W poniedziałek, 16 grudnia, miną 43 lata od pacyfikacji katowickiej kopalni Wujek. Od kul zomowców zginęło wówczas dziewięciu górników. Z tej okazji, jak co roku, w Katowicach odbędą się uroczystości rocznicowe.
Pacyfikacja katowickiej kopalni była największą zbrodnią stanu wojennego.
– Co roku gromadzimy się licznie wokół Pomnika-Krzyża, w miejscu, gdzie w pierwszych dniach stanu wojennego zginęli górnicy. I choć od tamtego wydarzenia mijają 43 lata, wciąż tak wielu ludzi czuje potrzebę serca, żeby w rocznicę być razem w tym miejscu. Dla nas, w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności, które opiekuje się pomnikiem i dba o pamięć o Dziewięciu Górnikach, najważniejsza jest obecność rodzin poległych górników. To właśnie rodziny straciły wtedy najwięcej. Dlatego podczas uroczystości rocznicowych to rodziny są najważniejsze i jako pierwsze składają kwiaty pod pomnikiem – mówi Robert Ciupa, dyrektor Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. – To jest historia ważna nie tylko dla kopalni Wujek, nie tylko dla górników. Jest elementem tożsamości Katowic i całego regionu, a nawet całej Polski, bo zabici górnicy pochodzili z różnych stron kraju, połączyła ich praca w jednej kopalni, potem wspólny strajk – dodaje.
Obchody rozpocznie Bieg Dziewięciu Górników 2024. Weźmie w nim udział około 900-1000 uczniów ze szkół ze Śląska i Zagłębia. Dziewięcioosobowe reprezentacje pobiegną w koszulkach z wizerunkami górników, którzy zginęli. Młodzież pokona kilkusetmetrową trasę, by na jej zakończenie pod Pomnikiem-Krzyżem przy kopalni Wujek o 11.00 oddać hołd ofiarom tej zbrodni (o godz. 11.00 rozpoczęła się pacyfikacja strajku w kopalni Wujek).
– Cieszymy się, że tak licznie zgłaszają się do biegu młodzieżowe drużyny. Zależy nam na tym, żeby młodzież przejmowała rolę strażnika pamięci o poległych górnikach z Wujka. Po raz kolejny też inicjujemy akcję #ZatrzymaćMiasto, polegającą na tym, że 16 grudnia o godz. 11.00 zawyją syreny w całych Katowicach, a każdy, kto w odruchu serca zechce oddać hołd ofiarom pacyfikacji Wujka i ofiarom stanu wojennego, zatrzyma się na chwilę w milczeniu. Tak stanie się przy Pomniku-Krzyżu, gdzie właśnie wtedy dobiegną młodzi uczestnicy Biegu Dziewięciu Górników, tak też ma być w innych miejscach Katowic, z których dochodzą do nas informacje o planach włączenia się w akcję kolejnych środowisk – informuje dyrektor Robert Ciupa.
O godz. 13.00 w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach-Brynowie zostanie odprawiona msza święta w intencji zamordowanych górników. Następnie uczestnicy uroczystości przemaszerują pod Krzyż-Pomnik Górników Poległych 16 grudnia 1981 r. przy kopalni Wujek. Tam od godz. 14.45 planowany jest apel poległych oraz przemówienia. Na zakończenie uczestnicy uroczystości złożą wieńce, zapalą znicze.
Organizatorami wydarzenia są: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK Wujek w Katowicach Poległych 16 grudnia, Region Śląsko-Dąbrowski Solidarności. Partnerem uroczystości jest Polska Grupa Górnicza. Patronat objął prezydent RP Andrzej Duda.
Pacyfikacja Wujka była najkrwawszą akcją podczas stanu wojennego. W jej wyniku życie straciło dziewięciu górników, których dosięgły kule zomowców. Byli to: Józef Czekalski (48 lat), Krzysztof Giza (24 lata), Joachim Gnida (28 lat), Ryszard Gzik (35 lat), Bogusław Kopczak (28 lat), Andrzej Pełka (19 lat), Jan Stawisiński (21 lat), Zbigniew Wilk (30 lat) oraz Zenon Zając (22 lata). Ponadto w wyniku pacyfikacji zostało rannych kilkadziesiąt osób.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
