Ruszył program Czyste Powietrze. Wiemy, na jakich warunkach będzie można skorzystać z kolejnych środków na wymianę kopciuchów i termomodernizację domów. Program dotyczący jednorodzinnych budynków mieszkalnych zyskał nowe finansowanie.
– Zmieniliśmy program Czyste Powietrze, kierując się troską o naszych beneficjentów. Aktualne zasady mają chronić wnioskodawców i ograniczać nieuczciwe praktyki związane m.in. ze sprzedażą nieefektywnych urządzeń, które bez termomodernizacji domu, zamiast obniżać, to podwyższają rachunki za ogrzewanie. Mamy kolejne duże pieniądze dla Polaków na wymianę kopciuchów i termomodernizację domów. To aż 6,4 mld zł z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko, które obok środków z Krajowego Planu Odbudowy, zapewniają nam ciągłość i stabilne finansowanie Czystego Powietrza w najbliższym czasie. To ogromny sukces, wypracowany wspólnie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska – wskazuje Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Aktualna wersja programu z 22 kwietnia br. zobowiązuje wnioskodawców od 14 czerwca br. do wyboru pomp ciepła oraz kotłów zgazowujących drewno i kotłów na pellet tylko z tych wpisanych na listę ZUM, czyli na obowiązkową listę zielonych urządzeń i materiałów. Ma to być gwarancja wyboru urządzeń o potwierdzonej jakości, czyli takich, które spełniają deklarowane w karcie produktu i etykiecie energetycznej parametry oraz rzeczywiście przełożą się na efektywniejsze i z całą pewnością tańsze ogrzewanie polskich domów.
Nowe zasady stwarzają trzy opcje dla wnioskodawców: wniosek złożony do 21 kwietnia – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM. Wniosek złożony od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia do 13 czerwca – pozwala na dotację na urządzenia spoza listy ZUM. Wreszcie wniosek złożony od 22 kwietnia i dowód zakupu urządzenia od 14 czerwca – dotacja tylko na urządzenia z listy ZUM.
Zamknięcie listy zielonych urządzeń i materiałów dotyczy również producentów i dystrybutorów pomp ciepła. Wszystkie pompy ciepła, znajdujące się obecnie na liście ZUM, wymagają uzupełnienia dokumentacji o raport z badań z niezależnych akredytowanych laboratoriów z terenu EU lub EFTA. Uszczelnienie listy ZUM – jak już wspomniano – obejmuje również kotły zgazowujące drewno i te na pellet drzewny, ale w tym przypadku nie są wymagane dodatkowe dokumenty – informuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Istotną zmianą w Czystym Powietrzu jest kwestia zasad wnioskowania w ramach części trzeciej programu. Beneficjent, który skorzysta z najwyższego poziomu dofinansowania na dany budynek – na podstawie wniosku złożonego od 22 kwietnia br. będzie mógł starać się o dofinansowanie na kolejne budynki tylko w ramach części pierwszej programu (podstawowy poziom dofinansowania). Tutaj też – podobnie jak przy liście ZUM – obowiązuje okres przejściowy do 13 czerwca br. włącznie.
Nowe reguły dotyczące najwyższego dofinansowania należy rozumieć tak, że: wniosek o dotację złożony do 21 kwietnia – zmiany Cię nie dotyczą. Wniosek o dotację złożony od 22 kwietnia do 13 czerwca – okres przejściowy, uwzględniający poniższy warunek. Wniosek o dotację złożony od 14 czerwca lub później – zmiany Cię dotyczą, jedna szansa na dotację w ramach najwyższego poziomu dofinansowania (część 3) programu, o ile już wcześniej (od 22 kwietnia) nie udzielono Ci dotacji z trzeciej części programu na inny budynek lub lokal mieszkalny.
W umowie dotacji z prefinansowaniem doprecyzowano, że warunkiem wypłaty zaliczki na konto wykonawcy jest złożenie do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podpisanej własnoręcznie przez beneficjenta dyspozycji wypłaty zaliczki wraz z kopią faktury zaliczkowej (wystawionej na beneficjenta lub beneficjenta i małżonka wspólnie). A ponadto określono czas na złożenie wniosku o płatność – rozliczającego zakres przedsięwzięcia wynikający z danej umowy z wykonawcą – do 120 dni od daty wypłaty zaliczki dotyczącej realizacji tej umowy z wykonawcą.
W przypadku składania wniosku o dotację z Czystego Powietrza przez pełnomocnika, teraz wymagane jest pełnomocnictwo z podpisem własnoręcznym wnioskodawcy notarialnie poświadczonym (czyli z podpisem własnoręcznym złożonym przez wnioskodawcę na pełnomocnictwie w obecności notariusza, bądź wcześniej złożonym podpisem uznanym przez wnioskodawcę przed notariuszem za własnoręczny).
NFOŚiGW sfinalizował w ramach Czystego Powietrza podpisanie 16 umów (ze wszystkimi WFOŚiGW) dotyczących projektów grantowych z unijnego programu FEnIKS. Teraz, po złożeniu przez wojewódzkie fundusze pierwszych wniosków o płatności zaliczek, nastąpi uruchomienie tego nowego finansowania. Wdrożenie środków FEnIKS (6,4 mld zł na lata 2024-2029) to szansa dla ponad 145 tys. gospodarstw domowych na dotacje do wymiany ponad 111 tys. źródeł ciepła i modernizację ok. 100 tys. budynków.
Przypomnijmy, program Czyste Powietrze z budżetem 103 mld zł to największa proekologiczna inicjatywa w polskiej historii, służąca skutecznej walce ze smogiem oraz poprawie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Czyste Powietrze to szansa dla Polaków obecnie nawet na 135 tys. zł bezzwrotnej dotacji na termomodernizację i nowe źródło ciepła. Dotychczas (stan na 12 kwietnia br.) złożono ponad 832 tys. wniosków na 26 mld zł dofinansowania.
Warto wiedzieć, że rozwój programu Czyste Powietrze wspiera Bank Światowy. Dokładnie 18 kwietnia br. Polska sfinalizowała z tą instytucją umowę pożyczki, co oznacza zasilenie budżetu państwa kwotą w wysokości 250 mln euro oraz dalsze wsparcie doradcze ekspertów Banku Światowego dla programu priorytetowego Czyste Powietrze. Podpisana umowa pożyczki w części: „Program Czyste Powietrze: ekologiczne źródła ogrzewania w sektorze mieszkaniowym” niesie za sobą finansowe wsparcie dla Polski, w tym wsparcie doradcze ekspertów Banku Światowego.
– To jeden z najbardziej wymagających programów priorytetowych realizowanych przez NFOŚiGW. Z jednej strony ma precyzyjnie określone cele i jest mocno rozbudowany zarówno w zakresie swojej oferty, jak i organizacji systemu wsparcia. Z drugiej, wymaga stałego reagowania na sytuację zewnętrzną, dynamiczny rynek cen i usług oraz na nowe potrzeby grup docelowych – beneficjentów tego programu. Współpraca z Bankiem Światowym daje możliwość wymiany doświadczeń Banku z działań w tym obszarze w innych krajach i doświadczeń NFOŚiGW z dotychczasowej realizacji programu – podkreśla Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska.
Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.
Jeśli chcesz mieć dostęp do artykułów z Trybuny Górniczej, w dniu ukazania się tygodnika, zamów elektroniczną prenumeratę PREMIUM. Szczegóły: nettg.pl/premium. Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
