Polska prezydencja odegrała istotną rolę w dialogu na temat przyszłości jednolitego rynku UE, w pracach Rady UE zostało uwzględnionych wiele kwestii ważnych dla polskich firm - ocenia Konfederacja Lewiatan. Jak podkreśla, flagową częścią programu prezydencji były inicjatywy deregulacyjne.
W obszarze jednolitego rynku organizacja wskazuje wydanie przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii trzeciej edycji Czarnej Księgi Barier, przedstawiającej zgłoszone przez przedsiębiorców bariery w funkcjonowaniu jednolitego rynku - zarówno prawne, jak i administracyjne. W dokumencie nacisk położono szczególnie na utrudnienia w świadczeniu usług transgranicznych, nieuzasadnione formalności w delegowaniu pracowników, a także niejednolite podejście państw członkowskich do przepisów UE.
W obszarze raportowania zrównoważonego rozwoju CSRD Rada zaproponowała m.in. podniesienie progów - do 1000 pracowników i 450 mln euro obrotu - oraz wyłączenie małych i średnich firm z tych obowiązków. W obszarze regulacji dotyczących należytej staranności CS3D podniesiono progi do 5000 pracowników i 1,5 mld euro obrotu, ograniczono obowiązki należytej staranności do najbliższych partnerów handlowych, a obowiązek przygotowania planów transformacji klimatycznej został przesunięty o dwa lata - wskazuje Lewiatan. Przypomina też, że Rada utrzymała propozycję Komisji dotyczącą zniesienia jednolitego reżimu odpowiedzialności cywilnej oraz przesunęła termin wdrożenia CS3D do lipca 2028 r. Po przyjęciu stanowiska przez PE będą mogły rozpocząć się negocjacje trójstronne.
Jako konkretne rezultaty prezydencji Lewiatan wskazuje powstanie w Poznaniu Fabryki Sztucznej Inteligencji czy przyjęcie Konkluzji Rady dotyczących niezawodnej i odpornej łączności, które wspierają kierunkowo Komisję Europejską w jej pracach nad przyszłą regulacją - Digital Networks Act.
Konfederacja Lewiatan wymienia też przyjęcie przez Radę wspólnego stanowiska w sprawie reformy unijnego prawa farmaceutycznego, co otwiera drogę do dalszych negocjacji z Parlamentem Europejskim i Komisją. To pierwsza tak szeroka nowelizacja przepisów farmaceutycznych od 2004 r., mająca na celu poprawę konkurencyjności europejskiego rynku leków i równego dostępu pacjentów do terapii w całej UE. Polska prezydencja doprowadziła do kompromisu w wielu trudnych kwestiach, uwzględniającego m.in. skrócenie ochrony rynkowej do jednego roku, czy stworzenie warunków dla producentów leków genetycznych do wcześniejszego przygotowania się do wejścia leków na rynek podczas trwającej ochrony danych - podkreśla organizacja.
Za sukces polskiej prezydencji Konfederacja Lewiatan uważa także nadanie najwyższego priorytetu deregulacji, w wyniku czego przyjęto pakiet Omnibus na rzecz uproszczenia legislacji dotyczącej sprawozdawczości, zrównoważonego rozwoju i inwestycji. Obszarów do deregulacji jest jednak dużo więcej. Przykładem jest rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation).
Jak przypomina Lewiatan, jednym z postulatów organizacji na prezydencję Polski w Radzie UE było wsparcie dla procesu rozszerzania Unii Europejskiej o nowe kraje, w szczególności Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Był to także priorytet polskiej prezydencji, w szczególności jeśli chodzi o Ukrainę i Mołdawię. Odnotowano istotne postępy w realizacji wstępnego etapu, czyli przeglądu prawa, który powinien zakończyć się całkowicie jesienią 2025 r. Ambicją polskiej prezydencji było faktyczne otwarcie negocjacji akcesyjnych w pierwszych obszarach (klastrach), a przynajmniej w pierwszym z nich (fundamentals). Niestety, nie doszło do tego ze względu na brak jednomyślności w tej kwestii wśród krajów członkowskich UE, póki co sprzeciw wyrażają przede wszystkim Węgry - podkreśla organizacja. Nie udało się również zastąpić tymczasowego porozumienia o handlu z Ukrainą (Autonomous Trade Measures), które dawało im ułatwiony dostęp do rynku UE po pełnej agresji rosyjskiej, stałą umową regulujące te kwestie.
Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej, trwająca od 1 stycznia tego roku, zakończy się 30 czerwca. Nasz kraj po raz drugi przewodniczy Radzie UE - wcześniej miało to miejsce w II połowie 2011 r.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.