Sylwetkę wybitnego naukowca, którego pogrzeb odbył się w sobotę 11 stycznia, przybliżają prof. dr hab. inż. Józef Dubiński, członek rzeczywisty PAN, oraz prof. dr hab. inż. Józef Kabiesz.
6 stycznia 2025 r. zmarł prof. dr hab. inż. Władysław Konopko. Naukowiec urodził się 27 czerwca 1935 r. w miejscowości Nowy Lipsk, położonej w województwie podlaskim. W 1953 r., po zdaniu matury w Liceum Ogólnokształcącym w Augustowie, podjął studia na Wydziale Górniczym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 1958 r. uzyskał tytuł magistra inżyniera górnictwa w specjalności podziemna eksploatacja złóż i podjął pracę w Kopalni Węgla Kamiennego Wesoła, osiągając stanowisko kierownika oddziału wydobywczego. Następny etap Jego kariery zawodowej był związany z Głównym Instytutem Górnictwa, w którym rozpoczął pracę z dniem 15.10.1960 r. w częstochowskim Oddziale GIG, gdzie zajmował się technicznymi i technologicznymi problemami górnictwa rud żelaza. Od dnia 1.10.1961 r. kontynuuje pracę naukową w Zakładzie Mechaniki Górotworu i Obudowy w Pionie Górniczym GIG w Katowicach. W 1969 r. uzyskuje stopień naukowy doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy pt. „Wpływ podporności obudowy na półkę skalną stropu bezpośredniego w wyrobiskach ścianowych prowadzonych z zawałem stropu”. Umiejętność sprawnego kierowania zespołami ludzkimi skutkowała powierzaniem Profesorowi w kolejnych latach funkcji kierowniczych w takich jednostkach organizacyjnych GIG, jak Zakład Mechaniki Górotworu i Zakład Technologii Eksploatacji Podziemnej, i od 1981 r. kieruje Zakładem Zwalczania Ciśnień Górotworu i Tąpań, a następnie Zakładem Tąpań i Mechaniki Górotworu. W 1973 r. zostaje powołany przez Ministra Górnictwa i Energetyki na samodzielnego pracownika naukowego i na stanowisko docenta. W 1995 r. uzyskuje stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie pracy pt. „Doświadczalne podstawy kwalifikowania wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego do stopni zagrożenia tąpaniami”. Ukoronowaniem kariery naukowej jest uzyskanie w dniu 18.06.2001 r. tytułu naukowego profesora nauk technicznych.
Podstawowym obszarem zainteresowań naukowo-badawczych Profesora W. Konopki była problematyka związana z badaniem górniczych zagrożeń geomechanicznych, takich jak: zawały, wstrząsy sejsmiczne i tąpania i związanych z tym działań profilaktycznych zapewniających stateczność podziemnych wyrobisk i bezpieczeństwo pracujących górników. Wynikiem badań było wiele rozwiązań dotyczących: kwalifikowania wyrobisk górniczych do stopni zagrożenia tąpaniami, zasad projektowania eksploatacji górniczej z uwzględnieniem zagrożeń skojarzonych, rozwoju nowych aktywnych metod profilaktyki tąpaniowej i wiele innych. Ich wspólną cechą jest wysoka utylitarność i ich rzeczywiste zastosowanie w praktyce górniczej zarówno w kopalniach węgla kamiennego, jak i rud miedzi, a także w przepisach prawa branżowego i innych. Dorobek naukowy Profesora jest znaczący i obejmuje ponad 140 artykułów i monografii, 34 patenty i ponad 350 opracowań eksperckich dla kopalń, wśród nich kompleksowe projekty eksploatacji pokładów zagrożonych tąpaniami. Swoją wiedzę naukową upowszechniał na różnych konferencjach i kongresach naukowych krajowych i zagranicznych oraz na seminariach i panelach dyskusyjnych Polskiej Akademii Nauk i SITG.
Dorobek dydaktyczny i wychowawczy Profesora W. Konopki obejmował prowadzenie wykładów
w Akademii Ekonomicznej w Katowicach, dotyczących podstaw technologii w górnictwie węgla kamiennego, oraz w Politechnice Śląskiej na temat „Technologie eksploatacji w warunkach zagrożeń naturalnych”. Wypromował 5 doktorów oraz recenzował 18 prac doktorskich. Działał aktywnie jako organizator corocznej międzynarodowej konferencji poświęconej tąpaniom, a następnie zagrożeniom naturalnym występującym w polskich kopalniach węgla kamiennego i rud miedzi. Przez 25 lat pod Jego kierownictwem był opracowywany coroczny Raport nt. zagrożeń naturalnych i technicznych występujących w polskich kopalniach węgla kamiennego. Od 1982 r. był przez wiele lat redaktorem działowym miesięcznika „Przegląd Górniczy”. Uczestniczył w pracach Komisji Górniczej Oddziału PAN w Katowicach oraz sekcji Mechaniki Górotworu w Komitecie Górnictwa PAN.
W uznaniu wysokich kompetencji naukowych w obszarze górnictwa i zagrożeń naturalnych był przez wiele lat powoływany przez Prezesa WUG do składu komisji ds. tąpań w kopalniach węgla kamiennego i komisji ds. tąpań w kopalniach rud miedzi, a także komisji powypadkowych dla ustalenia przyczyn zaistniałych wypadków zbiorowych i katastrof górniczych.
Działalność Profesora W. Konopki i jej rezultaty budowały Jego uznanie i prestiż w całym środowisku naukowym i zawodowym, co przejawiało się w nadawanych Mu licznych odznaczeniach, nagrodach i wyróżnieniach. Był Generalnym Dyrektorem Górniczym I stopnia, odznaczonym Krzyżem Kawalerskim OOP, Honorową Odznaką „Zasłużony dla Górnictwa RP”, Medalem Złotym za Długoletnią Służbę i wielu innymi.
W 2005 r. Profesor osiągnął wiek emerytalny, ale w dalszym ciągu pozostał czynnym pracownikiem naukowym GIG zatrudnionym jako profesor konsultant. Pracował na tym stanowisku do dnia 10.01.2017 r., a więc był związany z GIG przez 56 lat.
Na koniec chcemy przedstawić nasze wspólne relacje z Profesorem Władysławem Konopką. Przede wszystkim był On wspaniałym i dobrym człowiekiem. Praca naukowa, szczególnie o charakterze eksperymentalnym, posiada zwykle charakter kolektywny. Cecha ta powoduje, że działalnością taką zajmują się zespoły współpracowników, co w naszym przypadku pozwoliło na nawiązanie bliskich, zawodowych i nie tylko zawodowych, kontaktów z Profesorem. Wnosił do nich swoją bezcenną wiedzę, duże doświadczenie i realizm, co było szczególnie ważne ze względu na ich powiązanie głównie z bezpieczeństwem pracy w kopalniach. W relacjach służbowych Profesor zawsze przyjmował postawę pełną życzliwości, a w nielicznych przypadkach rozbieżnych interesów był obiektywny i sprawiedliwy. Starał się przyjmować i prezentować jednoznacznie swoje stanowisko, co niekoniecznie w każdym przypadku było proste i łatwe, które jednak potrafił skutecznie i wytrwale bronić.
Profesor Konopko, jako kierownik Zakładu, był zawsze pozytywnie nastawiony do naukowych i zawodowych „pomysłów” swoich podwładnych. Pozwalał na ich realizację pod warunkiem, że zostały ocenione i zweryfikowane jako realne do wykonania i potrzebne w praktyce. W takich przypadkach wspierał ich wykonawców, co najczęściej pozwalało na osiąganie pomyślnych rezultatów.
Z relacji pozasłużbowych w naszej pamięci pozostał wizerunek Profesora W. Konopki jako osoby przyjaznej, prezentującej wysoki poziom kultury osobistej, dyskrecji, z wszechstronną wiedzą i znajomością współczesnego świata. W połączeniu z altruizmem oraz dużym poczuciem humoru czyniły z Niego niepospolitego znajomego, na którym dodatkowo można było polegać w każdej życiowej sytuacji. Codzienna praca stawała się przez to bardziej ciekawa i zwiększała nasze w nią zaangażowanie. Znajomość z Profesorem należy uznać w wymiarze zawodowym i prywatnym za ważną losową wygraną. Profesor Władysław Konopko pozostanie w naszej pamięci jako wzorcowy przykład szefa, współpracownika i kolegi. Będziemy zawsze Go mile wspominać.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
