwa to nie tylko rozmowa o węglu. To także debata o nowych surowcach, edukacji, innowacjach i eksporcie polskich kompetencji. W centrum tych wydarzeń znalazła się Bogdanka – gospodarz kongresu, inicjator międzynarodowych projektów i przykład nowoczesnej, odpowiedzialnej kopalni, która łączy tradycję z przyszłością.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
