Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach podpisał porozumienie z Izbą Adwokacką w Katowicach w sprawie uruchomienia bezpłatnej pomocy prawnej dla beneficjentów poszkodowanych w programie Czyste Powietrze. To istotne zwłaszcza dla tych, którzy we własnym zakresie nie są w stanie zmierzyć się z tym problemem.
Sprawa dotyczy nadużyć, do których dochodziło w minionych latach ze strony nieuczciwych firm i pośredników, którzy zawyżali koszty, realizowali nieefektywne inwestycje w ramach programu Czyste Powietrze i wymuszali pełnomocnictwa na beneficjentach, a następnie znikali z rynku, pozostawiając ich z problemami i długami. Nie wszyscy poszkodowani są w stanie poradzić sobie w takiej sytuacji. Z myślą o nich Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach podpisał porozumienie z Izbą Adwokacką w Katowicach w sprawie uruchomienia bezpłatnej pomocy prawnej dla beneficjentów poszkodowanych w programie Czyste Powietrze.
Ze strony Izby swój podpis złożył mec. Leszek Cholewa, dziekan Katowickiej Izby Adwokackiej.
Dzięki tej inicjatywie osoby, które padły ofiarą nieuczciwych wykonawców lub pośredników, będą mogły liczyć na profesjonalne wsparcie prawników w dochodzeniu swoich praw.
Ogromna odpowiedzialność
– Program Czyste Powietrze to nie tylko inwestycja w zdrowie i środowisko, ale także ogromna odpowiedzialność. Zdarzają się sytuacje, w których beneficjenci padają ofiarą nieuczciwych działań. Nie możemy przechodzić obok tego obojętnie. Dzięki współpracy z Izbą Adwokacką zapewnimy im konkretne wsparcie prawne i poczucie, że nie są zostawieni sami sobie – wskazuje Mateusz Pindel, prezes WFOŚiGW w Katowicach.
Podkreśla jednocześnie, że większość wykonawców jest uczciwa i wykonuje rzetelnie zadania prowadzone w ramach programu Czyste Powietrze.
– Nie stajemy przeciwko wykonawcom, ponieważ w ramach programu Czyste Powietrze znaczna większość wykonawców jest uczciwa, wykonuje rzetelnie inwestycje i to przede wszystkim również na nich się skupiamy. Jesteśmy w ciągłym dialogu, staramy się usprawnić ilość i szybkość oceny tych wniosków, żeby środki trafiały właśnie do tych wykonawców – wyjaśnia.
Konsultacje prawne i wskazówki co do możliwego sposobu postępowania beneficjentów w celu dochodzenia ich wierzytelności od wykonawców będą prowadzone w siedzibie Funduszu w Katowicach przy ul. Wita Stwosza 2. Na spotkanie należy umówić się telefonicznie w godzinach pracy Funduszu.
Pojawił się również kolejny problem. Otóż beneficjenci programu Czyste Powietrze mogą zostać zmuszeni do zwrotu otrzymanych dotacji wraz z odsetkami. Chodzi zwłaszcza o właścicieli części pieców opalanych pelletem. Jak poinformowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska, powodem są nieprawidłowości związane z kotłami. Decyzja o zwrocie dotacji została podjęta przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy we współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Podstawą do takiego działania są podejrzenia, że niektóre kotły na pellet mogą być wyposażone w niedozwolony ruszt awaryjny, co narusza regulamin programu Czyste Powietrze. Resort klimatu podkreślił, że spalanie nieprzeznaczonych paliw w kotle na pellet przy użyciu rusztu awaryjnego zmienia parametry procesu, powodując wysokie emisje pyłów i zanieczyszczeń. To zaś niweczy cele ekologiczne programu. Dodatkowo takie rozwiązanie wprowadza konsumentów w błąd, gdyż kotły sprzedawane jako ekologiczne mogą w rzeczywistości działać jak tradycyjne „kopciuchy”, co jest sprzeczne z celem transformacji energetycznej. NFOŚiGW wykrył nieprawidłowości na blisko 41 mln zł. Kontrole mogą ujawnić więcej problemów. NFOŚiGW wypowiedział już 1,4 tys. umów, a w 652 przypadkach dotacja została pomniejszona. Łącznie ma zostać zwrócone 40,9 mln zł.
Koszty w programie Czyste Powietrze powinny być ponoszone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, postanowieniami umowy dotacji, wymogami tego programu, w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów i optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów. Przed zakupem materiałów budowlanych, takich jak np. okna, drzwi czy systemy grzewcze, a także usług, należy sprawdzić, czy ich ceny nie są zawyżone w odniesieniu do cen i stawek rynkowych. Zawyżone koszty mogą zostać uznane za nieuzasadnione, co może skutkować utratą dotacji lub konsekwencjami prawnymi. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ma prawo i obowiązek kontrolować wydatki, analizować faktury i domagać się uzasadnienia poniesionych kosztów. W przypadku podejrzenia nieprawidłowości, sprawa może zostać zgłoszona do odpowiednich organów.
Dwa ważne programy
Przy okazji warto pamiętać o tym, że 1 lipca br. ruszyły dwa programy – EKO Wspólnota z nowymi udogodnieniami dla wspólnot mieszkaniowych oraz „Zamień piec na sieć”, z korzystniejszymi warunkami dla inwestycji w nowoczesne systemy grzewcze, które zostały ogłoszone na spotkaniu informacyjno-edukacyjnym zorganizowanym przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Chodzi przede wszystkim o zapobieganie powstawaniu lub ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, a co za tym idzie, zmniejszenie stopnia narażenia ludzi na oddziaływanie tychże zanieczyszczeń, które fatalnie mogą się odbić na ich codziennym życiu i zdrowiu. EKO Wspólnota kładzie poza tym nacisk na większe wykorzystywanie instalacji odnawialnych źródeł energii. W grę wchodzi też upowszechnianie wykorzystania nowoczesnych technologii służących ograniczeniu niskiej emisji. Pozostałe cele to redukcja zużycia energii cieplnej oraz zapotrzebowania na energię elektryczną.
Beneficjentami programu EKO Wspólnota są wspólnoty mieszkaniowe. W formie dotacji można otrzymać do 15 proc. kosztów kwalifikowanych zadania, lecz nie więcej niż 66.500 zł. Z kolei w formie pożyczki i dotacji można się ubiegać łącznie o pokrycie nawet do 100 proc. kosztów kwalifikowanych zadania. W tym mieszczą się pożyczka w wysokości do 100 proc. udzielonego dofinansowania oraz dotacja sięgająca do 35 proc. udzielonego dofinansowania, ale nie więcej niż 250 tys. zł. Warunkiem udzielenia przez Fundusz dofinansowania w formie dotacji do 35 proc. jest skorzystanie z dofinansowania w formie pożyczki. Z kolei Program „Zmień piec na sieć” wspiera zabudowę przyłącza dla budynków lub źródła OZE przez koncesjonowane przedsiębiorstwa ciepłownicze. Beneficjentami środków są koncesjonowane przedsiębiorstwa ciepłownicze, w których zasilanie sieci ciepłowniczej następuje ze źródła ciepła wyposażonego w emitor o wysokości powyżej 40 m (wysoka emisja) lub źródła ciepła zasilanego w całości lub w części z kogeneracji. Warunkiem uzyskania dofinansowania (w przypadku zasilania obiektu w stanie dotychczasowym węglem) jest likwidacja źródeł węglowych zasilających minimum 75 proc. lokali w budynku (należy stosować zaokrąglenia matematycznie, dopuszczalne jest zaokrąglenie sztuk źródeł ciepła w dół, zgodnie z regułami zaokrągleń). Warunek nie dotyczy kotłów 5. klasy.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
