Minął pierwszy rok funkcjonowania programu „Aktywny Rodzic”, który wprowadzono w całej Polsce 1 października 2024 roku. Na Śląsku, gdzie liczba rodzin z małymi dziećmi jest jedną z największych w kraju, efekty programu są szczególnie widoczne.
W pierwszym roku funkcjonowania programu „Aktywny Rodzic” świadczeniami w jego ramach zostało objętych 88 170 dzieci z województwa śląskiego. Efekty?
* Opłaty za opiekę spadły z 990 zł do zaledwie 137 zł
* Aż o 10,17% więcej maluchów ma miejsce w żłobkach i klubach dziecięcych
* Powstało 3508 nowych miejsc opieki i aż 124 nowe instytucje
* Zmniejszyła się liczba tzw. „białych plam” czyli gmin, w których nie funkcjonuje żadna instytucjonalna forma opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 – dziś jest to już tylko 29 gmin w całym województwie.
Program daje rodzicom dzieci w wieku od roku do 35 miesięcy możliwość wyboru jednej z trzech form wsparcia. „Aktywni rodzice w pracy” to opcja dla tych, którzy chcą łączyć opiekę nad dzieckiem z zatrudnieniem. „Aktywnie w żłobku” pozwala zmniejszyć koszty pobytu dziecka w placówce opiekuńczej. „Aktywnie w domu” to świadczenie dla rodziców i opiekunów, którzy samodzielnie zajmują się dziećmi i nie korzystają z żłobków ani klubów dziecięcych.
Na Śląsku program ułatwił wielu rodzinom powrót jednego z rodziców do pracy. W miastach takich jak Katowice, Gliwice czy Rybnik popularność zdobyło świadczenie wspierające opłaty za żłobki, które obniżyło koszty opieki i zwiększyło dostępność miejsc. W mniejszych gminach częściej wybierano opcję „aktywnie w domu”, bo brakowało tam wystarczającej liczby placówek.
Rodzice podkreślają, że wsparcie finansowe jest realną ulgą w domowym budżecie, ale zwracają też uwagę na problemy. Część rodzin miała kłopot z procedurami elektronicznego składania wniosków. Inni narzekali na ograniczoną liczbę miejsc w żłobkach, co utrudniało skorzystanie z pełnej oferty programu. Z danych ZUS wynika, że zainteresowanie świadczeniem rośnie. W regionie złożono kilkadziesiąt tysięcy wniosków, a programem objęto setki placówek opieki.
Pierwszy rok pokazał, że „Aktywny Rodzic” spełnia swoją rolę jako narzędzie wspierające rodzinę i rynek pracy. Na Śląsku efekty widać szczególnie tam, gdzie rozwinięta jest sieć żłobków. Wciąż jednak wyzwaniem pozostają gminy, które takich instytucji nie mają. Eksperci podkreślają, że przyszłość programu zależy od inwestycji w infrastrukturę opiekuńczą i lepszej informacji kierowanej do rodziców.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
