Związkowcy z Krajowej Sekcji Górnictwa Rud Miedzi NSZZ „Solidarność” zwrócili się z apelem do minister Pauliny Henning-Kloski o podjęcie pilnych działań na rzecz ochrony krajowego przemysłu wydobywczego i hutniczego przed skutkami systemu EU ETS. Podkreślają też, że trzeba jasno określić strategiczną rolę KGHM w dostarczaniu metali niezbędnych dla przemysłu obronnego.
KGHM Polska Miedź to jeden z największych producentów miedzi i srebra w Europie. Już październiku rozpoczną się konsultacje społeczne dotyczące wdrażania unijnego CRM Act (Critical Raw Materials Act). Akt ten ma na celu zabezpieczenie dostępu do surowców krytycznych, rozwój wydobycia i przetwarzania w Europie oraz ograniczenie zależności od importu z krajów trzecich. „Równolegle w Polsce toczą się konsultacje Polityki Surowcowej Państwa, której celem jest określenie priorytetów w zakresie wykorzystania krajowych złóż. Oba procesy stanowią wyjątkową okazję, aby jasno określić strategiczną rolę KGHM w dostarczaniu metali niezbędnych dla przemysłu obronnego” - czytamy w piśmie skierowanym do minister klimatu i środowiska.
Związkowcy przypominają, że w ostatnich miesiącach przedstawiciele rządu wyraźnie akcentowali potrzebę wyłączenia produkcji obronnej z systemu EU ETS. 5 lipca 2025 r. wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta zapowiedział, że Polska wystąpi z propozycją wyłączenia produkcji przeznaczonej na obronność z ETS, wskazując na konieczność doprecyzowania definicji i przeprowadzenia szczegółowych analiz. 4 września 2025 r. wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko zadeklarował publicznie, że sektor zbrojeniowy zostanie wyłączony z unijnego limitu emisji w ramach prac budżetowych UE.
Surowce wydobywane i przetwarzane przez KGHM mają zasadnicze znaczenie dla przemysłu zbrojeniowego. Miedź wykorzystywana jest w systemach łączności, elektronice, silnikach elektrycznych i radarach. Srebro stanowi niezastąpiony materiał w precyzyjnych elementach przewodzących i systemach komunikacji. Stopy miedzi znajdują zastosowanie w częściach konstrukcyjnych, elementach osłonowych i pancerzach, natomiast metale towarzyszące, takie jak molibden, nikiel, kobalt czy wolfram, są niezbędne w produkcji stali pancernych, stopów lotniczych i materiałów o podwyższonej wytrzymałości. Bez tych surowców niemożliwa jest produkcja nowoczesnego uzbrojenia, elektroniki wojskowej i sprzętu obronnego.
„System EU ETS nakłada na KGHM ogromne obciążenia finansowe, które ograniczają możliwości inwestycyjne, podważają konkurencyjność wobec producentów spoza Unii i realnie zagrażają utrzymaniu ciągłości wydobycia oraz przetwarzania surowców kluczowych dla obronności. W konsekwencji Polska mogłaby zostać zmuszona do importu strategicznych metali z państw trzecich, w tym z krajów BRICS, co byłoby sprzeczne zarówno z celem CRM Act, jak i z interesem bezpieczeństwa narodowego” – zwracają uwagę pomysłodawcy apelu.
I dodają: „Wnosimy o bezzwłoczne objęcie KGHM Polska Miedź – wraz z kopalniami, hutami oraz własnymi źródłami energii – wyłączeniem z systemu EU ETS w zakresie działalności związanej z produkcją i przetwarzaniem surowców krytycznych dla celów obronnych. Jednocześnie apelujemy o to, by w ramach wdrażania CRM Act oraz Polityki Surowcowej Państwa zostały wprowadzone jasne zapisy chroniące krajowych producentów surowców strategicznych przed nadmiernymi obciążeniami regulacyjnymi, a także mechanizmy wsparcia pozwalające na dalszy rozwój technologiczny i modernizacyjny”.
Związkowcy kończą list apelem o zdecydowane działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska, aby KGHM został uznany i potraktowany jako podmiot strategiczny – nie tylko dla gospodarki narodowej, lecz także dla bezpieczeństwa militarnego Polski.
Pismo podpisał Bogusław Szarek, przewodniczący Krajowej Sekcji Górnictwa Rud Miedzi NSZZ „Solidarność”.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
