Jeśli w którymkolwiek zakątku naszego kraju miałaby powstać kopalnia przyszłości, to tylko w Myszkowie. Potencjał złóż rud molibdenowo-wolframowo-miedziowych, które kryje tamtejsza ziemia, jest imponujący. Złoże obejmuje ponad 550 mln ton zasobów bilansowych rudy miedzi, molibdenu i wolframu, w tym ok. 0,8 mln ton miedzi, 0,3 mln ton molibdenu i 0,24 mln ton wolframu, a także dodatkowo 750 mln ton rudy pozabilansowej.
Zmieniające się globalne realia dostępu do surowców sprawiają, że Europa i Polska muszą budować własne źródła tzw. surowców krytycznych (CRM – Critical Raw Materials). To fundament rozwoju energetyki odnawialnej, elektromobilności, obronności czy cyfryzacji. W związku z regulacjami unijnego Critical Raw Materials Act (CRMA) Polska przygotowuje krajowy program implementacji tej polityki – aktywnie wspierany przez Państwowy Instytut Geologiczny – PIB. Jedną z kluczowych ról w tym procesie odgrywa Oddział Górnośląski PIG-PIB, gdzie działa zespół jednych z najlepszych specjalistów w kraju.
Bezpieczeństwo surowcowe najistotniejsze
Podczas ostatniego seminarium w Oddziale Górnośląskim Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB omówiono potencjał złóż rud molibdenowo-wolframowo-miedziowych w Myszkowie – jedynego miejsca w Polsce, gdzie udokumentowano zasoby wolframu.
Seminarium miało wybitnie naukowy charakter dzięki wystąpieniom takich ekspertów, jak dr inż. Beata Naglik, dr Zbigniew Małolepszy oraz Ryszard Habryn. Prelegenci podkreślali zarówno złożoność budowy geologicznej Myszkowa, jak i wagę badań nad surowcami krytycznymi dla przyszłości polskiej gospodarki. Spotkanie swoją obecnością zaszczycił prof. Krzysztof Galos, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, główny geolog kraju. Jego udział był wyraźnym sygnałem, że państwo traktuje temat zasobów złoża Myszków priorytetowo.
– Pierwiastki krytyczne to dziś fundament rozwoju nowoczesnej gospodarki – od energetyki odnawialnej, przez elektromobilność, po przemysł obronny i cyfrowy. Polska nie może opierać się wyłącznie na ich imporcie, dlatego potrzebujemy własnych źródeł i własnych projektów strategicznych. Wdrażanie CRMA to krok w tym kierunku. Złoże w Myszkowie jest przykładem potencjału, który musimy chronić i próbować wykorzystać z myślą o przyszłych pokoleniach – podkreślił Krzysztof Galos.
Obecność głównego geologa kraju była także formą uznania dla pracy śląskich geologów Państwowego Instytutu Geologicznego, którzy wnoszą realny wkład w budowę nowej polityki surowcowej państwa. Nie stanowią oni jedynie zaplecza badawczego, ale są ważnym elementem wdrażania nowej polityki surowcowej państwa. Kompetencje śląskich geologów i hydrogeologów czynią z nich naturalnych liderów badań nad surowcami krytycznymi i partnerów w procesach transformacji gospodarczej. Śląsk zaś ma szansę stać się miejscem, gdzie tradycja przemysłowa spotyka się z przyszłością, Myszków zaś może być symbolem tej przemiany.
Trójwymiarowy model geologiczny
– Tym spotkaniem rozpoczynamy cykl otwartych zebrań naukowych, na które będziemy zapraszać czołowych naukowców z zakresu szeroko rozumianych nauk o Ziemi. Oddział Górnośląski otwiera się na współpracę z innymi jednostkami badawczymi i całymi środowiskami. Chcemy być partnerem i ambasadorem nowej polityki surowcowej państwa – zarówno w wymiarze naukowym, jak i praktycznym – podkreślił dr hab. inż. Artur Dyczko.
Warto w tym miejscu nadmienić, że w ramach prac realizowanych w Oddziale Górnośląskim PIG-PIB wykonany został trójwymiarowy model geologiczny złoża rud Mo-Cu-W Myszków. To model strukturalny, wzbogacony o elementy geochemiczne, który posłuży do wizualizacji wyników badań oraz przedstawienia przestrzennego rozmieszczenia potencjalnych kopalin towarzyszących w odniesieniu do elementów budowy złoża.
Podsumowując, zarówno środowisko naukowe, jak i minister byli zgodni – złoże Myszków wymaga dalszych prac dokumentacyjnych i nowych wierceń, aby w pełni, ponad wszelką wątpliwość, ocenić jego strategiczny potencjał.
Warto też dodać, że problematyce surowców krytycznych poświęcona zostanie specjalna sesja VI Polskiego Kongresu Geologicznego w Lublinie, który odbędzie się w dniach 24-26 września bieżącego roku. Sesja zatytułowana „Surowce krytyczne – Critical Raw Materials Economic and Environmental Challenge” organizowana jest wspólnie przez Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz PIG-PIB i zgromadzić ma naukowców ze wszystkich środowisk badawczych w kraju – zapowiadają organizatorzy wydarzenia.
Kolejną okazją do kontynuacji tej debaty będzie II Kongres Surowcowy, zaplanowany na 3-6 listopada 2025 r. w Krynicy-Zdroju. Wydarzenie organizowane przez Pracownię Polityki Surowcowej IGSMiE PAN oraz Państwowy Instytut Geologiczny – PIB stanie się przestrzenią do szerokiej wymiany poglądów na temat gospodarowania surowcami mineralnymi we współczesnym świecie, z udziałem przedstawicieli nauki, przemysłu i administracji.
Oba przedsięwzięcia – jak podkreślono – mają być nie tylko prezentacją działań Głównego Geologa Kraju i jego współpracowników, ale przede wszystkim przestrzenią do otwartej debaty z szerokim gronem fachowców i interesariuszy, której celem jest wspólne kształtowanie nowoczesnej polityki surowcowej opartej na świadomości i odpowiedzialności wobec wyzwań przyszłości.
Według najnowszych danych PIG-PIB złoże obejmuje ponad 550 mln ton zasobów bilansowych rudy miedzi, molibdenu i wolframu, w tym ok. 0,8 mln ton miedzi, 0,3 mln t molibdenu i 0,24 mln t wolframu, a także dodatkowo 750 mln t rudy pozabilansowej.
Co ważne, złoże Myszków jest złożem porfirowym, powstałym około 300 mln lat temu. Oprócz trzech głównych metali zawiera także cenne domieszki: srebro, ren, kobalt czy pierwiastki ziem rzadkich. To potencjał, który w przyszłości może stać się istotnym elementem bezpieczeństwa surowcowego nie tylko Śląska, ale i całej Polski.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
