Cztery zakłady górnicze prowadzą wydobycie spod lustra wody w jeziorze, a jeden wydobywa kruszywo spod wody w rzece. Podwodne kopalnie funkcjonują na Dolnym Śląsku, w Kotlinie Żywieckiej i na Pomorzu Wschodnim.
Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu prowadzi nadzór nad trzema jeziornymi kopalniami. Jedną z nich jest kopalnia „Paczków”, należąca do przedsiębiorcy Kopalnia Surowców Mineralnych „Byczeń” Spółka Jawna, Kazimierz Rupiński i Ireneusz Machynia. Znajduje się ona na pograniczu województw dolnośląskiego i opolskiego, na wschód od Kamieńca Ząbkowickiego.
Jak wynika z danych udostępnionych przez OUG, powierzchnia obszarów górniczych i odpowiednio terenów górniczych wynosi w przypadku obszaru „Pomianów Pole A-1” – 146 301 m2, natomiast odnośnie obszaru „Topola Zbiornik” – 587 569 m kw.
– Dla obszarów górniczych „Bartniki III - o powierzchni 165 509 m kw. i „Bartniki III-Pole A” - o powierzchni 345 071 m kw., wyznaczono wspólny teren górniczy o nazwie „Bartniki III 1” - o powierzchni 558 461 m kw. - informuje Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik prasowy Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.
Druga nadzorowana przez OUG kopalnia znajduje się na Pogórzu Kaczawskim niedaleko Lwówka Śląskiego. To Kopalnia Surowców Mineralnych „Rakowice”, należąca do przedsiębiorcy Górażdże Kruszywa Sp. z o.o. Wydobycie prowadzone jest ze złoża „Rakowice-Zbiornik”. Zakład dysponuje dwoma obszarami i terenami górniczymi. Są to „Rakowice-Zbiornik I-Pole Północne”, zajmujący 1 071 968 m kw., oraz „Rakowice-Zbiornik I-Pole Południowe” liczący sobie 896 804 m kw.
Jeszcze większą powierzchnię zajmuje nadzorowana przez OUG Wrocław Kopalnia „Mietków”, należąca do przedsiębiorcy Eurovia Kruszywa SA. W jej przypadku powierzchnia obszaru górniczego, tożsama z powierzchnią terenu górniczego – 4 807 314 m kw. Kopalnia „Mietków” od 1 stycznia 2023 r. postawiona została w stan likwidacji. W przeciągu ostatnich czterech lat jest to jedyny przypadek likwidacji zakładu górniczego eksploatującego kopalinę spod lustra wody w jeziorach lub w rzekach.
W województwie śląskim wydobycie kruszywa spod powierzchni wody odbywa się w Jeziorze Żywieckim. Taką działalność prowadzi Odkrywkowy Zakład Górniczy „Żywiec-Tresna”, należący do przedsiębiorstwa TEMA Kruszywa Sp. z o.o. Nadzór górniczy nad jego funkcjonowaniem objął OUG Rybnik. W przypadku kopalni koło Żywca powierzchnia obszaru górniczego to 2 003 690 m kw., a terenu górniczego – 2 214 592 m kw.
W północnej Polsce funkcjonuje zakład górniczy prowadzący wydobycie spod lustra wody w rzece. Zlokalizowany jest w miejscowości Kończewice w gminie Miłoradz w powiecie malborskim. Nadzór górniczy nad tą kopalnią pełni OUG Gdańsk. Eksploatację kruszywa w punkcie poboru piasku z koryta rzeki Wisła prowadzi przedsiębiorstwo Inwestmas Sp. z o.o. S.K. Powierzchnia obszaru górniczego tożsama z powierzchnią terenu górniczego to 18 000 m2.
Z informacji pochodzących z OUG Wrocław, OUG Gdańsk i OUG Rybnik wynika, że we wskazanych zakładach górniczych prowadzących eksploatację spod lustra wody z rzek i jezior nie stwierdzono w ostatnich czterech latach żadnych nieprawidłowości.
Mimo podobnej technologii prowadzenia wydobycia, rekultywacja terenów podwodnych kopalń może przebiegać na różne sposoby.
– Z informacji pozyskanych z OUG Wrocław wynika, że w KSM „Rakowice”, eksploatującej kruszywo spod lustra wody w Jeziorze Rakowieckim rekultywacja prowadzona jest na bieżąco, w miarę jak grunty stają się przedsiębiorcy zbędne. Eksploatacja w kopalniach „Paczków” i „Mietków” jest lub była skojarzona z budową zbiorników retencyjnych i wobec tego grunty pod wodami nie będą rekultywowane. Kopalnie te prowadzą na bieżąco rekultywację gruntów przyległych do zbiorników - informuje Anna Swiniarska-Tadla, rzecznik prasowy Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach.
W pozostałych zakładach górniczych eksploatujących spod lustra wody, a więc w OZG „Żywiec-Tresna” oraz w zakładzie górniczym „Kończewice” rekultywacja części lub całości terenu likwidowanego zakładu górniczego nie jest prowadzona.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
