Bogata wiedza górnicza i ekonomiczna - tak można scharakteryzować warsztat badawczy prof. Lisowskiego, a to wszystko dzięki wszechstronnemu doświadczeniu praktycznemu, jakie zdobył w czasie pracy w kopalni. W pracy naukowej zawsze był niezwykle rzetelnym i wnikliwym badaczem oraz nieustępliwym w dowodzeniu swoich wyników i poglądów. Doskonały organizator pracy naukowej w kierowanych zespołach, dający współpracownikom przykład pracowitości, etyki zawodowej i ciągłego myślenia o przyszłości.
Prof. dr hab. inż. Andrzej Lisowski urodził się 10 listopada 1923 r. we wsi Lack Wysoki, w powiecie Szczuczyn Nowogrodzki, jako syn Bolesława i Justyny z domu Skawińskiej. Przed II wojną światową ukończył pierwszy rok liceum matematyczno-fizycznego w Grodnie, a w 1940 r. zdał maturę na kompletach tajnego nauczania w Warszawie.
Podczas okupacji, od maja 1942 r. do stycznia 1945 r., działał aktywnie w służbie Armii Krajowej, a następnie w Ruchu Oporu Armii Krajowej od lutego do lipca 1945 r. W latach 1946-1950 odbył studia na Wydziale Górniczym Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, uzyskując stopień inżynieria górnika i tytuł magistra nauk technicznych. Jego znajomość z profesorem Bolesławem Krupińskim, który był niezwykłą osobowością, a przede wszystkim jego wykłady z górnictwa, wywarły wielki wpływ na przyszłe losy prof. Lisowskiego. Równolegle ze studiami na AGH, od 1948 r. był studentem Wydziału Planowania Przemysłu w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie, gdzie w 1952 r. uzyskał dyplom I stopnia w zakresie ekonomiki przemysłu z kwalifikację ekonomisty planisty.
W sierpniu 1949 r. rozpoczął pracę w górnictwie węgla kamiennego na Górnym Śląsku, w kopalni Dymitrow w Bytomiu. Przeszedł tak kolejne stopnie w dozorze górniczym - od stanowiska sztygara zmianowego do kierownika robót górniczych. Od 1 października 1949 r. do 28 lutego 1953 r. był czynnym członkiem Drużyny Ratowniczej. W marcu 1953 r. przerwał pracę w kopalni i został przydzielony do pracy w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach, gdzie rozpoczął studia aspiranckie, które ukończył 11 czerwca 1958 r. Na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Kierunek eksploatacji ścian zawałowych” Rada Wydziału Górniczego AGH nadała mu stopień doktora nauk technicznych. W lipcu 1955 r. profesor ulega ciężkiemu wypadkowi drogowemu i przez prawie trzy lata przechodzi rekonwalescencję.
Stopień docenta uzyskuje, po przedstawieniu rozprawy habilitacyjnej przed Radą Naukową Głównego Instytutu Górnictwa pt. „Koncentracja czynnikiem decydującym o oddziałowej i dołowej pracochłonności głębinowych kopalń węgla kamiennego”, 8 listopada 1963 r., a w maju 1964 r. pismem Ministra Górnictwa i Energetyki zostaje powołany na stanowisko samodzielnego pracownika naukowego.
Kolejne awanse naukowe to uzyskanie 4 maja 1972 r. tytułu profesora nadzwyczajnego, a 5 lipca 1984 r. tytułu profesora zwyczajnego nauk technicznych.
Podczas prawie 50-letniej pracy w Główny Instytucie Górnictwa profesor pełnił szereg ważnych funkcji: kierownika pracowni w Zakładzie Eksploatacji (lata 1958-1962), kierownika Pionu Ekonomiki i Organizacji w Górnictwa (lata 1962-1968), p.o. dyrektora Ośrodka Naukowo-Badawczego ds. Ekonomiki i Organizacji w Górnictwie, (lata 1968-1975), sekretarza naukowego (lata 1975-1981), kierownika Zakładu Technologii Podsadzki w Instytucie Nowych Technik Górniczych i Atestacji w GIG (lata 1984-199). Pracował również na stanowiskach: konsultant naukowy, profesor, główny specjalista (lata 1991- 2000).
W latach 60. i 70. XX w. odbył również kilka staży zagranicznych, w tym półroczny staż stypendialny ONZ w Wielkiej Brytanii oraz z USA.
Od 1996 r. jest członkiem Komisji Górniczej Oddziału PAN w Katowicach i Komitetu Górnictwa PAN.
Działalność naukowo-badawcza prof. Andrzeja Lisowskiego obejmuje szeroki zakres kluczowych problemów polskiego górnictwa węglowego występujących w okresie jego dynamicznego rozwoju. Początkowo są one związane z techniką i technologiami eksploatacji złóż węgla kamiennego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na stosowanie podsadzki hydraulicznej jako narzędzia minimalizacji wpływów górnictwa na powierzchnię. Następnie jego zainteresowania badawcze przesuwają się na obszar zagadnień ekonomiki i organizacji produkcji oraz zarządzania i planowania w oparciu o badania operacyjne i wykorzystanie elektronicznej techniki obliczeniowej. Powstają wówczas elektroniczne systemy rozliczania i analizy działalności kopalń oraz przedsiębiorstw wykonawstwa inwestycyjnego, kompleksowe systemy przetwarzania informacji dla potrzeb zarządzania kopalniami węgla kamiennego oraz skomputeryzowane systemy planowania rozwoju kopalni i przemysłu węglowego.
Profesor już w 1962 r. zorganizował Ośrodek Naukowo-Badawczy ds. Ekonomiki, Organizacji i Komputeryzacji Zarządzania w Górnictwie, którym kierował przez 7 lat.
W latach (1991-2000) czynnej aktywności zawodowej profesor powrócił do swoich nowych koncepcji eksploatacji pokładów węgla cechujących się bardziej racjonalnym wybieraniem złoża, to jest czystszym i o niższych kosztach, związanych z systemami wąsko ubierkowymi. Zajmował się także problematyką transformacji i dalszego funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego w Polsce, opowiadając się za jego integracją kapitałową z energetyką, koksochemią i przetwórstwem paliwowym.
Należy podkreślić, że jego warsztat badawczy zawsze odznaczał bogatą wiedzą górniczą i ekonomiczną, która była poparta wszechstronnym doświadczeniem praktycznym zdobytym w okresie pracy w kopalni. W pracy naukowej zawsze był niezwykle rzetelnym i wnikliwym badaczem oraz nieustępliwym w dowodzeniu swoich wyników i poglądów. Doskonały organizator pracy naukowej w kierowanych zespołach, dający współpracownikom przykład pracowitości, etyki zawodowej i ciągłego myślenia o przyszłości.
Dorobek publikacyjny prof. A. Lisowskiego to blisko 200 pozycji w postaci artykułów w czołowych górniczych czasopismach krajowych i zagranicznych, referaty na konferencjach w Polsce i za granicą (w tym na Światowych Kongresach Górniczych), a także szereg monografii i książek. Ponadto, opracował wiele prac w postaci ekspertyz, orzeczeń i koreferatów dla Państwowej Rady Górnictwa, Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, biur projektów i kopalń węgla kamiennego. Jego liczne osiągnięcia badawcze i rozwiązania patentowe zostały wdrożone do praktyki górniczej.
Jego dorobek dydaktyczny i wychowawczy obejmuje prowadzenie wykładów na Politechnice Śląskiej w zakresie przedmiotu „Zasady projektowania kopalń”, które rozpoczął już w latach 50. i kontynuował w latach 60. XX w. Wypromował kilku doktorów oraz był recenzentem prac doktorskich w AGH i Politechnice Śląskiej.
W styczniu 2000 r. profesor Andrzej Lisowski przeszedł na pełną emeryturę, ale nadal jest aktywnym uczestnikiem życia naukowego związanego z górnictwem, które zawsze było jego życiową pasją.
Jeżeli chcesz codziennie otrzymywać informacje o aktualnych publikacjach ukazujących się na portalu netTG.pl Gospodarka i Ludzie, zapisz się do newslettera.
